اصلاح سیاست ها و قوانین بهترین تکریم اصحاب رسانه/ دستمزد خبرنگاران گلستانی کمتر از یک کارگر ساده

خبرگزاری شبستان -گرگان، داود خاندوزی؛ می خواهند در کاغذ بازی های این روزهای مسئولان به صفحه مشکلات مردم برسند و در بین نمودارها و اقدامات آنان منحنی معیشت مردم را نشان دهند.

 

خرسند از آنکه گاهی با پیگیری های مکرر خود باعث حل بخشی از مشکلات جامعه و یا اصلاح برخی از قوانین می شوند و از اینکه گزارشات و نقدهای آنها به سیاهه های روی کاغذ از سوی مسئولان تعبیر می شود خودخوری می کنند.

 

اگر معلم چون شمع می سوزد تا دانش عرضه کند خبرنگاران می سوزند تا فرهنگ و تعالی در جامعه رشد و نمود یابد بی آنکه از او یادی شود.

 

گرچه 17 مرداد روزی است که باید مطالبات و حرف های آنان شنیده شود و بخشی از مشکلات صنفی آنها حل شود اما در این روز هم مسئولان می آیند و برای آنها نطق می کنند و دستان خالی دولتمردان در چند سال اخیر آنها را ناامیدتر از همیشه کرده است.

 

مشکلات مسکن، بیمه، خدمات رفاهی، امنیت شغلی، حمایت های قضایی و حتی وضع قوانین و اساسنامه خانه مطبوعات که به آنها تحمیل شده سال ها است که خاری در چشم خبرنگاران است.

 

شاید این سوال نیز مطرح شود که چرا رسانه و خبرنگاری که آنقدر در جامعه تاثیرگذار است در حوزه صنفی به چنین حال و روزی روزی افتاده و توان حل مسائل خود را ندارد.

 

در پاسخ به این سوال باید به عدم بازنگری قوانین حوزه رسانه در سال های اخیر، تصدی گری وزارت ارشاد در حوزه فعالیت های صنفی، عدم ارائه بسته شفاف و حمایت های قانونی از مطبوعات اشاره کرد که گاهی نقدها و حرف های اهالی رسانه را هم خلاف قوانین می کند.

 

اجرای قوانین به شکل بد و یا عدم به روز رسانی آن و بی اعتنایی به آینده نگری حوزه رسانه باعث شده که خبرنگاران در این روزها بی پناه تر از همیشه باشند و بی قید و بند هر آیین استخدامی و بدون ضمانت شغلی و تنها با عشق و علاقه به مردم و خبرنگاری قلم بزنند.

 

خبرنگاران این روزها مثل سربازانی هستند که در صف نخست مشکلات قرار گرفتند و بی آنکه از آنها پشتیبانی شود به دل مشکلات یورش می برند تا در این بی اعتنایی ها یا با تیغ ناکارآمدی و یا به دلیل خنجرهایی که از پشت می خورند از پا بیافتند.

 

از این رو است که می بینیم فضای مجازی آکنده از شایعه است و دشمنان انقلاب اسلامی از بستر رسانه ای که ما اینگونه آن را عقیم کردیم به خوبی استفاده می کنند و باعث آسیب های اجتماعی در جامعه می شوند.

 

همه مسئولان نیز به این مسئله واقف هستند ولی می گویند توان مقابله با این هجمه ها را نداریم بی آنکه به این مسئله بیاندیشند که چه سیاستگذاری و برنامه ریزی در این حوزه داشتند و شاید این موضوع باعث شده که ساماندهی رسانه ها مثل دیگر مسائل اجتماعی مانند عفاف و حجاب با چالش بزرگی رو به رو شود.

 

*شفافیت در ارائه بسته های حمایتی و یارانه های دولت از رسانه ها

امروز بسته های حمایتی دولت در حوزه مطبوعات مثل توزیع ارز چهار هزار و 200 تومانی عمل کرده و مشخص نیست چه کسی و به چه دلیلی از آن بهره مند می شود و کسانی که از این یارانه ها منتفع شدند چه خدمتی را به جامعه عرضه کردند.

 

شاید یکی از دلایل آن این است که در وضع قوانین حوزه رسانه وزارت ارشاد تنها مدیران مسئول را متولی امر می داند و هیچ جایگاهی برای خبرنگاران به عنوان موتور محرکه تولید محتوا قائل نشده و این مسئله باعث شده که هر روز از جمعیت خبرنگاران توانمند که سال ها خون دل خوردند کاسته شود و در مشاغل دیگر به کارگیری شوند.

