خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی، مریم داوری: «محمد رضا شمس» از نویسندگان، شاعران و مترجمان نام آشنای کشورمان است که برای گروه های سنی خردسال، کودک، نوجوان و بزرگسال می نویسد. وی با مجلات زیادی همچون کیهان بچه ها، سلام بچه ها، رشد نو آموز، پوپک، باران و سروش کودک و نوجوان همکاری داشته است. یک سبد سیب،خواب و پسرک،قصه بهار، مراد شمر، جاده، صیادان ماه، پهلوان پنبه، عروسی، پول های روغنی،دامنی پر از ستاره و اسکلت بخشنده از جمله کتابهای شمس است.شمس اخیرا چند کار تصویری با عناوین «کلاغ گرسنه»، «پیچوله»، «ماهی بنفش برگرد» و «دیو دیوی» برای گروه خردسال منتشر کرده است که بدین بهانه گفتگویی با وی در مورد کتابهای تصویری ترتیب دادیم که بدین شرح است:
استقبال از کتاب های تصویری چگونه است؟
متاسفانه در کشور ما شناختی در مورد کتاب های تصویری وجود ندارد و حتی کارشناسانی که در مجموعه هایی مانند انتشارات هستند و خودشان دست به قلم هستند، اطلاعات کافی در مورد کتاب های تصویری ندارند. کتاب تصویری با مصور فرق دارد، بازخورد آنها هم فرق دارد. در خارج از کشور کتاب های تصویری جا افتاده و طرفداران زیادی دارد.
چرا در کشور ما کتاب های تصویری رونق ندارد؟
مسئله مهم در کشور ما این است که شناخت خوب و کافی حتی از سوی ناشران، نویسندگان و کارشناسان نسبت به کتاب های تصویری وجود ندارد. بر این اساس کارهای تصویری نیز تولید نمی شود. در صورتی که تولید این نوع کتاب ها بسیار مهم است به خصوص برای خردسالان و کودکان در مقاطع ابتدایی زیرا آنها به خوبی با تصاویر ارتباط برقرار می کنند و جذب تصاویر می شوند. خردسالان و کودکان حوصله شنیدن متن های بلند را ندارند.
چرا خانواده ها در ایران برای کتابهای تصویری اهمیت قائل نیستند؟
بسیاری از خانواده ها فکر می کنند که هر چقدر یک کتاب متن زیادی داشته باشد، آن کتاب بهتر است در صورتی که برای خردسال و کودک هر چقدر تصویر بیشتر باشد، جذاب تر است. وقتی بچه تصویر بزرگ یک فیل را می بیند که در کنارش حیوانات دیگری وجود دارد و پایین آن متن بسیار کوتاهی است، جذب می شود.
کتاب های تصویری چه مزیت هایی برای خردسالان و کودکان دارد؟
کتاب های تصویری به گونه ای است که خود بچه ها می توانند برای آن داستان بسازند. همین باعث می شود دایره لغات آنها افزایش پیدا کند و خیال پردازی بچه ها قوت پیدا کند. متاسفانه در ایران مردم شناختی از کتاب های تصویری ندارند در صورتی که در خارج از کشور یک بخش عظیم از آثار نویسندگان کتاب های تصویری است. در کشور ما حتی کسانی که برای جایزه اندرسون انتخاب می شوند، رمان نویس هستند در صورتی که کسی باید معرف شود که رمان و کتاب های تصویری و مصور داشته باشد و تسلط کافی بر ادبیات کودک و نوجوان داشته باشد.
کتابهای تصویری چه فوایدی برای تصویرگر و نویسنده دارد؟
کتاب های تصویری جزو ادبیات کودک هستند. این کتاب ها باعث رشد تصویرگران و نویسندگان می شوند. تصویرگر مجبور می شود تصاویری بکشد که به اندازه متن اهمیت داشته باشد؛ به همین دلیل تصویرگر رشد می کند و مجبور می شود شناخت خود را نسبت به بچه ها بیشتر کند. خیلی از اوقات تصویرگران ما به خاطر جوایز خارجی کار می کنند البته به آنها حق می دهم چون ارگانی نیست که از آنها حمایت کند و جوایز خوبی هم برای کارشان دریافت نمی کنند. با رونق کتاب های تصویری، تصویرگران ما می توانند هم توجه داوران خارجی را جلب کنند و هم تصاویری بکشند که بچه ها جذب آنها شوند.
برای معرفی کتابهای تصویری اقدامی انجام دادید؟
مدتی است که در مورد تفاوت کتاب های مصور و تصویری و همچنین رمان و کتاب های فصل دار کار می کنم. اطلاعات در کشور ما خیلی پایین است، کسی نمی داند کتاب تصویری چیست و یا کتاب خوشخوان به چه کتابی می گویند. اگر این شناخت وجود داشته باشد به ادبیات کودک ما کمک زیادی می شود. مربیان و کارشناسان ما باید به این شناخت برسند. وقتی آنها شناخت ندارند از خانواده ها نمی شود توقع داشت چون مربیان و کارشناسان باید خانواده ها را آگاه کنند.
نظر شما