خبرگزاری شبستان- مشهد- مرضیه وحدت؛ امام محمد تقی (ع)، به دلیل بخشندگی فوق‌العاده و برآورده کننده نیازها مشهور به جوادالائمه (ع) یا باب‌الحوائج هستند. ایشان در دهم رجب سال ۱۹۵ هجری قمری چشم به جهان گشود. امام محمد تقی (ع) نهمین امام شیعیان و فرزند امام رضا (ع) هستند. به مناسبت میلاد باسعادت این امام همام خبرگزاری شبستان گفتگویی با حجت الاسلام مهدی عدالتیان، رئیس موسسه فرهنگی راه روشن داشته که تقدیم خوانندگان می شود:
نحوه تبلیغ امام جواد (ع) برای اسلام علنی بوده یا در خفا و جو سیاسی آن زمان چگونه بود و ایشان چگونه دین اسلام را ترویج می دادند؟
نکته ای که باید در اینجا توجه داشته باشیم این است که جو حاکم در زمان امام جواد (ع) جو نفاق بود یعنی مامون با اینکه قاتل امام رضا (ع) بود خود را را محب اهل بیت جلوه می داد و می خواست جنایت بزرگ خود را بپوشاند و از طرفی اگر امام می خواستند در ظاهر او را تایید کنند او موفق شده بود نفاق خود را عملی کند و تظاهر به دوستی با اهل بیت را در ذهن مردم تثبیت کنند و اگر حضرت می خواستند با او مبارزه علنی کنند او به زودی و قبل از اینکه امام موفق به اجرای اهداف الهی شوند به شهادت می رساند و اهداف الهی حضرت ناکام می ماند لذا در این جو نفاقی که حاکم بود حضرت از سه روش برای تبلیغ استفاده کردند.
یکی تبلیغ شبکه مبلغان که از ناحیه حضرت اداره می شد و هر کدام از مبلغان در همه نقاط ممالک اسلامی و نقاطی که می خواستند پیام بگیرند، حضور داشتند و پیام حضرت را می رساندند. دوم مشخص کردن خطوط بود که حضرت تلاس زبادی می کردند تا خط صحیح و ناصحیح و خط نفاق و خط ظلم از خطوط دیگر متمایز شود و حیله گری افرادی که ظلم می کنند به نتیجه نرسد و سوم روشنگری بود که امام جواد (ع) با رفتار و گفتار به موقع خود روشنگری می کردند و دست دشمنان را رو می کردند و افشاگری از کارهای آنها با تدبیر ویژه امام باعث شد که مردم فریب نفاق را نخورند.
گمشده جامعه امروز چیست و در چه زمینه ای جامعه امروز نیاز دارد از ایشان الگو بگیرد؟
ما اگر بخواهیم در جامعه امروز دنبال گمشده ای باشیم، به عبارتی نیاز و کمبودی که در جامعه احساس می کنیم در سه بخش سیاسی، اجتماعی و فردی این گمشده را می توانیم بیان کنیم. در بخش سیاسی نشناختن دقیق دوست و دشمن است، می بینیم در این خصوص تاکید فراوانی دارند که دوست و دشمن شناخته شوند. در بخش اجتماعی دور شدن از خیرخواهی و نوع دوستی خطری است که جامعه را تهدبد می کند و گمشده امروز است. بخش فردی خطر و گمشده این است که دنیا پرستی به سراغ انسان بیاید و حب دنیا در انسان ریشه کند و اسیر دنیا شود.
در هر سه زمینه امام جواد (ع) الگوی بسیار ارزشمندی هستند هم در جهت دوست و دشمن شناسی هم در جهت پرهیز از دنیا پرستی و روی آوردن به زهد حقیقی که زهد حقیقی نداشتن نیست بلکه خواستن و اسیر نبودن نسبت به دنیا است، چه بسیار کسانی که ثروت زیادی دارند و اسیر ثروت نیستند لذا در بعد اجتماعی خیرخواهی و نوع دوستی را حضرت با عمل و گفتارشان ترویج دادند.
بسیار شنیده ایم که می گویند اگر امام رضا(ع) را به جان فرزندشان امام جواد (ع) قسم بدهی دعایت مستجاب می شود، آیا روایت یا حدیثی در این زمینه وجود دارد؟
در این زمینه ما روایتی نداریم و حدیثی نیست اما از این جهت که امام رضا (ع) فرزندشان جوادالائمه را در سن بالا خدای متعال به ایشان داد و این باعث شد نگرانی عظیمی از شیعیان برطرف شود چون دشمنان می گفتند اگر ایشان امام است چرا فرزندی ندارند، لذا وقتی امام جواد (ع) متولد شدند امام رضا (ع) فرمودند:" در اسلام مولودی با برکت تر از این نبوده است.
این شدت علاقه امام رضا (ع) به فززندانشان از نظر عاطفی و آن نقش ویژه ای که امام جواد (ع) در روشن شدن حقیقت امامت حضرت داشتند سبب شدکه شیعیان هر وقت حضرت را به نام فرزندشان قسم می داند، آن را رد نمی کردند لذا از این جهت این مسئله به صورت تجربی یعنی کسی که حاجتی داشت و می گرفت و به دیگران می گفت، به این صورت در بین شیعیان شایع شد و حقیقتی است که شیعیان این گونه توسل را دیدند.
علت ازدواج امام جواد (ع) با ام الفضل دختر مامون با اینکه می دانستند، وی ایشان را به شهادت می رساند چه بود؟
مامون با چهار هدف دختر خود را به ازدواج امام جواد (ع) در آورد، اول دور کردن اذهان مردم از قتل امام رضا (ع) که این نسبت را از خود دور کند. دوم داشتن جاسوسی در بیت امام، سوم تظاهر به دوستی با خاندان رسالت و اهل بیت و چهارم دور نگه داشتن شیعیان از مبارزه با طاغوت زمان و با حکومت خود بود، لذا این ازدواج را به حضرت تحمیل کرد.
گاهی نقشه دشمنان این بود وقتی می خواستند چیزی را تحمیل کنند به صورت خصوصی به آن شخصیت ابلاغ می کردند که شما باید این کار را قبول کنی ولی در ملا عام تظاهر به یک درخواست رسمی بود. مامون در خفا حضرت را مجبور به این کار کرد و حضرت هم در شرایطی قرار گرفتند که هم از جهت موقعیت اجتماعی که تشکیل شد و خطر اضمحلال و تفرقه بین شیعیان و دوستان و آن جوی که مامون ایجاد کرد و با ابلاغ پیام رسمی به حضرت، این تهدید خود را برای حضرت مشخص کرد و امام جواد (ع) دانستند که اگر این ازدواج را نپذیرند قبل از انجام رسالت خود، ایشان را به شهادت خواهد رساند.
اگر چه همه امامان آماده شهادت بودند اما شهادت باید در زمانی اتفاق بیفتد که ماموریت خود را انجام داده باشند و قبل از آن اگر خود را در معرض چنین خطری قرار بدهند، رسالت و ماموریت الهی که به آنها واگذار شده، ناتمام می ماند. لذا حضرت این ازدواج تحمیلی را پذیرفتند و در آن شرایط چاره ای جز پذیرش این مسئله نداشتند و با همه خطراتی که داشت اما به خاطر رسالت الهی و روشنگری هایی که باید در این فضا و با استفاده از این امکانات انجام می دادند این مسئله را قبول کردند.
نظر شما