 

به نظر می رسد که در حوزه حمایت از خبرنگاران در وزارت ارشاد اسلامی باید سیاستگذاری درستی انجام شود به طوری که جذب خبرنگاران توانمند برای مدیران مسئول رسانه جذابیت داشته باشد.

 

در حال حاضر سیاست های حوزه رسانه و یارانه ها و حمایت ها از حوزه خبرنگاران هدفمند نبوده چرا که این روزها بسیاری از اصناف دیگر از مزایای بیمه خبرنگاری استفاده می کنند و از سویی دیگر حق سهم جذب آگهی که به صورت مستقیم به رسانه ها داده می شود برای خبرنگاران مزیتی به وجود نیاورده است.

 

*ضرورت بازنگری در قوانین و اساسنامه خانه مطبوعات 

از سویی دیگر در وضع قوانین و مقررات و حتی اساسنامه خانه مطبوعات حمایت از خبرنگاران بسیار ضعیف است و این اساسنامه که به صورت پیش نویسی به رسانه ها تعمیق پیدا کرده مثل FATF شده که اصحاب رسانه در استان ها باید همه مفاد آن را می پذیرفتند تا بتوانند از حمایت های حداقلی وزارت ارشاد بهره مند شوند.

 

مفاد این اساسنامه براساس مدیریت وضع موجود است و هیچ راهبردی برای حل مشکلات خبرنگاران و دغدغه های آن و حتی چشم اندازی برای توسعه رسانه ها و درآمدهای آنان در سال های آینده ندارد.

 

این اساسنامه باعث شده به دلیل آیتم های موجود در آن، همه فعالان حوزه رسانه تحت پوشش آن قرار نگیرند مثلا خبرنگاران فعال در حوزه خبرگزاری که بخش عمده اطلاع رسانی برگردن آنها است که اکثرا به صورت حق التحریر فعالیت می کنند به دلیل عدم بیمه رسانه ای نتوانند عضو اصلی آن باشند و این در حالی است که این فعالان رسانه ای انتظار داشتند خانه مطبوعات و وزارت ارشاد به دنبال حل مشکل آنها باشد.

 

همچنین براساس مفاد قانونی حتی فعالان رسانه ای که بیمه آنها از طریق وزارت ارشاد و صندوق هنر وضع شده باشند، نمی توانند برای هیئت مدیریه خانه مطبوعات نامزد شوند و چنین قوانینی در هیچ یک از نهادهای صنفی دیگر در کشور به چشم نمی خورد.

 

حتی در وضع قوانین جدید مانند حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی حوزه رسانه و رسانه ها و فعالان رسانه ای جایی نداشته و حمایت های مشاغل دانش بنیان و فضای مجازی در این قانون شامل حال رسانه ها نشده است.

 

به نظر می رسد برای برون رفت از وضع موجود باید سیاست ها و قوانین حوزه رسانه از سوی متولیان امر بازنگری شود وگرنه 17 مرداد برای اصحاب رسانه حتی برای شنیدن نطق مسئولان هم زیبایی ندارد.

 

*بیمه خبرنگاران مهمترین دغدغه صنفی

در استان گلستان حتی به اندازه انگشتان دست هم خبرنگاران به سن بازنشستگی نرسیدند و کاش مسئولانی که نسبت به وضع قوانین بیمه خبرنگاران اقدام کردند کمی با خود در این خصوص بیاندیشند.

 

هنوز برای بسیاری از مسئولان، خبرنگاری به عنوان یک شغل و حرفه قابل پذیرش نیست و این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا خبرنگاری جزو مشاغل سخت محسوب می شود.

 

بسیاری از خبرنگاران کمتر از حقوق یک کارگر در ماه دریافتی دارند و این مهم نشان می دهد که در اجرای قوانین یکجانبه گری شده و متولی امر نیز با آن کنار آمده است.

 

از سویی دیگر شاهد آن هستیم که قوانین برای وضع بیمه خبرنگاری متناسب با فعالیت در این حرفه تنظیم نشده و سازمان تامین اجتماعی در تلاش است که براساس قوانین حوزه کار و کارفرمایی با خبرنگاران برخورد کند و این مهم چالش های قانونی زیادی را پیش پای خبرنگاران برای بهره مندی از بیمه تامین اجتماعی گذاشته است.

