خبرگزاری شبستان-مازندران؛ در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران 20-27فروردین به جهت همزمانی با ایام سالروز شهادت هنرمند متعهد و بسیجی «سید مرتضی آوینی»، با عنوان «هفته هنر انقلاب اسلامی» نامگذاری شده است که در این ایام طی مراسمی چهره سال هنر انقلاب معرفی می‌شود. با هدف تبیین شاخصه های هنر و هنرمند متعهد گفتگویی تفصیلی با حجت الاسلام والمسلمین «سید احمد شفیعی مازندرانی» خوشنویس فوق ممتاز اهل ساری مرکز مازندران و رئیس حوزه علمیه مصطفی خان ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می‌شود:
*لطفا پس از معرفي اجمالي خودتان بفرماييد خوشنويسي را از چه سالي شروع نموديد و از محضر كدام يك از اساتيد بهره برديد؟
سید احمد شفیعی مازندرانی هستم. در سال ۱۳۳۸ در یک خانواده مذهبی متولد شدم. در همین حوزه علمیه مصطفی خان ساری که در خیابان انقلاب قرار دارد خدمت آیت الله شفیعی والد محترم درس حوزوی خواندم از آنجایی که برایم سرمشق خوشنویسی می‌گرفتند استارت اول برای ورودم به عرصه هنر را ایشان رقم زد، این استعداد بالقوه در خاندان ما وجود داشت، سپس برای ادامه تحصیل به مشهد رفتم تا دوره متوسطه، ادامه خط را در قم به فعلیت رساندم.
پس از پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۸ رسما وارد انجمن خوشنویسان شدم در سال ۶۲ ممتاز در خط شدم کار حرفه‌ای خودم را با شرکت در کلاس‌های فوق ممتاز نزد استادان امیرخوانی، شیرازی، سپس در حوزه خط نستعلیق و شکسته کار کردم .
* به نظر شما نقش و کارکرد هنر به‌خصوص در حوزه خوشنویسی در جامعه چیست؟
خدا زیباست و زیبایی‌ها را دوست دارد، نظام آفرینش نیز بر اساس هنر خلق شده است، خداوند در قرآن کریم می‌فرماید که تمام موجوداتی که خلق کرده‌ام در زوایای این مخلوقات هنر به خرج رفت، خلقت انسان نمونه بارزی از هنر است چرا که خداوند از روح خودشان در کالبد انسان دمیده است.
همان‌طوری که می‌دانید یک هنرمند نیاز به چند ابزار دارد ولی برای قیمت‌گذاری روی اثرش هر کسی یک قیمتی می‌گذارد چرا که با روح و حس خودش تابلو را نقاشی کرده، انسان هم اگر ارزش پیدا کرده است به علت دمیده شدن روح خدا در وجود اوست.
خداوند تمام هنرهایی که در ذاتش بود به صورت صفات در انسان دمید، همچون هنر خوشنویسی، روایتی داریم که اگر هنرمندی " بسم الله الرحمن الرحیم" را با خطی خوش بنویسد بهشت بر او واجب می‌شود.
امیرالمومنان علی (ع) نیز در نهج البلاغه می‌فرماید؛ خط نیکو زیبایی و زینت یک مرد است، بحث هنر خوشنویسی در تمام جهان رونق دارد، یکی از بزرگترین جلوه های هنر خوشنویسی سرفصل‌های خطاطی در کشورهای مسلمان را در بین شیعیان می‌توان در تحریر نام ائمه اطهار(ع) مشاهده کرد.
* از نظر شما جایگاه هنر خوشنویسی پس از پیروزی انقلاب چه تغییری کرد؟
بعد از پیروزی انقلاب به هنر خوشنویسی اهمیت بیشتری داده شد تا جایی که تعداد خوشنویسان از نظر فیزیکی و عیار خط افزایش پیدا کرد و تعداد اساتید نیز افزایش پیدا کرد که البته اساتید خوبی داشتند و این هنر جلوه خودش را نشان داد.
* نقش تربیتی هنر و خوشنویسی بر هنرآموز و جامعه به چه نحوی است؟
استادی که به‌صورت فیزیکی سرمشق می‌دهد در حال آموزش خط که بر محور هندسه قرار دارد، است و در کنارش با روح انسان سروکار دارد، کار فقط در حد فیزیکی نیست رفتار، منش و گفتارش را منتقل کرده و این نسل به نسل در بین هنرجویان گسترده می‌شود.
* نقش این هنر بر جامعه و مردم به چه نحوی است؟
وقتی همه چیز را زیبا ببینیم اثرش بر جامعه هم مشخص خواهد شد، اثرات کلاس‌های هنری همان تاثیرات روح خداست که به جامعه القا می‌شود، مردم هنرمندان را دوست دارند چون هنرمندان همه چیز را زیبا می‌بیند چرا که به این مقام رسیده که می‌گوید تمام موجودات در حال ذکر خدا هستند و همه آمدند که در خدمت ما باشند، هنرمندان به این شانیت رسیدند که هنر شخص من نیز باید در اختیار بندگان دیگر باشد، باید خودمان را به این مقام برسانیم.
* به‌عنوان یک مدرس و استاد توصیه شما به جوانان و علاقه‌مندان ورود به این عرصه چیست؟
تمام استعدادها در وجود همه ما قرار دارد فقط کافیست آن را به فعلیت برسانیم، کسانی که رشته خوشنویسی را انتخاب می‌کنند کمی صبور باشند، یک کاغذ و قلم و مرکب می‌خواهد! با صبر اثراتی خلق می‌کنند که طالبان و خواهان زیادی پیدا می‌کند همچون آثار استاد امیرخوانی که در جای جای ایران یافت می‌شود، در کنارش جوانان باید خوب به گفته‌های اساتید توجه کنند.
