به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در تبریز، «حمیدرضا شاه آبادی» امروز در کارگاه «رمان نویسی تاریخی» که بعدازظهر امروز، سه شنبه به همت کمیته کودک و نوجوان ستاد بزرگداشت یکصدمین سالگرد شهادت شیخ محمد خیابانی در محل تالار خاقانی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی برگزار شد، گفت: زندگی ها وقتی داستان می شوند که بی تعادل باشند. تاریخ هم پر از حوادثی است که از به هم خوردن تعادل ها به وجود آمده است. بر همین اساس گفته می شود که رمان تاریخی، داستان این بی تعادلی هاست.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان با طرح این سوال که وقتی می خواهیم رمان تاریخی بنویسیم از چه سبک هایی می توانیم بهره ببریم؟ افزود: یکی از این سبک ها، نقل عین به عین تاریخ با اضافه کردن اندکی چاشنی تخیل است.
به گفته وی، در این سبک واقعیت های تاریخی با دقت بالا و با کارکترهای واقعی روایت می شوند و نویسنده، دخل و تصرفی در اتفاقات رخ داده نمی کند.
وی، سبک دیگر برای رمان نویسی تاریخی را دکور قرار دادن واقعۀ تاریخی و روایت داستان دیگر در پس زمینۀ آن معرفی و اظهار کرد: مواقعی که اطلاعات تاریخی اندکی داریم، بهتر است از این سبک استفاده کنیم.
شاه آبادی از معاصرسازی حادثه تاریخی به عنوان دیگر سبک رایج در رمان نویسی تاریخی یاد و عنوان کرد: روش دیگر اصطلاحاً جعل تاریخ است که در آن با استفاده از ادبیات پست مدرن شخصیت های داستانی مطابق تفسیر و سلیقۀ نویسنده جابجا می شوند و نویسنده هیچ گونه وفاداری نسبت به واقعیت تاریخی ندارد و می گوید چیزی که می نویسم، روایت من از تاریخ است که از این سبک به عنوان فراتاریخ داستان نگارانه هم نام برده می شود.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از ضعف های بالقوه نویسندگانِ رمان های تاریخی، عدم درک رخدادهای تاریخی مانند حوادث 100 سال پیش یا اتفاقات قبل تر است، گفت: نویسنده در چنین مواردی مجبور است دست به مطالعه و تحقیق بزند اما نکته اینجاست که بدانیم این مطالعات برای تزئین داستان ماست و تمرکز بیشتر بر روی تحقیق های کتابخانه ای، اثر را متظاهرانه و خسته کننده می کند و داستان را به شکست می کشاند.
این پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، تاریخ را برخلاف نظر شایع، جذّاب خواند و افزود: اگرچه کسل کننده ترین ساعت های کلاس درس، ساعات درس تاریخ است و حوصله برترین کتاب های درسی هم کتاب تاریخ به نظر می آید و بی حوصله ترین معلم ها هم دبیران تاریخ قلمداد می شوند اما واقعیت این است که نمی توانیم منکر جذّاب بودن تاریخ باشیم.
وی در تبیین دلایل بی رغبتی بسیاری از افراد به حوزه تاریخ گفت: مهم ترین دلیل این است که ما در مواجهه های نخست با تاریخ، مواجهه های خوبی نداشته ایم. اولین برخورد ما با تاریخ در مدرسه بوده که کل تاریخِ مثلاً 2000 ساله در قالب یک کتاب 50 یا 60 صفحه ای آن هم با انبوه اسامیِ تاریخی را خوانده ایم و همین عامل باعث شده نتوانیم با تاریخ، ارتباط خوبی برقرار کنیم.
شاه آبادی ادامه داد: واقعیت این است که تاریخ، برخلاف تصور عموم، علم شناخت گذشته نیست بلکه تاریخ شناخت علم اکنون بر اساس نگاه به گذشته است.
این دانش آموختۀ تاریخ اضافه کرد: همان گونه که یک راننده هنگام رانندگی به خصوص در مواقعی که منحرف می شود و یا می پیچد پشت سرش را از آینه می بیند، ما هم مجبوریم برای گام برداشتنِ رو به جلویِ درست، گذشته را بشناسیم.
همایش بین‌المللی بزرگداشت شهید شیخ محمدخیابانی به منظور بررسی علمی ابعاد شخصیت، اندیشه و مبارزات ضداستعماری و ضداستبدادی این روحانی مبارز در انقلاب مشروطیت ایران، در نیمه اسفند سال جاری به صورت جداگانه در شهرهای خامنه از توابع شبستر، تبریز و تهران برگزار خواهد شد.
شیخ محمد خیابانی از روحانیون مبارز دوران مشروطیت و از نمایندگان مردم آذربایجان در مجلس آن دوره بود که یکصد سال پیش در 21 شهریور سال ۱۲۹۹ هجری شمسی در راه مبارزه با استعمار توسط مزدوران داخلی به شهادت رسید.
نظر شما