خبرگزاری شبستان- مشهد- مرضیه وحدت/ مقام حضرت زهرا (س) را ما با عقل عادی بشری نمی توانیم درک کنیم و عمق مقام ایشان را باید خالق ایشان و پدر بزرگوارشان پیامبر خدا و همسر گرامی و فرزندانشان را برای ما بازگو نمایند ولی می توانیم از سخنانی که پیامبر و ائمه فرمودند به شخصیت حضرت زهرا (س) پی ببریم. حجت الاسلام « سید حسن وحدتی شبیری» رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی در خصوص ابعاد شخصیتی حضرت زهرا (س) با خبرگزاری شبستان گفتگو کرده است که در ادامه می خوانید:
در خصوص ابعاد شخصیتی حضرت زهرا (س) توضیح بفرمایید؟
در روایت است «اگر فاطمه (س) نبودند، برای علی (ع) تا روز قیامت هیچ کفو و همسری نبود». این نشان می دهد مقام حضرت زهرا (س) مقام بسیار بالایی است که همسر شخصیتی همچون علی می شود و اینکه هیچ همسری نبود تا روز قیامت، یعنی تایید همان روایتی است که پیامبر فرمودند: «دخترم فاطمه بانوی بانوان عالم است از اولین تا آخرین» و باز در روایت است؛ «خداوند غضب می کند به دنبال غضب فاطمه (س) و خشنود می شود به دنبال خشنودی فاطمه (س).
این نشان می دهد که حضرت زهرا (س) به مقام عصمت رسیده بودند و از هر گناه و بدی معصوم بودند، چون تا کسی به مقام عصمت نرسد این تعبیر در حق او مصداق ندارد که خشنودی و رضای و غضب خدا، تابع خشنودی و غضب آن شخص باشد.
بنابراین شخصیت حضرت زهرا (س) را باید خود پیامبر (ص) برای معرفی کنند، پیامبر در ادامه می فرمایند: «حضرت فاطمه (س) حوریه ای است در لباس انسان، فاطمه روح من پیامبر است و وقتی که حضرت فاطمه (س) در محراب عبادت می ایستد، نور فاطمه برای اهل اسمان میدرخشد، چنانکه نور خورشید برای اهل زمین، و بعد هم خداوند خطاب به ملائکه می کند نگاه کنید فاطمه چگونه در محراب عبادت ایستاده و لرزه بر تن او افتاده از حشیت و خوف پروردگار شاهد باشید ای ملائکه من شیعیان فاطمه را از آتش دوزخ در امان داشتم».
از این رو ما عمق مقام حضرت زهرا (س) را متوجه نمی شویم جز اینکه پدر، همسر و فرزندان فاطمه (س) خودشان فاطمه (س) را معرفی کنند.
حضرت زهرا (س) در شرایطی به دنیا آمدند که دیدگاهها نسبت به زن شهوانی و جنسیتی بود و ارزش بالاتر نداشت، ایشان چگونه نگاه ابزاری را نسبت به زن تغییر دادند؟
در آیه قران آمده است که «وقتی که خبر می دادند به اهل جاهلیت که دختر دار شده است صورتش برافروخته می شد از ناراحتی که چرا خدا به من دختر داده است و ناراحت بود که دختر را نگه دارد یا رنده به گور کند». وقتی که فاطمه (س) به دنیا آمد رفتاری که پیامبر با دخترشان داشتند رفتاری بود که شخصیت والای زن را به جامعه نشان دادند، گاهی دست فاطمه (س) را می بوسیدند و گاهی فاطمه (س) را می بوییدند و می فرمودند: «بوی بهش استشمام می کنم» و به کلی نگاه بشریت به زن تغییر کرد.
قران نیز می فرماید: «کسی عمل صالح انجام دهد چه مرد و چه زن او را به حیات طیبه می رسانیم». این برخورد قران کریم نشان میدهد زن و مرد از نظر پیمودن مسیر کمال و رسیدن به اوج کمالات انسانی برابر هستند. از این نظر ولادت حضرت فاطمه (س) نقطه عطفی در تاریخ بشریت بود و زندگی بشریت را متحول کرد و نگاه انسانها را به زنان تغییر داد و زن را در واقع اولا در پیمودن مسیر کمال دوشادوش مردان در موقعیت برابر قرار داد و ثانیا شخصیت زن را به عنوان همسر و به عنوان مادر به دنیا معرفی کرد که زن می تواند نقش بی بدیل به تعبیر رهبر معظم انقلاب داشته باشد.
رهبر معظم انقلاب می فرمایند: «نقش زن در جایگاه مادری و همسری نقشی بی بدیل است یعنی هیچ کس و هیچ موسسه و هیج مردی نمی تواند در موقعیت زن به عنوان مادر و یا همسر قرار گیرد، زن می تواند کانون آرامش برای خانواده باشد».
الان شما می بینید بشر غربی و دنیای مغرب زمین به جایی رسیدند که برخلاف مسیر طبیعت خلقت و آفرینش، حیوانات را جایگزین انسان می کنند و به جایی که همسر انتخاب کنند سگ می گیرند و با او مانوس می شوند و این خلاف خلقت خداوند است و لذا بشریت غرب در حال سقوط است چون از آفرینش الهی فاصله گرفته است.