* مازندران در حوزه خوشنویسی چه جایگاهی داشته و الان به کجا رسیده است؟
در میان استان‌ها مازندران نه تنها در هنر بلکه در تمامی حوزه‌ها حرفی برای گفتن داشت، دارد و خواهد داشت، قبل از پیروزی انقلاب هنر خوشنویسی خیلی ظهور نداشت در حد وجود یک انجمن خوشنویسان در بابل و ساری بود در شهرهای دیگر نمود چندانی نداشت ولی اساتید خوبی داشتیم . پس از انقلاب در شهرها انجمن خوشنویسان تشکیل شد، اقدامات برای برگزاری کلاس‌ها صورت گرفت، برگزاری نمایشگاه خوشنویسی در همه شهرها استارت خورد.
ما بهترین نسخ‌نویسان را در استان داشتیم همچون زین العابدین اسماعیلی، در خط نستعلیق عباس نوری یکی از بهترین خوشنویسان بوده، در خط شکسته اعتدال الملک را داشتیم، بعد از پیروزی انقلاب شهر ساری و استان حرف زیادی در حوزه نستعلیق برای گفتن دارد، در مباحث حضوری و آنلاین می‌توانند کارهای خوبی ارائه بدهند.
* به‌عنوان یک شخصیت روحانی که هنر خوشنویسی دارد خاطره جالبی دارید؟
در سالی که مقام معظم رهبری به نام امام علی (ع) نامیدند، نمایشگاهی در شهرداری استان تهران با همکاری استاد شیرازی با حضور ۲ هزار شرکت‌کننده برگزار شده بود از این تعداد ۱۰ نفر برگزیده شدند که یکی از این نفرات من بودم، اساتید که جمع شدند گفتند شما در خط شکسته مقام آوردید، گفتند؛ قرآن هم بنویس پرسیدند طلبه هم هستید؟ گفتم بله شبیه من کم نیستند، باورشان نمی‌شد در حالی که ما در زمان خودمان اساتید بزرگی را درک کردیم که به خودمان می‌بالیم.
* سالگرد شهادت آوینی فرصتی برای بازنگری آثار هنر متعهد است شما نقش مراکز و نهادها در حمایت از خوشنویسان را چگونه می‌بینید؟
من حدود ۱۴ سال در ساری اقامت دارم ارتباط زیادی با مرکز حوزه هنری داشتم، مسئولان نیز باید بیایند در بازی ما شرکت کنند، سال‌ها پیش در مسئولیت مسئول انجمن خوشنویسان مازندران برنامه خوبی برگزار کردم. مدعوین به جز مسئولین همه آمدند، هنرمند متواضع و بزرگ است برخی قدرت خرید یک برگ کاغذ ندارند ولی شخصیت بزرگی دارند، تنها مرکزی که می توانستم با آن ارتباط بگیرم حوزه هنری بوده است و با هم تعامل داشتیم، با بقیه نهادها هیچ ارتباط کرداری و عملی نداشتیم همکاری نداشتند با اینکه در جای خاصی از تاریخ ایستادیم و نیاز به حمایت داریم.
* به‌عنوان یک استاد هنری چه توصیه‌ای به مسئولان دارید؟
با توجه به اینکه ساری مرکز استان است، گالری کم داریم، پارک ولایت ساختمان‌های زیبایی دارد اساتید با تجربه در همین شهر زیاد داریم، خواهشم به‌عنوان کسی که ۳۰ سال کار هنری کرده از مسئولان استان به‌خصوص آقای استاندار این است که کاری کنند که هنرمندان بتوانند هنر خود را در قالب برگزاری نمایشگاه یا اقداماتی دیگر ارائه و نمایش بدهند تا جوانان ترغیب شوند و به دامن هنر بیایند.
مسئولان هزینه‌های بالایی صرف راه سازی و سدسازی و ... دارند چه می‌شود مقداری به هنر برسند هنر جاویدان است و ماندگاری دارد، هنرمندان بزرگ رفتند ولی آثارشان هست گویی زنده هستند، هنرمندان به‌جز حوزه هنری به هیچ جا وصل نیستند که کاری تکراری است ما می‌توانیم با ورود نهادهای مختلف به برگزاری نمایشگاه بزرگ، کمک به گردشگری احداث موزه و گالری با جمع آوری خط‌های خوبی که روی طاقچه خانه خاک می‌خورد کمک کنیم.
* اگر بخواهیم خط را عمومی کنیم، چه اقدامی باید انجام بدهیم؟
خوشنویسی دو قسمت است، بخشی آماتور بخشی حرفه‌ای، آماتور معمولی و مخصوص خطوط تحریری است ولی حرفه‌ای نیاز به حضور در کلاس‌های پیشرفته دارد، ما به‌دنبال همه‌گیری خط بودیم در بلند مدت تعداد هنرجویان کم می‌شد اول باید طرف علاقه به خوشنویسی نشان بدهد من خودم هنرجو داشتم همه استعداد داشتند ولی کمتر کسی بخواهد به فعلیت برساند باید درجه یک ها را جدا کرد ...
بهتر ز کسب علم در آفاق کار نیست/ نیکوتر از نوشتن خط یادگار نیست
ای که قلمت چو ناوک مژگان است/ حقا که درآن نیشتر بران است
هم سید و هم شفیعی و هم احمد/ الحق که تبارت همه از خوبان است
نظر شما