به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، ماه مبارک رمضان ماه توبه از گناه است، درهای رحمت الهی از هر زمان بیشتر گشوده است و در این زمان جو و فضا محیط زندگی انسان هم آمادگی بیشتری برای توبه دارد، به درگاه خدا برویم و از گناهان خود توبه کنیم تا نورانیت قلب و صفای دل برگردد زندگانی پر برکت شود لذا در این خصوص با حجت الاسلام دکتر «ایمان ضرابی» پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه گفت و گویی انجام دادیم که مشروح آن در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
وجود انسان در گیر و دار زندگی امروزی و مشغله های روزمره مانند آینه ای است که در معرض گرد و غبار قرار دارد و از حقیقت خود دور گشته است لذا نیاز دارد تا دستی بیابد و این گرد و غبار را از روی او پاک کند. شب های قدر در واقع همان دست و فرصتی هستند که آمده تا ما در آن گرد و غبار جان خود را پاک کنیم و صفحه دل را با آب توبه جلال دهیم تا بتوانیم در درون خود عکس و رخ یار را مشاهده کنیم. شب های قدر فرصت خوب و مناسبی برای نوشیدن و تازه شدن هستند، بیهوده نگفتند که ماه مبارک رمضان فصل نوشیدن و بهار جان آدمی است، زیرا در این ماه، شب هایی وجود دارد که بهتر از هزار ماه بوده و انسان می تواند وجود آلوده به گناه خود را رفت و روب کند تا به اصل حقیقت انسانی خود دست یابد
حقیقت توبه چیست؟
توبه به معنی ترک گناه است. توبه در واقع نوعی عذرخواهی کردن از خطاها و گناهانی است که توسط فرد صورت می پذیرد اما حقیقت توبه گونه ای از پشیمانی است که انسان را از کرده خود باز گرداند به نحوی که دیگر سراغ آن گناه و خطا نرویم، علاوه بر آن در پی جبران باشیم. اصطلاح «توبه نصوح» که بسیار هم شنیده می شود، یعنی همین که توبه ای انجام گیرد، بدون بازگشت به خطای انجام گرفته .
تاثیر توبه بر روح و روان انسان چیست؟
بعد روانی انسان واقعا اساسی ترین بعد وجود انسان است و گناه اساس روانی انسان را از بین می برد. وجدان ما انسان ها با بروز خطا و گناه فعال می شود و مانند یک سیستم دفاعی عمل می کند البته سیستم دفاعی روانی، وقتی گناهی صورت می گیرد و وجدان انسان شروع به تذکر دادن می کند به مرور زمان می تواند تاثیراتی چون استرس، افسردگی و غیره در انجام دهنده گناه پدید آورد. توبه از سوی پروردگار عالم نوعی درمان روانی است، چرا که می دانیم راه برای بازگشت و جبران خطاها وجود دارد. انسان با توبه می تواند وجدان خود را به آرامش برساند، این آرامش مهمترین مسئله در زندگی بشر است و اگر باب توبه باز نبود، احساس گناه سبب احساس کمبود و اضطراب در انسان می شد و این احساس به بروز عوارض بیماری های روانی منجر می گردد. با این توضیحات در می یابیم که وجود توبه خود از مصادیق رحمانیت و مهربانی پروردگار است.
آیا برای انجام توبه زمان مشخصی هم تعیین شده است؟
در روایات ما در خصوص توبه توبه کنندگان و برتری توبه توبه کنندگان از تسبیح تسبیح کنندگان روایات فراوانی وارد شده و حتی در قرآن کریم و روایات آمده است که خدا توبه کنندگان را دوست دارد. صدای ناله توبه کنندگان جزو محبوب ترین صداها برای پروردگار است. انسان تا در این دنیا بوده و رشته حیات اش باقی است و تا زمانی که در چنگال مرگ گرفتار نشده، فرصت طلب عفو و مغفرت از پیشگاه پروردگار الهی دارد.
البته شاید برخی از این حرف این گونه برداشت کنند که پس فرصت برای توبه داریم و توبه از گناه و ترک گناه را به عقب می اندازیم تا هر زمان که پیر شدیم و در آستانه مرگ قرار گرفتیم اما این برداشت اشتباه است زیرا هیچ کس از مرگ خود اطلاع ندارد و مرگ منحصر به انسان های پیر نمی باشد اگر این گونه نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که حتی یک لحظه تاخیر برای توبه هم دیر است و باید هرچه زودتر برای توبه و ترک معصیت اقدام کرد.
چه خصوصیتی در شب های قدر برای پاکسازی درونی برای ما قرار داده شده است؟
بعضی از مکان ها، زمان ها و انسان ها در پاکسازی درون،تولید و تولد دوباره ما نقش دارند. شب های قدر یکی از آن زمان هایی است که خداوند سبحان آن را در مسیر سالانه ما قرار داده تا درون مان را پالایش و رفت و روب کنیم،چرا که در طول سال این دل و جان در معرض زندگی روزمره کدر و آلوده می شود. شب های قدر درون ما را بازسازی می کنند،چون این شب ها توجه ربانی است و توجه و عنابه ما بندگان سراپا تقصیر در نگاه قاضی الحاجات مورد توجه ویژه واقع می شود، در این شب خدا خلعت گناه را تبدیل به برات بندگی می کند.
چگونه از این شب بهترین استفاده را برای پاکسازی درون خود ببریم?
همان طور که گفته شد شب قدر فرصت مناسب و خوبی برای بازگشت است و انسان هم موجودی است که عمر خود را خریداری نکرده بلکه عمر او کوتاه و زمان اش نامعلوم است، شاید تا سال بعد زنده باشیم، شاید هم از دار دنیا رفته باشیم، بنابراین باید فرصت را غنیمت شماریم ودر آستانه شب های قدر تلاش کنیم تا به بهترین شکل از این شب ها استفاده کنیم.
با ملاحظه در سیره امامان معصوم (ع) در می یابیم که آن حضرات شب قدر را بسیار ارج می نهادند و این شب ها را تا صبح احیا می گرفتند و به قرائت قرآن، سجده های طولانی، نماز، تضرع، عنابه، اطعام نیازمندان و قرآن به سر گرفتن می پرداختند. این اعمال در پاکسازی درون و تزکیه نفس بسیار موثر هستند و باعث اتصال معنوی با پروردگار عالمیان می شود.
نظر شما