تلاش آب منطقه ای برای عبور از بحران بی آبی در گرگان/ ادغام آب و فاضلاب شهری و روستایی نتیجه نداد

خبرگزاری شبستان -گرگان، فاطمه رائیجی؛ صدای شُرشُر آب، دیگر از کنار بسیاری از رودهای گلستان شنیده نمی شود و این مسئله مزیدی برعلت شده که  سایه بحران کم آبی بر استان گلستان بزرگتر از گذشته به نظر برسد.

در این ایام کرونایی کم آبی گریبان بسیاری از مردم استان گلستان به ویژه شهر گرگان را گرفته و بسیاری از فعالیت های روزمره مردم مختل شده است و حتی این مسئله باعث تنش های اجتماعی و تجمعات اعتراض آمیز از سوی مردم گرگان نیز شده است.

این اعتراضات موجب شده که مسئولان در حوزه آب و فاضلاب توپ را در زمین مسئولان آب منطقه ای استان گلستان بیندازند و  از بار مسئولیت و پاسخگویی به شهروندان گرگان که 9 الی 11 ساعت با بی آبی رو به رو هستند شانه خالی کنند.

 عدم مدیریت شرایط کنونی بیانگر آن است که ادغام آب و فاضلاب شهری و روستایی با یکدیگر  در دولت تدبیر و امید کار بسیار اشتباه بوده و علاوه بر آنکه منجر به ارائه خدمات بهتر به مشترکان نشده بلکه باعث شده که مسئولان این سازمان از اولویت ها غافل شوند و یا آنکه از پاسخگویی به چنین بحران هایی شانه خالی کرده باشند.

با توجه به اینکه با بحران کم آبی، انگشت اتهام به سوی آب منطقه ای استان گلستان نشانه گرفته شده و در این مسیر حتی برخی از نمایندگان مجلس نیز مصاحبه هایی را ارائه کردند برای کشف حقیقت و آگاه شدن از شرایط بحران کم آبی در گلستان و راهکارهای سازمان آب منطقه ای استان به سراغ مسئولان این نهاد رفتیم.

البته این قول را نیز می دهیم در صورت پاسخگو بودن مسئولان آب و فاضلاب استان گلستان دغدغه های حوزه پایداری شبکه آب به ویژه در شهر گرگان را به صورت کارشناسی در روزهای آینده بررسی کنیم.

*سطح آب های زیرزمینی گلستان به میزان کل ظرفیت سدهای گلستان کاهش یافت

«جواد تیموری»، معاون حفظ و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان گلستان در خصوص این مسئله می گوید:  امسال با توجه به شرایط خشکسالی کشور شاهد کاهش 30 درصدی بارندگی ها هستیم و از سویی دیگر دمای هوا نیز افزایش یافته و این مسئله باعث کاهش دبی آب رودخانه ها و سفره های زیر زمینی شده است.

این مقام مسئول بابیان اینکه همه این شرایط باعث شده استان گلستان در بین پنج استان کشور از نظر خشکسالی قرار گیرد، یادآور شد: در حال حاضر شاهد افت سطح آب زیرزمینی به میزان پنج متر در چاه های عمیق استان هستیم و به لحاظ حجمی نیز مجموعه کسری مخازن آب زیرزمینی ما در آبخوان عمیق و کم عمق نزدیک به 240 میلیون مترمکعب برآورد می شود.

تیموری بیان کرد: برای اینکه از این حجم آب  یک تصویر درستی داشته باشیم  به ظرفیت 14 سد در حال بهره برداری استان اشاره می کنم که میزان کل ظرفیت آن 244 میلیون متر مکعب است و در حال حاضر کسری ذخیره سفره های زیرزمینی معادل کل پتانسیل 14 سد در حال بهره برداری استان به شمار می رود که بسیار رقم قابل ملاحظه ای است.

وی تاکید کرد: این عوامل تاثیر خود را به دبی همه چاه ها از جمله چاه های آب شرب در شروع فصل بهره برداری گذاشته  و منجر به این شده آب دهی این چاه ها افت قابل توجه ای داشته باشد.

*خبر خوب معاون آب منطقه ای گلستان برای تامین منابع آبی شهر گرگان

معاون حفظ و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان گلستان  متذکر شد: برای جبران کاهش این افت دبی آب، یکی از راه های کارشناسی استفاده از چاه های عمیق کشاورزی و صنعت بود لذا این مسئله در دستور کار قرار گرفت.

تیموری بیان کرد: تاکنون 9 حلقه چاه کشاورزی و همین طور خدماتی که قابلیت آب شرب آنها به تایید شرکت آب و فاضلاب استان گلستان رسیده به خطوط انتقال آب شرب گرگان متصل شده و از این طریق حدود 100 لیتر بر ثانیه تامین آب شرب شهر گرگان انجام شده است.

وی افزود: از طرف دیگر چاه های دیگری که امکان اتصال آنها به خطوط آب شرب شهر گرگان وجود داشت مورد بررسی کارشناسی قرار گرفت، تعداد این چاه ها 12 حلقه است که دبی آنها 120 لیتر برثانیه برآورد می شود و ارزیابی فنی از سوی کارشناسان شرکت آب و فاضلاب در حال انجام است و طی دو سه روز آینده این 12 حلقه چاه نیز به خطوط انتقال شهر گرگان افزوده شود.