 

از سویی دیگر حمایت های بیمه خبرنگاران مستقیم در اختیار مدیران مسئول قرار می گیرد و این مهم منجر به آن شده که از مزایای بیمه خبرنگاری خانواده های مدیرمسئولان و یا اصناف دیگر مثل بازاریاب ها بهره مند شوند.

 

البته با تصمیمات جدید وزارت ارشاد در خصوص آزادسازی هزینه بیمه خبرنگاران جدید بسیاری از فعالان این عرصه غافلگیر و از تدبیر مسئولان ناامید شدند.

 

* ضرورت افزایش اختیارات به نهاد صنفی و عدم مداخل گری وزارت ارشاد

باید پس از تغییرات در اساسنامه خانه مطبوعات که بتواند در برگیرنده همه فعالان رسانه ای باشد اختیارات به این نهاد صنفی افزایش یابد تا آنجایی که برای حل مشکلات خبرنگاران و چانه زنی با مسئولان دستگاه های مختلف قدرت و اختیاراتی داشته باشد.

 

در صورت بروز بحران، مشکلات قضایی، بیمه ای، مالیات و غیره در حال حاضر رسانه ها متولی ندارند که اختیاراتی به عنوان وظیفه محوله برای حل چنین مشکلات اقدام کند.

 

متاسفانه در حال حاضر معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد اسلامی به جای خانه مطبوعات نسبت به بسیاری از مسائل از جمله بیمه خبرنگاران، عضویت در نهادهای صنفی و صندوق حمایتی تصمیم گیری می کند و این مسئله باعث تضییع حقوق بسیاری از خبرنگاران استانی و باسابقه شده است، برای مثال در سال های اخیر راه اندازی سامانه جامع مطبوعاتی اتفاق افتاده ولی برای اینکه سابقه فعالان رسانه ای از سوی وزارت ارشاد به رسمیت شمرده شود باید آنان نامه های مربوط به سال های گذشته را بارگذاری کنند که این مسئله در بسیاری از موارد امکان پذیر نیست و ای کاش با رای کمیته ای در استان ها و تایید مسئولان ارشاد و خانه مطبوعات این امر برای معاونت مطبوعاتی مورد پذیرش قرار می گرفت.

 

*ضرورت هدفمندی توزیع یارانه های رسانه ای براساس چشم انداز و برنامه

یکی از دلایل بی برنامگی رسانه ها عدم چشم انداز مناسب در حوزه رسانه است، باید به صورت استانی و منطقه ای چشم اندازی برای رسانه ها ترسیم شود که در یک بازه میان مدت و بلند مدت بنا است به چه جایگاه و شرایطی برسند.

 

رسانه ها باید براساس برنامه ریزی و بررسی تحولات و تکنولوژی حرکت کنند و سیاست ها و حمایت های وزارت ارشاد نیز باید براساس این برنامه تنظیم شود.

 

از سویی دیگر بیشترین اعتبارات در حوزه  رسانه ها در اختیار پایتخت قرار می گیرد و این امر باعث فقر و عدم بهره مندی مناسب از رسانه در استان ها شده است و باید این اعتبارات در استان ها برحسب جمعیت و موقعیت به صورت عادلانه تر توزیع شود.

 

این اقدام می تواند همچنین به جذب اعتبارات در حوزه رسانه ها برای توسعه استان، حل مشکلات اجتماعی، فرهنگی و غیره بسیار حائز اهمیت باشد.

 

*دستمزد خبرنگاران گلستانی کمتر از یک کارگر ساده

به نظر می رسد تعیین دستمزد و حقوق خبرنگاران مسئله ای است که باید نهاد صنفی خانه مطبوعات و یا وزارت ارشاد برای آنها باید برنامه ریزی کند به طوری که خبرنگاران که تنها فعالیت آنها تهیه خبر و گزارش و پیگیری مطالبات مردمی است نیاز به فعالیت در عرصه های دیگر نداشته باشند.

 

در حال حاضر بسیاری از خبرنگاران استان گلستان کمتر از یک کارگر ساده دستمزد دارند و این در حالی است که بخشی از آنها حتی بیش از ۱۰ سال در حوزه رسانه قلم می زنند.

 

این مسئله باعث شده که با گذشت زمان بسیاری از خبرنگاران توانمند برای حل مشکلات معیشتی از فعالیت در این عرصه منصرف شوند و قطعاً اصلاح سیاست ها و قوانین و اختصاص ردیف مشخص از بودجه کشور می تواند این مشکلات را کمتر کند.