خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: آیت‌الله حیدرعلی جلالی خمینی، امام جمعه شهر خمین در اوایل انقلاب اسلامی، امامت جماعت مسجد احمدیه در منطقه نارمک تهران، پایه گذار حوزه علمیه در خمین و موسس مجتمع فقهی پژوهشی و مدرسه علمیه در شرق تهران، 14 بهمن ماه امسال درگذشت. خبرنگار شبستان در آستانه چهلمین روز درگذشت این عالم، و به منظور اطلاع دقیق از فعالیت های مرحوم جلالی خمینی در حوزه مسجد، گفت و گویی با حجت الاسلام والمسلمین «ادیب یزدی»، امام جمعه اسبق خمین و خطیب دینی داشته است که مشروح آن در ادامه می آید:
مهم ترین فعالیت هایی که مرحوم آیت الله جلالی خمینی در حوزه مساجد شرق تهران داشت، چه بود؟
ما در سال 1361 از مرحوم آیت الله جلالی خمینی برای تاسیس صندوق انصارالمهدی (عج) در منطقه تهرانپارس دعوت کردیم که ایشان پذیرفت و همین زمینه ساز آشنایی و همراهی دیرینه ما با ایشان شد. مرحوم آیت الله جلالی خمینی در آن زمان مسئول کمیته انقلاب اسلامی و نماینده حضرت امام خمینی(ره) در شرق تهران و نیز امام جماعت مسجد احمدیه نیز بود. در آن سال ها مسجد احمدیه مرکز اصلی پشتیبانی از جبهه ها و رزمندگان اسلام بودند و ائمه جماعات مساجد منطقه شرق تهران مرتب به این مسجد می رفتند تا در انجام وظیفه خود نسبت به وضعیت جنگ موفق باشند. در همان سال ها در مسجد احمدیه حضور می یافتم تا اینکه در سال 1364 از سوی مرحوم آیت الله جلالی خمینی به عنوان امام جمعه شهر خمین منصوب شدم و تا سال 1372 این مسئولیت را بر عهده داشتم. خاطرم هست که مساجد شهر خمین و ائمه جماعات و بسیجیان و سایر نیروهای مسجدی حضور خوبی در دفاع از انقلاب اسلامی داشتند و همه اینها به برکت وجود مرحوم آقای جلالی خمینی بود.
خدمات انقلابی مرحوم آیت الله جلالی خمینی و مسجد احمدیه در دوره مبارزه با طاغوت چه بود؟
ایشان با جان و دل و یقین باور داشت که باید از انقلاب اسلامی دفاع کرد و همیشه تذکر می داد که این انقلاب میراث علما و شهدا و ایثارگران است و باید به خوبی این امانت را به دست آیندگان برسانیم. بر همین اساس مسجد احمدیه و حوزه علمیه این مسجد مرکز مبارزه با طاغوت در دهه های چهل و پنجاه بود. انقلاب شکوهمند اسلامی که به پیروزی رسید، جلسات جامعه روحانیت و مبلغان و وعاظ و ائمه جماعات مساجد شرق تهران در روزهای پنج شنبه در حسینیه مسجد احمدیه برگزار می شد و ایشان در آنجا تحلیل های خوبی نسبت به انقلاب بیان می کرد.
خاطرم هست که ایشان مواظبت داشت حرف های بی اساس نسبت به نظام جمهوری اسلامی یا مسئولان بیان نشود. مرحوم آیت الله جلالی خمینی در مبارزه با منافقین نیز بسیار جدیت داشت و مسجد احمدیه را به مرکز تار و مار کردن خانه های تیمی منافقین ملعون و آدم کش تبدیل کرده بود. ایشان همیشه به ائمه جماعات مساجد و سایر روحانیون می گفت که باید مطیع امام خمینی (ره) باشیم و پس از درگذشت رهبر کبیر انقلاب، تبعیت از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، مقام معظم رهبری را وظیفه ما می دانست.
مرحوم آیت الله جلالی خمینی جزو ائمه جماعات معمر تهران بود که بیش از نیم قرن امام جماعت مسجد احمدیه را بر عهده داشت. چگونه یک روحانی می تواند چنین مدتی، امام جماعت یک مسجد باشد؟
مرحوم آیت الله جلالی خمینی در سال 1346 به مسجد احمدیه آمدند و بیش از 30 تن از علما و فحول علما و فضلای حوزه علمیه قم را به تهران برای پذیرش مسئولیت امامت جماعت مساجد در شرق تهران آورد. حضور ایشان موجب وحدت و همدلی میان ائمه جماعات مساجد و حوزویان در این منطقه از تهران در عرصه های مختلف انقلاب اسلامی همچون دفاع مقدس شدند. مرحوم آیت الله جلالی خمینی علاقه و ارادت عجیبی به حضرت امام خمینی (ره) داشت به طوری که می توان گفت ایشان، نورچشم رهبر کبیر انقلاب بود. همین ولی شناسی و تبعیت از ولی فقیه زمان از دلایل دیگر موفقیت مرحوم آیت الله جلالی خمینی در مدیریت ائمه جماعات مساجد و حوزویان در شرق تهران و همچنین در شهر خمین بود.