نقش مادری زن که بسیار نقش مهمی است و من معتقد هستم که هر مردی به اوج کمال برسد از دامن مادر است و اگر ابوالفضل (ع) صاحب آن همه فضائل، ادب و ایثار شد در دامان ام البنین پرورش پیدا کرد و اگر سردار شهید سلیمانی سردار دفاع از حرم شد و به اوج کمال رسید و مجاهده کرد تا به مقام شهادت رسید، باید راز سلیمانی شدن را در فضیلت و کمال مادرش جستجو کرد.
بنابراین زن می تواند بالقوه به کمالات فراوان دست پیدا کند. شما می دانید اگر کسی دور خانه خدا بگردد طواف واجب و یا طواف مستحب کند و داخل خانه شود و دور خانه اسمائیل و هاجر نگردد طواف او باطل است چون خانه هاجر حکم خانه خدا را پیدا کرده است لذا باید کسی که دوره خانه خدا می گردد دور خانه هاجر نیز بگردد. یعنی هاجر می تواند در مقام تسلیم و رضای پروردگار اوج بگیرد تا خانه او خانه خدا شود.
هاجر برای یافتن آب به فرزندش اسمائیل نا امید نشد و اوج تلاش خود را به خرج داد و خداوند از زیرپای اسمائیل چشمه زمزم را جوشانید و تا روز قیامت همه انسان ها راه هاجر را طی می کنند.
همچنین حضرت مریم خدا در قران می فرماید: «ای مریم خدا تو را برگزید». لذا اینها زن هایی هستند که برای ما الگو هستند اما حضرت زهرا (س) سیده همه زنان از اولین تا آخرین است.
مهترین الگوی رفتاری حضرت زهرا (س) برای ما چیست؟
تمام رفتارهای فردی و اجتماعی حضرت فاطمه (س) برای ما الگو است، مثلا در واپسین لحظات زندگی فاطمه، اسماء می گوید:« دیدم فاطمه غمگین است. پرسیدم چرا غمگین هستی؟فرمودند: چون در مدینه وقتی زنی وفات می کند ولو در کفن می گذارند ولی حجم بدن زن را نامجرم می بیند و من ناراحت هستم. اسما میگوید: من در حبشه تابوت را دیده بودم و ترسیم کردم و حضرت خوشحال شدند و از حضرت علی (ع) خواستند تا همین تابوت را برای ایشان بسازند».
اینها درس و الگو است اما مهمترین الگو برای برای زنان و مردان ما ولایت مداری حضرت فاطمه (س) است، یعنی حضرت فاطمه (س) تنها مدافع و قویترین مدافع حریم ولایت علی (ع) بود و تا فاطمه بود نمی توانستند تعرض آنچنانی به حضرت علی (ع) کنند و حضرت زهرا (س) دفاع می کرد.
شنیدید که وقتی رسیمان به گردن علی (ع) انداختند فاطمه (س) دنبال حضرت می دوید و دفاع می کرد و با نقش بی بدیل خود غم های دل علی (ع) را می زدود. وقتی آمدند نزد علی (ع) و گفتند فاطمه (س) اجازه نداده که ما برای عذر خواهی نزدشان برویم و تو بخواه که به ما اذن دهد. وقتی علی (ع) به فاطمه (س) فرمودند: اینها از من خواستند وساطت کنم اجازه می دهی؟ فرمود: «خانه خانه توست علی جان و اگر چه آزاد هستم اما تابع تو هستم» و پذیرفت. لذا به نظر من ولایت مداری بهترین الگو گیری برای مردان و زنان ما از فاطمه (س) است.
یکی از تلاش های حضرت زنده کردن هویت زنان به ویژه حفظ حجاب و عفت بوده است، به صورت مصداقی مثالی بیاورید که ایشان چه کارهایی در این خصوص انجام داده اند؟
فاطمه زهرا (س) از بیان احکام، علم و دانش خودشان به زنان اعطا می کردند ولی با حفظ حجاب و عفاف. لذا ما می توانیم از فاطمه (س) این درس را بگیریم که زنان ما می توانند تحصیل دانش کنند دانش هایی که مورد نیاز برای بانوان است و ارتقا معنوی و علمی به آنها می دهد، مثل مهارت های خانواده، شناخت احکام شرعی، مهارت هایی که در زندگی به عنوان مادر و به عنوان همسر، یک بانو احتیاج دارد.
در علم و دانش هیچ تفاوتی بین و زن و مرد نیست ولی با حفظ حجاب و عفاف چه اشکال دارد زنهای ما به خصوص در شرایط فعلی که آموزش های مجازی توسعه پیدا کرده اطلاعات علمی خود را بالا ببرند و مهارت های لازم را برای اداره خانواده و تربیت فرزند فراگیرند اما با لحاظ مسائل شرعی و دینی .
تعدادی از کتابهایی که در خصوص شخصیت حضرت زهرا (س) نوشته شده را برای خوانندگان معرفی بفرمایید؟
کتاب " بانوی نمونه اسلام فاطمه زهرا سلام الله علیها "نوشته ابراهیم امینی و کتاب «فاطمه الزهرا من المهد الی للحد» نوتشته سید کاظم قزوینی و کتابهای مرحوم مجلسی در بحار از جمله کتابهای پیشنهادی به خوانندگان شما می باشد.
نظر شما