به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، ذی‌القَعدة یا ذوالقَعدة الحرام یازدهمین ماه از ماه های قمری است. این ماه جزو ماه های حرام و ماه های حج است. ذوالقعده از قعود و نشستن گرفته شده و از آنجا که اعراب در این ماه از جنگ فرو می‌نشستند، به این نام نامیده‌اند.در فضیلت این ماه، این ماه را ماه دعا و اجابت دعا نامیده‌اند لذا در این خصوص با حجت الاسلام والمسلمین «حسن کمالی» استاد حوزه و دانشگاه و نویسنده حوزه فرهنگ و دین گفت و گویی انجام دادیم که مشروح آن در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
فضیلت ماه ذی القعده؟
ابتدا باید ببینیم ذی القعده به چه معنایی است. این اسم از دو واِژه تشکیل شده «ذی» به معنای صاحب و «قعده» به معنای نشستن و علت نامگذاری به این دلیل بوده است که در این ماه عرب ها جنگ و خونریزی را بین خود و قبیله ها کنار می گذاشتند و به صلح می پرداختند.
در حقیقت ذی القعده اولین ماه از ماه های حرام (رجب، ذی الحجه و محرم) به شمار می رود و در آن مناسبت ها و ایام مهمی همچون دحو الارض روزی که زمین از زیر کعبه گسترانیده شد، وجود دارد؛ در واقع ذی القعده یا ذوالقعده الحرام یازدهمین ماه از ماه های قمری است. این ماه جزو ماه های حرام و ماه های حج است. در این ماه مبارک دو تولد مهم یکی میلاد با سعادت حضرت معصومه فاطمه (س) و دیگری تولد امام رضا (ع) می باشد؛ به همین دلیل ما این فاصله را دهه کرامت نامگذاری کردیم.
دهه کرامت یعنی مردم نسبت به یکدیگر لطف، بخشش و محبت داشته باشند. اگر کینه و کدورتی از یکدیگر به دل دارند، همدیگر را عفو و بخشش کنند، همان طوری که ائمه اطهار (ع) حتی نسبت به دشمنان خود نیز عفو و بخشش فوق العاده ای داشتند. بر همین اساس است که دین اسلام به دین گذشت و محبت معروف است، این در حالی است که امروزه متاسفانه ما در این ماه حرام، شاهد جنگ و خونریزی در برخی از کشورهای مسلمان از جمله افغانستان و یمن هستیم. اخیرا تعداد زیادی از کودکان خردسال و بی گناه در این کشورها کشته شدند. دو رژیم پلید آمریکا و اسراییل به کمک برخی از کشورهای عربی به کودک کشی رسمیت بخشیدند و امروز دنیا شاهد یک جنایت تاریخی عظیم است که متاسفانه به جز مقام معظم رهبری کمتر کشوری به این مسئله توجه دارد.
مسئله دیگری که باید به آن توجه داشته باشیم، این است که این ماه، ماه صلح، برادری، دوستی و ماه کمک به همنوعان است. با توجه به بحران کرونا امروزه بسیاری از مردم با مشکلات زیادی مواجه شدند از جمله بیمارانی که به دلیل ویروس کرونا نمی توانند در بیمارستان بستری شوند و نیازمند پرستار هستند لذا ما باید از طریق امور مساجد، جامعه وعاظ و ائمه جماعات به کمک و یاری این افراد بشتابیم. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: در قیامت بابی است تحت عنوان «باب الصبیان» یعنی درب کودکان. اگر فردی در این دنیا به کودکان رسیدگی و کمک کند در روز قیامت بدون محاکمه و آزار و اذیت از این درب رد می شود و به مقام و منزلت بالایی دست می یابد؛ در واقع احترام به کودکان همانند احترام گذاشتن به انبیا و اولیای الهی است؛ بنابراین نیاز است که ما به این سمت حرکت کنیم و مردم را هم به این امر خداپسندانه تشویق کنیم.
چرا ماه ذی القعده معروف به ماه امام رضا (ع) است؟
23 ذی القعده به عنوان روز زیارتی امام رضا (ع) معروف است. برخی از کتب این روز را با عنوان روز شهادت این امام بزرگوار نیز ذکر کرده اند؛ به همین دلیل به ماه امام رضا (ع) معروف شده است. ماه ذی القعده ماهی است که به هنگام شدت و گرفتاری زمان خوبی برای دعا است. هر کس در ماه حرام سه روز پنج شنبه، جمعه و شنبه را روزی بگیرد خداوند برای او عبادت یک سال را می نویسد، ذکر «لا هو ولا قوه الله بالله العلی العظیم» بسیار سفارش شده است.
این ماه، ماه کرامت است و حضرت فاطمه معصومه (س) نیز به کریمه اهل بیت معروف هستند. این بانوی بزرگوار توجه ویژه ای به مردم داشتند. ایشان یک بانوی انقلابی، مبارز و بی نظیر در تاریخ اسلام می باشند. حضرت فاطمه معصومه (س) و حضرت زینب (س) دو بانوی شگفت انگیز و تاریخ ساز در دین مبین اسلام هستند. آنها به دلیل حمایت از برادران خود مجبور به هجرت شدند. حضرت فاطمه معصومه (س) به مصداق همین سوره مبارکه توبه هستند که خداوند فرمودند: «الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ» (آنان که ایمان آوردند و از وطن هجرت گزیدند و در راه خدا به مال و جانشان جهاد کردند آنها را نزد خدا مقام بلندتری است و آنان بالخصوص رستگاران و سعادتمندان دو عالمند) ایشان یک بانوی مجاهد و مبارز بودند که مدینه را به سمت خراسان هجرت کردند ولی در مسیر به دلیل بروز مشکلات فراوان به اجبار به سمت قم حرکت کردند و در آنجا به علت بیماری شدید از دنیا رفتند و به نقلی به شهادت رسیدند.
لذا ما از بانوان بزرگ اسلام باید این درس را بگیریم که زنان نباید فقط در منزل بنشینند و خانه داری یا همسرداری کنند بلکه می توانند مانند این بانوان مسلمان (حضرت زینب (س) و حضرت معصومه (س)) در عرصه های سیاسی و اجتماعی فعالیت های عمده ای داشته باشند و حتی در عرصه جهاد دوشادوش مردان مبارزه کنند. خانم «بنت الهدی صدر» یکی از بانوان مبارز فرهنگی (موسس مدارس فرهنگی اسلامی در نجف اشرف) کشورمان است که به دست رژیم بعثی عراق به شهادت رسیدند. فعالیت های سیاسی و اجتماعی زنان مبارز ایران توسط امام خمینی (ره) به جهانیان عرضه شد. اکنون زنان کشور ما به عنوان یک الگوی نمونه از زنان تصمیم ساز، ظلم ستیز و مبارز به دنیا معرفی می شوند.
تا چه اندازه به دعا کردن در ماه ذی القعده سفارش شده است؟
«دعا مخ العبادت»، دعا مغز عبادت است. امام خمینی (ره) فرمودند: دعا قرآن صعودی است، یعنی قرآنی که انسان را به مقامات بالا و الهی می رساند لذا ما باید از دعا که صلاح مومن است، غافل نشویم البته از دعا باید این درس را بگیریم «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ» (همانا خدا (خلق را) فرمان به عدل و احسان می‌دهد ) بنابراین افرادی که اهل دعا هستند هم باید عادل باشند و هم نسبت به برادران دینی خود احسان کنند، چون احسان و نیکی به دیگران باعث پیشرفت افراد و جامعه می شود.
نظر شما