مرحوم آقای جلالی خمینی در جلسات درس اخلاق خود که روزهای چهارشنبه در مدرسه علمیه مسجد احمدیه بیان می کرد که البته بعدها این مسئولیت سنگین را به بنده سپرد، درباره تقویت نظام تاکید داشت. تربیت طلاب مهذب، باتقوا، باسواد، انقلابی، بصیر و ولایت شناس از ویژگی های علمی و اخلاقی مرحوم آیت الله جلالی خمینی بود.
آقای جلالی خمینی در میان مردم معروف بود به آنکه مسجد احمدیه را مرکز خدمت به نیازمندان قرار داده است، آیا در این باره خاطراتی دارید؟
دلدادگی به امام خمینی(ره)، برای ایشان ویژگی هایی ایجاد کرده بود که خدمت به مستضعفان و طبقات محروم جامعه از جمله این ویژگی ها بود. خاطرم هست که مرحوم آیت الله جلالی خمینی باوجود مسئولیت های مهم و حساسی که داشتند شخصا در مسجد احمدیه حضور می یافتند و گاهی پیرزنی یا پیرمردی خود را به این مسجد می رساندند، مرحوم آیت الله جلالی خمینی به سراغ این افراد می رفتند و با آغوش بازی مردم را می پذیرفتند و این افراد به مشاهده آقای جلالی خمینی به خود می بالیدند که کسی و مسجدی هست که پذیرای آنان است. گاهی که ما خسته می شدیم و سراغ کارهای دیگر خود می رفتیم، مرحوم آیت الله جلالی خمینی در مسجد احمدیه می ماندند تا مشکلات مردم را حل کنند. جامعه روحانیت عزیز و عموم ائمه جماعات و جمعه و تمام روحانیون عزیز را به زنده نگه داشتن این خصیصه مرحوم آیت الله جلالی خمینی توصیه می کنم. آغوش روحانیت باید به روی مردم به ویژه نیازمندان باز باشد.
آیا خاطراتی از مرحوم آیت الله جلالی خمینی دارید که حاوی پیام خاصی برای روحانیون داشته باشد؟
رژیم بعثی عراق چهار مرتبه شهر خمین را بمباران کردند که در یک نوبت، ایشان در خمین حضور داشت. وقتی هواپیماهای عراقی آمدند از مرحوم آیت الله جلالی خمینی خواستم که جلسه را تعطیل کنیم و به پناهگاه برویم، ایشان فرمود: بگذارید به سمت ما شلیک کنند، ما از مرگ هراسی نداریم. هر چه اصرار کردیم، ایشان قبول نکردند تا اینکه مجبور شدم از پاسدارها بخواهم که دست و پای آقا را بگیرند و ایشان را به پناهگاه ببرند. البته بعدها از ایشان برای این کار خیلی عذرخواهی کردم. مرحوم آیت الله جلالی خمینی فرمود: زشت است من از مرگ فرار کنم، روحانیت باید در معرض شهادت باشد. زمانی در جبهه ها پاسداران از ایشان خواستند که عمامه را از سر بردارد که مرحوم آیت الله جلالی خمینی قبول نکرد و فرمود برداشتن عمامه، زشت است. وقتی ساواک از ایشان خواسته بود که کلمه خمینی را از فامیلی اش بردارد، ایشان می گفت: اتفاقا من همین خمینی اش را دوست دارم. همین موضع گیری ها موجب شد ساواک برای ایشان دردسرهای زیادی ایجاد کند، هرچند ساواک از ایشان حساب نیز می بردد. سبک زندگی مرحوم آیت الله جلالی خمینی واقعا برای روحانیت به ویژه ائمه جماعات مساجد، مسئولان حوزه های علمیه و مسئولان کشور حاوی عبرت ها و پیام های مهم است.
امیدوارم خداوند ما را قدردان علمای بزرگوار قرار دهد و ارتباط توده های مردم با علما هر روز بیشتر و بیشتر شود زیرا خیر و سعادت در همین است. نشست و برخاست با علما موجب رستگاری و عاقبت بخیری انسان می شود و گسست از علما موجب اضمحلال و گمراهی انسان را خواهد شد. انشاءالله ملت ایران به ویژه جوانان ما جایگاه علما را به خوبی بدانند و باید تاسف خورد که در ماه های اخیر شاهد درگذشت علمایی بزرگواری همچون آیت الله جلالی خمینی و آیت الله سید محمد ضیاءآبادی بودیم.
نظر شما