به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان،در نگاه پژوهشگران، ازجمله کارکردهای جامعه شناختی نهاد دین ، ایجاد هم بستگی و آرامش روحی و اجتماعی است. در اسلام به اهمیت این کارکردها توجه بیشتری شده است؛ چنان که در متون اسلامی، به برگزاری اعمال عبادی و مناسک مذهبی مانند نماز جماعت، مراسم نیایش، مراسم عزاداری و... به صورت جمعی بسیار سفارش و توصیه شده است؛ چرا که چنین کارکردهایی که در شمار مناسک آیینی دین جا می گیرند، نقشی بسزا در تحقق پیوندهای اجتماعی در بین مسلمانان داشته و در پی آن به ایجاد قدرت و اقتدار سیاسی – اجتماعی آنان می انجامد؛ بی تردید این همدلی و هم بستگی به بالندگی جامعه اسلامی، تحقق روح جمعی، تقویت بُعد همیاری و همکاری و حس مشارکت در رفع مشکالت و درنتیجه فزونی قدرت جمعی مسلمانان می انجامد.
مسجدکانون پیوندهای فرهنگی، دینی، سیاسی
مسجد همانند کانون مرکزی پیوند مسلمانان، مکانی است که دین داران در شبانه روز به طور متناوب و دائمی، همواره با یکدیگر ارتباط دارند و علاوه بر تقویت روح هم بستگی جمعی از دغدغه ها، کاستی ها و مشکالت خود و جامعه و کشور اطلاع یافته و درصدد رفع آن بر می آیند. در آغاز پیدایش اسلام و بعثت پیامبر(ص) ، مسجد افزون بر کاربرد نیایش و اعمال دینی محل گردهمایی ها، رایزنی ها، خطابه های سیاسی – مذهبی، تدارکات رزم، سالح، قضاوت و... بود؛ این نقش محوری درگذر قرن ها کم و بیش تداوم یافت. با پیروزی انقلاب اسلامی و نهضت احیای اندیشه دینی ازسوی امام خمینی(ره) باتوجه به این که هنوز نهادهای حکومتی تعریف نشده و تشکیل نگرفته بودند، مسجد و کاربردهای آن اهمیت متنوع و افزونی یافت؛ چنان که علاوه بر برگزاری تجمع های شورانگیز سیاسی و انقلابی ، توزیع ارزاق عمومی، مراسم عقد، انتخابات، انجمن ها و کانون های مذهبی فعالیت های پایگاه بسیج، جلسات شوراهای محلی و... در مسجد صورت می گرفت.
مسئولین حلقه واسطه مردم و حاکمیت
در نظام جمهوری اسلامی، مسئولین، به عنوان حلقه واسطه بین مردم و حاکمیت دینی نقشی اساسی در شناخت مشکلات و نیازهای اجتماعی مسلمانان ایفا می کنند.
حضور پیوسته دست اندرکاران و کارگزاران حکومتی در مسجد که بازتاب برایند نیازها، خواسته ها و تمایلات گوناگون جامعه اسلامی است و فرصت مناسبی را برابر آنان فراهم می کند تا تلقی عینی تر و ملموسی از مشکلات، انتقادها و پیشنهادها و نیازهای مبرم و اساسی مردم داشته و فارغ از عمل زدگی ها و نیز ذهنیت های تئوریک، اولویت های میدانی، واقعی و محسوس را تشخیص دهند.
جمع بندی و انتقال این آراء، نقدها، پیشنهادها و ... به مسئولین و مقامات بالاتر امکان تجزیه و تحلیل مناسب را برای تصمیم سازی های کلان فراهم نموده و بازخوردهای آن می تواند به ارتقای سطح هم دلی و هم بستگی و افزایش درک متقابل مردم و مسئوالن کمک شایانی کند. موانع حضور مسئولین در مسجد آنچه به عنوان یک وظیفه همگانی در تقویت ارتباط مسلمانان با یکدیگر با همه سلایق متفاوت سیاسی، فرهنگی، اجتماعی به دور از تنگ نظری های تحجرآمیز تلقی می شود، مقابله با شکل های گوناگون موانع و آسیب های این حس جمعی و رابطه اجتماعی در اشکال گوناگون آن است. در ذیل برخی از مهم ترین موانع حضور مسئوالن در مسجد را نام می بریم:
1. مشغله کاری زیاد مسئولین؛
2 .دغدغه های امنیتی کارگزاران حکومتی؛
3 .کم توجهی به اهمیت راهبردی مسجد در اسلام؛
4 .فروکاستن از قدر و منزلت مسجد در روابط اجتماعی
پیامدهای حضور مسئولین در مسجد
حضور هرچه بیشتر مردم و مسئولین در مسجد بی تردید پیامدهای مثبت زیادی برای جامعه اسلامی و کشور در عرصه داخلی و بین المللی خواهد داشت؛
مهم ترین این دستاوردها عبارتند از:
1 . آگاهی از نیازهای جامعه اسالمی و رسیدن به تلقی عینی تر و واقعی تر از مشکلات مردم؛
2 . تقویت روح دین گرایی و اخالق و ارزش های مذهبی و انسانی درمیان آحاد جامعه به ویژه جوانان؛
3 . تقویت هم بستگی هرچه بیشتر مردم با مسئوالن و ایجاد روح هم دلی در بین آنها ؛
4 . کاهش آسیب های اجتماعی، اخلاقی؛
5 . تقویت بنیادهای مشروعیت سیاسی و اجتماعی حاکمیت دینی؛
6 . تقویت موقعیت بین المللی حکومت در مواجهه با بحران های جهانی و سیاست های خصمانه دشمنان
نویسنده: مجتبی مهدوی سعیدی
نظر شما