خبرگزاری شبستان – البرز: خاستگاه شکل گیری هنر تعزیه خوانی به اسطوره ها و مفاخر دینی و معرفتی برمی گردد که در داستان هایی چون شاهنامه حکیم فردوسی و دیگر شعرای ایرانی بیان می شود؛ تغزیه آییینی و حماسی واقعه عاشورای حسینی اما حرف ها و نکته هایی دارد که متناسب با انگاره های دینی و مذهبی بیان حقیقتی از تاریخ است.
هنر تعزیه خوانی در استان البرز به عنوان یکی از مهمترین ظرفیت های دینی و هنری است که همواره به عنوان مهد تعزیه کشور نظر بسیاری از علاقمندان این هنر را به خود جلب کرده است. هنری که در نهاد خود بسیاری از مطالب و وقایع واقعه عاشورای حسینی را در قالب تئاتر نمایشی با عنوان تعزیه خوانی بیان می کند.
مردمی بودن مهمترین دلیل ماندگاری هنر تعزیه خوانی
تعزیه خوانی قالب مردمی دارد و این خود مردم هستند که با نظام بندی و باورهای دینی برگرفته از شعائر عاشورایی نمایش های تغزیه خوانی را طرح ریزی و اجرا می کنند. هنری که در عرصه تئاتر دینی از اقشار کوچک تا بزرگ جامعه را میزبانی می کند.
حسینیه اعظم برغان با قدمی ۶۰۰ ساله یکی از مهمترین مراکزی است که همواره و هرساله میزبان مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان کربلا است. تعزیه خوانان برجسته ای از جای جای کشور با حضور در این حسینیه آئین سوگواری عزاداری سید و سالار شهیدان کربلا را برگزار می کنند.
هنرمندان تعزیه خوانی به منظور بازگو کردن واقعه عاشورا، دکلمه ها خاص خود را با موسیقی مرتبط آن به خوبی از حفظ می کنند و در سوگ حضرت حمزه، حربن یزید ریاحی، حضرت مسلم بن عقیل(ع)، طفلان مسلم، شهادت حضرت علی اکبر(ع)، حضرت عباسی(ع)، حضرت علی اصغر(ع) و ... تعزیه می خوانند.
هنر تعزیه خوانی بخشی از هویت فرهنگی البرز است
« مهراب رجبی» در رابطه با هنر تعزیه خوانی با اشاره به اینکه البرز مهد تعزیه در فلات مرکزی ایران است گفت: البرز میراث دار مکتب عاشورا است و بر همین اساس تکیه اعظم برغان، حسینیه صیادیه اشتهارد در فهرست میراث ملی ایران است.
موسس خانه فرهنگ و هنر استان البرز ادامه داد: حسینیه اعظم برغان به دوره قاجاریه و صفویه برمی گردد که در سال ۹۷ نیز مجموعه نسخه تعزیه مرتبط با این دوران به عنوان مجموعه بی نظیر اسناد خطی کشور ثبت شد.
به گفته رجبی، شیوه سنتی شلینگه در روستای گلینک پایین شهرستان طالقان، تعزیه خوانی کلاک و شیوه سنتی علم سازی کرج، آئین آماده سازی حسینیه اعظم برغان و آئین نذر ریشه از جمله آثار ثبت شده در این خصوص است.
وی اظهار کرد: مرحوم میرزا ابوالقاسم بکایی و علی اصغر برغانی از خطه شهرستان ساوجبلاغ از بزرگان هنر تعزیه خوانی استان البرز هستند.
حضور ایرانیان مقیم خارج از کشور در مراسم تعزیه خوانی حسینیه برغان
« عباسی برغانی» از پیشکسوتان عرصه تعزیه خوانی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در خصوص اهمیت برپایی آیین تعزیه خوانی در برغان گفت: بسیاری از ایرانی های مقیم خارج از کشور هرسال برای دیدن مراسم تعزیه خوانی به روستای برغان می آیند که سال جاری به دلیل شیوع بیماری کرونا این امر کمرنگ شد.
برغانی بیان کرد: این حسینیه اعظم برغان در ضلع شمالی روستای برغان در ۲ طبقه بنا نهاده شده است که طبقه همکف با از ۱۰ حجره مخصوص عزاداران بهره مند است.
وی با اشاره به اینکه بنای ساختمانی حسینیه از خشت خام و کاه گل است، ادامه داد: در طبقه اول مردان می نشینند و در طبقه دوم حسینیه بانوان به تماشای تعزیه می نشینند.
تبیین فرهنگ عاشورا در قالب هنر تعزیه خوانی
« حسین عسگری» نیز در رابطه با اهمیت شناخت ظرفیت های دینی و فرهنگی استان البرز به ویژه هنر تعزیه خوانی گفت: استان البرز از ویژگی های منحصر دینی و آیینی و علمی بهره مند است.
پژوهشگر البرز شناس افزود: توجه به مفاخر و مظاهر فرهنگی به واقع توجه به هویت های فرهنگی و هنری شهر کرج است به ویژه هنر تعزیه خوانی که کارکردهای مهم فردی و اجتماعی دارد.
عسگری اظهار کرد: تعزیه خوانی زمینه تقویت روحیه همبستگی و وحدت، تزکیه و تطهیر روح، تقویت روحیه ایثار و شهادت می شود و در جامعه های سنتی مذهبی گذشته و کنونی اهمیت ویژه ای دارد.
پژوهشگر و البرز شناس خاطرنشان کرد: توسل، مرادخوانی، حفظ موسیقی سنتی ایران و ایجاد شور ماورایی در قالب باورهای دینی و ایمانی از جمله کارکردهای هنر تعزیه در قالب فرهنگ عاشوراییی است.
نظر شما