به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، کتاب «گوهر صبر» نوشته «طیبه پازوکی» در بخش مستندنگاری سیزدهمین جایزه ادبی جلال آلاحمد به عنوان اثر برگزیده انتخاب شد؛ این کتاب به خاطرات «گوهرالشریعه دستغیب» از فعالان سیاسی و نماینده مردم تهران در دورههای اول، دوم و سوم مجلس شورای اسلامی می پردازد و در سال 98 از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است، با «طیبه پازوکی»، نویسنده این اثر درباره این کتاب به گفتگو نشسته ایم که در زیر می آید:
چرا نام این اثر را «گوهر صبر» انتخاب کردید؟
در این اثر، سرکار خانم گوهرالشریعه دستغیب با بیان خاطراتش، تجربه زیست شخصی و اجتماعی خود را در یک برهه تاریخی چون گوهری ارزشمند در اختیار مخاطب میگذارد و از آنجا که او در مواجهه با چالش های زندگی روحیه خود را با صبر و معنا بخشی به سختیها، قوی نگه میدارد، بر آن شدم نام کتاب را «گوهر صبر» انتخاب کنم. مخاطب در خلال مطالعه کتاب متوجه میشود صبر راوی ، پشتوانه معرفتی دارد و این نکته مهمی است.
فکر می کنید جایزه ادبی جلال چه تأثیری در معرفی اثر شما دارد؟
جایزه ادبی جلال یک جایزه ملی است و طبیعتاً هر اثری که این جایزه نصیبش شود، مورد توجه رسانهها و مخاطبان بیشتری قرار خواهد گرفت. از این رو ، هم در فروش آن کتاب اثر خواهد گذاشت و هم سبب میشود منتقدان علاقهمند به این گونه آثار، آن را مورد نقد و بررسی قرار دهند. نقد و بررسیها هم، مطمئناً در بهبود کیفی آثار بعدی نویسنده و سایر نویسندگان راهگشا خواهد بود.
ویژگی بارز کتاب «گوهر صبر» از دید شما به عنوان نویسنده اثر چیست؟
از ویژگیهای این خاطرات این است که هم برای مخاطب عام خواندنی است و هم برای مخاطب خاص؛ زیرا از یک سو خاطرات جنس زنانه دارد و با رنگ و روح عاطفی توأم است و از سوی دیگر ناگفتههای مهمی از تاریخ انقلاب را بیان میکند و خواننده با مطالعه آن اطلاعات تاریخی خوبی به دست می آورد.
در نگارش کتاب «گوهر صبر» چه اطلاعات و منابعی در اختیار داشتید؟
اطلاعات اولیهای که در اختیار داشتم متن 7 ساعت مصاحبه با راوی محترم بود که در سالهای 1372 و 1373 انجام شده بود. این متن ابهامات و نواقصی داشت و مهمتر اینکه ناتمام بود. برای رفع این موارد ناگزیر شدم مصاحبه تکمیلی انجام دهم. اما قبل از مصاحبه به منابع مکتوب و مجازی و اسناد رجوع کردم و پس از طرح سؤالات تکمیلی و جلب رضایت راوی، خدمت ایشان رفتم و کار را به انجام رساندم.
در به ثمر رساندن کتاب «گوهر صبر» با چه موانع و چالشهایی مواجه بودید؟
اصولا محقق تاریخ شفاهی برای به ثمر رساندن هر پروژه با یکسری موانع و مشکلات مواجه است؛ ارتباط گرفتن و جلب رضایت راوی برای همکاری بسیار زمانبر و سخت است، از طرفی اغلب راویان به ضرورت ضبط و ثبت خاطرات شفاهی واقف نبوده و برای انجام آن دچار شک و تردید هستند، بنابراین محقق موظف است این شک و تردید را برطرف کند حتی در مواقعی لازم است به راویان بقبولاند انجام این کار، ادامه همان کاری است که در گذشته مخاطراتش را پذیرفته است. در بعضی مواقع نیز راوی بین مصاحبه مطبوعاتی و تاریخ شفاهی تفاوتی قائل نیست و برای همین با محقق همکاری نمیکند. در این صورت باید هدف از مصاحبه تاریخ شفاهی را که پرسشگری و رفع ابهامات تاریخی برای نسل امروز و آینده است برای او تشریح کرد.
آیا در نوشتن این اثر با خانم دستغیب همذات پنداری هم داشتید؟
طبیعتاً محو شدن در قصه زندگی راوی، گاهی ممکن است برای محقق تاریخ شفاهی همذاتپنداری ایجاد کند. اما او باید همواره به یاد داشته باشد که از این وضعیت فاصله بگیرد چرا که این امر گفتو گو را از چارچوب های لازم برای انجام صحیح مصاحبه تاریخ شفاهی خارج میکند و بر کیفیت آن تأثیر نامطلوب میگذارد.
نظر شما