به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، محمد بن علی بن موسی مشهور به امام جواد و امام محمدِ تقی (۱۹۵-۲۲۰ق) امام نهم شیعیان اثنی عشری است. کنیه او ابوجعفر ثانی است. او ۱۷ سال امامت کرد و در ۲۵ سالگی به شهادت رسید. در میان امامان شیعه، وی جوان‌ترین امام در هنگام شهادت بوده است. سنّ کمِ او در هنگام شهادت پدر، سبب شد تا شماری از اصحاب امام رضا(ع)، در امامت او تردید کنند؛ برخی عبدالله بن موسی را امام خواندند و برخی دیگر به واقفیه پیوستند، اما بیشتر آنان امامت محمد بن علی(ع) را پذیرفتند.
ارتباط امام جواد(ع) با شیعیان، بیشتر از طریق وکیلانش و به شکل نامه‌نگاری انجام می‌گرفت. در دوره امامت امام نهم شیعیان، فرقه‌های اهل حدیث، زیدیه، واقفیه و غلات فعالیت داشتند. وی شیعیان را از عقاید آنان آگاه می‌کرد و از نماز خواندن پشت سر آنها نهی و غالیان را لعن می‌نمود.
خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، گفتگویی با آیت الله « سیدرضا حسینی مازندرانی» استاد اخلاق حوزه علمیه انجام داده است که در ادامه می خوانید:
درباره مهمترین ویژگی های اخلاقی جوادالائمه (ع) توضیح دهید؟
جوادالائمه (ع) به دلیل کمی سن، کوتاه بودن عمر آن حضرت و شرایط خاص دوران امام (ع) نسبت به سایر ائمه شناخت کمتری در جامعه از ایشان وجود دارد. امام جواد (ع) در دوره و زمان خاصی از تاریخ زندگی می کردند که با پیچیدگی ها و مسایلی در زندگی روبرو شد که در زندگی سایر امامان کمتر وجود داشت.
اخلاق حسنه، علم فراوان، تقوا و پارسایی، ادب و گشاده رویی با دوست و دشمن، حریت و آزادگی از مهمترین ویژگی های اخلاقی جوادالائمه (ع) است. امام جواد (ع) اخلاق حسنه را از جد بزرگوارشان پیامبر اسلام به ارث برده اند و به واسطه علم فراوان و وسیعی که داشتند در مناظرات بسیاری شرکت کردند. امام جواد (ع) الگوی کامل تقوا و پارسایی بودند که با همه چه دوست و چه دشمن با ادب و گشاده رویی رفتار می کردند و همچنین هیچ گاه تسلیم ظلم و ستم نشدند.
منش سیاسی امام جواد (ع) در دوران حیاتشان چگونه بود؟
امام جواد (ع) به عنوان یکی از پیشگامان دینی منش سیاسی منحصر به فردی داشتند. ایشان با توجه به شرایط جامعه با دانشمندان فرقه ها و مذاهب مختلف مناظرات زیادی انجام دادند که بسیار مهم است. همچنین به رغم دوران کوتاه حیات و امامت ایشان شاگردان ارزشمندی را پرورش دادند که آنها راویان و مروجان دین اسلام در مناطق مختلف سرزمین اسلام بودند.
امام جواد (ع) در کنار تقیه همواره به هدایت جامعه اسلامی و آگاهی بخشی به مسلمانان مبادرت می ورزید و برای گسترش دین اسلام به تربیت و پرورش شاگردان زیادی پرداختند. سرانجام مامون خلیفه عباسی که از نفوذ باطنی امامان معصوم (ع) به ویژه امام جواد (ع) در بین مردم هراس داشت با شیوه های مختلف ایشان را تحت مراقب خاص قرار داد و همواره زیر نظر داشت و حتی برای آنکه به صورت دایمی امام جواد (ع) را زیر نظر داشته باشند، دختر خود ام فضل را به ازدواج ایشان درآورد.
جوادالائمه(ع) برای مقابله با انحرافات فكری زمان خود چه تدابیری به کار می گرفتند؟
امام جواد (ع) در مقابله با جریان های انحرافی با درایت و هوشمندی ای که داشتند، کاملا قاطعانه برخورد می کردند. در کنار آن مقابله با فرقه های انحرافی صرفا به برحذر داشتن شیعیان از رفت و آمد با آنها محدود نمی شد بلکه به تنویر افکار عمومی، معرفی آموزه های ناب اسلامی و تشکیل شبکه گسترده وکالت با حضور کارگزاران امام جواد (ع)، تربیت شاگردان برای مقابله با تفکرات انحرافی از جمله اقداماتی بود که ایشان در مواجهه با فرقه های انحرافی انجام دادند.
با تدابیری که امام جواد (ع) انجام داده بودند تعدادی از اصحاب دانشمند ایشان به سفرهای تبلیغی در مناطق مختلف می رفتند و به معرفی آموزه های اهل بیت (ع)، روشنگری و تنویر افکار عمومی و مقابله با فرقه های انحرافی می پرداختند.
امام جواد (ع) در دوره ای امامت خود را آغاز کردند که عرصه سیاسی و اجتماعی جامعه با چالش های زیادی مواجه بود و در کنار آن شرایط سخت خلفا در محدود کردن امام جواد (ع) باعث می شد تا ایشان برای هدایت جامعه اسلامی در تنگنا قرار بگیرند.
امام جواد (ع) همواره قاطعانه و با اقتدار الهی در برابر تهدیدات، انحرافات و مکر خلفای عباسی ایستاد و از حقانیت دین اسلام دفاع کرد. همچنین با انحرافات اعتقادی و فکری که همواره تهدیدکننده بودند، مبارزه کرد. همچنین با فرقه های انحرافی قاطعانه برخورد می کردند و شیعیان را در مواجهه با آنها راهنمایی می کردند. در عصر حاضر نیز باید با استفاده از شیوه های علمی به مقابله و مواجهه با فرقه های انحرافی بپردازیم و از مماشات در رابطه با آنها بپرهیزیم و قاطعانه و با دلایل علمی با فرقه های انحرافی مقابله کنیم. همچنین با توجه به شرایط روز جامعه باید از شیوه های کاربردی مبتنی بر آموزه های امام جواد (ع) بهره مند شویم.
نظر شما