این مقام مسئول متذکر شد: علاوه بر این حفر دو حلقه چاه برای تامین آب شرب، شرکت آب منطقه ای استان گلستان پیش بینی کرده که ظرف دو تا سه روز آینده به خطوط انتقال آب شرب گرگان افزوده می شود و از این طریق نیز حدود 40 لیتر بر ثانیه به ظرفیت آب شرب گرگان افزوده خواهد شد.

تیموری بیان کرد: در صورت ضرورت بررسی سایر چاه هایی که در شعاع مناسبی از خطوط آب شرب گرگان قرار دارد در دستور کار قرار می گیرد و پس از آنکه ارزیابی فنی و کارشناسی توسط شرکت آب منطقه ای و شرکت فاضلاب استان گلستان انجام شد  از ظرفیت آنها نیز برای کسری آب شرب گرگان استفاده می شود.

*کاهش 50 تا 80 درصدی دبی رودخانه های گلستان

«امین عموزاد»، مدیر امور منابع آب گرگان و آق قلا نیز در این باره می گوید: تامین آب شرب گرگان با خشکسالی امسال و کاهش 50 تا 80 درصدی رواناب ها با مشکل رو به رو شده است.

این مقام مسئول یادآور شد:  در سال های گذشته آب گرگان  بالغ بر 170 لیتر برثانیه از طریق رودخانه زیارت تامین می شد و در روز گذشته دبی این رودخانه به 40 لیتر برثانیه رسیده که بالغ بر 60 درصد کسری دبی آب دارد.

عموزاد بیان کرد: این مسئله باعث شده که حدود 120 لیتر بر ثانیه نسبت به سال قبل که از رواناب های چشمه های زیارت برای آب شرب گرگان استفاده می شد کاهش داشته باشیم.

*کسری آب شهر گرگان بیش از 470 لیتر برثانیه است

وی افزود: با توجه به گرمی هوا و افزایش دما 6 درجه سانتیگراد نسبت به سال های گذشته کسری منابع تامین آب شهر گرگان از 470 لیتر برثانیه افزایش یافته است، در حال حاضر نیاز آبی گرگان یک هزار و 700 لیتر برآورد می شود و این درحالی است که یک هزار و 260 لیتر تامین منابع آبی در گرگان وجود دارد و این مسئله روند کاهشی و افت آب را نشان می دهد.

مدیر امور منابع آب گرگان و آق قلا  متذکر شد: سرانه مصرف جهانی حدود 140 لیتر به ازای هر نفر در طول 24 ساعت برآورد می شود که در شهر گرگان 100 لیتر برثانیه بیش از سرانه مصرف جهانی آب مصرف می شود و نیاز است که مردم فرهنگ صرفه جویی را در پیش بگیرند.

عموزاد بیان کرد: آب شرب گرگان را ۸۰ چاه فعال تامین می کند و از این حلقه های چاه سالانه 35 میلیون متر مکعب آب شرب استحصال می شود.

*تامین آب شرب 50 هزار گرگانی توسط یکی از کشاورزان خیر

کشاورزان هم در این روزهای سخت که مردم شهر گرگان با بی آبی رو به رو هستند دست از کشت و زارع خود برداشتند و در تلاش هستند که به تامین آب گرگان کمک کنند یکی از این خیران با همکاری با شرکت آب منطقه ای استان گلستان 70 لیتر برثانیه کسری آب شهر گرگان را تامین کرده است.

وی می گوید: در روستاهای شرق استان گلستان کشت 30 هکتار از اراضی خود را رها کردم و با هماهنگی مسئولان با اتصال برخی از چاه های خود توانسته نیاز 50 هزار نفر از آب شرب مردم گرگان را تامین کند.

این کشاورز می گوید که مسئولان در بحران ها و سختی ها کنار ما کشاورزان نبودند.

وی  گفت: از دیگر کشاورزان استان گلستان نیز درخواست می کنم که در این شرایط نسبت به این امر خداپسندانه اقدام کنند و همچنین با تغییر الگوی کشت از سفره های آب زیرزمینی حفاظت کنند.

البته بی اقرار زیبنده مردم مومن و مسلمان ما نیست که میزان مصرف آنها بیش از سرانه های جهانی باشد و این مسئله نشان می دهد که در کنار اقدامات مسئولان برای تامین منابع آبی باید به فرهنگ صرفه جویی نیز بیش از گذشته اهتمام شود.

بررسی ها نشان می دهد که مردم هنوز با مسئله کم آبی و مدیریت بحران در چنین شرایطی آگاه نیستند و این مسئله می طلبد که دستگاه های فرهنگی بیش از گذشته به این مسئله اهتمام داشته باشند.

در کنار کارهایی که باید اتفاق می افتاد و نیفتاده بحران کم آبی میراثی از بی توجهی هر یک از ما اعم از کشاورز، خانه دار و صنعتگر و غیره به حفظ منابع آبی است و قصه کاهش ذخایره سفره های زیرزمینی امروز مثل دومل سرباز کرد و دردهایی را برای جامعه ما به ارمغان آورده است.