به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، 17 ماه مبارک رمضان شب معراج رسول گرامی اسلام (ص) است، شبی که به شهادت قرآن در سوره های مبارکه اسراء و نجم پیامبر اکرم (ص) به معراج رفتند و در این سفر ملکوتی به مشاهداتی عجیب و رمزگونه دست یافتند لذا در این خصوص با حجت الاسلام دکتر «ایمان ضرابی»، استاد دانشگاه و پژوهشگر گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
معراج چیست؟ چرا وجود پیامبر اکرم (ص) به فرمان خدا به این سفر رفتند؟
از حیث واژه، معراج در لغت به وسیله ای گفته می شود که به کمک آن می توان به بالا صعود کرد، مردم عرب به نردبان هم معراج می گویند اما معراج در اصطلاح دین مبین اسلام به مسافرت پیامبر اسلام (ص) از مکه به بیت المقدس و از آنجا به آسمان ها و پس از آن به بازگشت به خانه خدا قلمداد می شود؛ هرچند ممکن است معراج های دیگری با خصوصیات دیگر برای پیامبر اکرم (ص) نیز تکرار شده باشد اما منظور از معراج در قرآن کریم همان معراج و سفر آسمانی و رسیدن به مراتب بالای ملکوت است. علت این سفر و فلسفه قرار گرفتن در زندگی رسول خدا (ص) برای نشان دادن شگفتی های خلقت به آن حضرت است، البته غیر از این شگفتانه برای آن وجود مقدس در روایات آمده است که این سفر نوعی شرافت بخشیدن به فرشتگان، تکریم ساکنان آسمان ها و از همه مهم تر مشاهده عظمت خداوند بیان گردیده است.
اهمیت معراج در رسالت پیامبر اسلام (ص) تا چه اندازه بوده است؟
با توجه به اینکه ما معتقد به معراج جسمانی رسول خدا (ص) هستیم، با در نظر گرفتن این سفر ملکوتی، فواصل حرکتی و سیر ایشان درمی یابیم که این سفر آسمانی یکی از معجزات نبوی می باشد لذا اگر معراج را یک معجزه منحصر به فرد ببینیم، در می یابیم که معراج در زندگی رسول خدا (ص) چه اهمیت بسزایی دارد، زیرا این سفر دستاوردهای دیگری هم برای ایشان داشت که عبارتند از ولایت مولای متقیان علی (ع)، دریافت احادیث قدسی که در واقع سخن خداوند متعال با حبیب خود بوده و برخی پندهای اخلاقی دیگر.
آیا انبیای دیگر هم مانند رسول خدا (ص) معراج داشته اند؟
با توجه به آیات و روایات، پیامبران دیگر هم معراج داشته اند اما آنچه به طور قطع می توان گفت:کیفیت و کمیت معراج های گزارش شده در مورد پیامبران دیگر مانند پیامبر اسلام (ص) نبوده و شکل عروج و مشاهدات آنها محدود و مختصر بوده است،معراج و مشاهدات حضرت موسی (ع) در کوه طور یا سفر حضرت سلیمان (ع) به نقاط مختلف زمین با استفاده از نیروی باد یا عروج ادریس و عیسی به آسمان ها.
چرا زمان معراج پیامبر اکرم (ص) در ماه مبارک رمضان صورت پذیرفت؟
البته تاریخ های دیگری برای عروج ملکوتی پیامبر اکرم (ص) در متون ما بیان شده است، اما معتبرترین تاریخ برای عروج ایشان به آسمان و ملکوت و دیدار لاهوتیان و عرشیان همین ماه مبارک رمضان است و شاید حکمت آن نشان دادن عظمت این ماه باشد و حتی کنایه ای در آن نهفته باشد که این ماه، ماه تعالی و رویت حقایق است. قابلیت رمضان در رسیدن انسان به کمالات، حقیقت غیر قابل انکار است، چنانچه اهل معنا گفته اند، آب حیات را که باعث پر شدن ظرفیت معنوی می شود در این ماه به انسان می دهند.
آیا مومنین هم می توانند در دنیا معراج را تجربه کنند؟
سوال بسیار زیبایی پرسیدید، بله، درست است که شاید ما نتوانیم معراجی با جنس معراج نبوی را تجربه کنیم، چرا که همان طور که بیان شد معراج پیامبر اکرم (ص) معجزه ایشان بوده و از امور خاص پیامبری وی می باشد اما اگر معراج را مشاهده یا عروج به ساحت ملکوتیان باشد و تجربه عرفانی و از این دست دریافت ها باشد، قطعا ما نیز می توانیم معراج داشته باشیم زیرا این از قابلیت درونی انسانی بوده و ما انسان ها توان دریافت های قدوسی را داریم لذا در روایات ما آمده که نماز معراج مومن است، یعنی نماز نردبانی است که می تواند ما را به آسمان ها وصل کند و این اتصال می تواند در هر وعده نماز یعنی پنج بار در روز اتفاق بیفتد. شاید بتوان به جرات این گونه بیان که مومن می تواند در هر بار نمازش آنچه را که رسول خدا (ص) در آسمان ها مشاهده کرد در زمین ببیند (البته غیر که از آن چه که از خصایص رسالتی آن حضرت است)، کما اینکه اهل معرفت نیز چنین دریافت های مافوق تصوری را تجربه کرده اند.
حال با آنچه در قبل بیان شد که رمضان فصل پرواز آسمانیان است، می توان در این ماه به وسیله نماز به قرب الهی دست یافت. قرآن کریم در مورد رسول خدا (ص) می فرماید:«فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ» (تا فاصله اش به قدر طول دو انتهای کمان یا نزدیک تر آن به خدا شد)؛ پس اگر می خواهیم از کنایه ای که معراج در این ماه به ما می دهد، استفاده کنیم باید فرصت را غنیمت شماریم و از حقیقت این ماه و پتانسیل موجود در آن در رشد و تعالی روح خود بهره مند شویم و عروجی ملکوتی به آسمان ها داشته باشیم.
نظر شما