خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ شهریورماه همواره یادآور جنب و جوش خانواده‌ها و دانش‌آموزان برای استقبال از ماه مهر و بازگشایی مدارس است اما این رسم دیرینه در ۱۹ماه گذشته تحت الشعاع ویروس کرونا گرفته است. افت تحصیلی و خانه نشینی طولانی مدت دانش آموزان از یک سو موجب شده تا مسئولان آموزشی، معلمان و برخی از خانواده‌های دانش‌آموزان خواستار بازگشایی مدارس باشند اما از منظر دیگر به دلیل وجود ویروس کرونا این تصمیم با اما و اگرهای بسیاری مواجه است.
تجربه آموزش در بستر فضای مجازی و بهره گیری از سامانه شاد که از اواخر سال ۹۸ و با شیوع بیماری کووید ۱۹ آغاز شد و در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ هم ادامه پیدا کرد بنا بر نظر مسئولان آموزشی و کارشناسان نتوانست تمامی اهداف ترسیم شده برای کسب علم و دانش را برآورده کند و اکنون تلاش بر این است تا با واکسیناسیون عمومی، آموزش حضوری از سر گرفته شود.
البته در گام اول واکسیناسیون فرهنگیان آغاز شده و تا مهرماه به پایان می رسد و مسئولان ستاد مقابله با کرونا هر گونه اقدام برای بازگشایی مدارس را منوط به فراهم شدن تمامی شرایط اعلام کرده است. در این طرح قریب ۱۶ هزار معلم، دانشجو معلم، کادر ستادی، سرباز معلم، خرید خدمات و پرسنل خدماتی استان خراسان جنوبی واکسینه می‌شوند که پیش‌بینی شده است روند واکسیناسیون فرهنگیان خراسان جنوبی تا پایان شهریور تکمیل شود.
بیشتر والدین خراسان جنوبی نیز همانند دیگر والدین در سراسر کشور با اذعان به مناسب نبودن ادامه آموزش صرف مجازی به دانش آموزان و لزوم حضور در کلاس‌های درس از مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش درخواست دارند روند واکسیناسیون کرونا را سرعت ببخشند و هر چه زودتر شرایط تزریق واکسن مناسب گروه سنی زیر ۱۸ سال را نیز فراهم کنند.
کارنامه ضعیف دانش‌آموزان با آموزش مجازی
«نسرین نجفی»، مادری که یک فرزند محصل در پایه پنجم ابتدایی دارد، در گفت و گو با خبرنگار شبستان می گوید: فرزندم که در مقاطع مختلف تحصیلی به حضور در کلاس درس و نظارت مستقیم معلمان عادت داشت در ۲ سال گذشته با تغییر فضای آموزش از مدرسه به دنیای مجازی، علاقه کمتری به درس نشان می‌دهند.
او که در این مدت پا به پای معلم فرزندانش با توجه به حساسیت آموزش در پایه ابتدایی در کنار وظیفه مادری، مسئولیت نظارت بر انجام تکالیف فرزندش را برعهده داشته است، می افزاید: امروز به جرأت می‌توان گفت که دانش‌آموزان در همه درس‌ها ضعیف هستند و این امر در درازمدت نه فقط برای خانواده که برای مدرسه نیز مشکل‌ساز می‌شود.
یکی دیگر از والدین کارمند بیرجندی که سه فرزند مدرسه ای در مقاطع مختلف تحصیلی دارد هم در این رابطه می گوید: تعطیلی مدارس و آموزش مجازی تاکنون منجر به مشکلات تحصیلی و حتی بروز مسایل اجتماعی بسیاری شده است، ضمن اینکه این جنس از آموزش برای برخی از پایه‌های تحصیلی چندان اثربخش نبوده است.
«محمد محسنی» در ادامه به نکته قابل توجه دیگری هم اشاره می کند و می افزاید: بسیاری از خانواده‌ها که تا پیش از کرونا حداقل چند ساعتی بچه ها را به مدرسه می‌فرستادند، در این بازه زمانی با مشکلات فراوانی برای نگهداری از فرزندان در ساعت هایی مواجه شدند. این موضوع به خصوص برای پدران و مادرانی که کارمند هستند، چالش‌های خانوادگی ایجاد کرده است.
رضایت اولیاء به بازگشایی مدارس
«پسرم کلاس اول بود که بیماری کرونا در کشور شیوع پیدا کرد. فقط چندماه در کلاس درس حاضر شد و بعدش گفتند، آموزش‌ها غیرحضوری است. حالا امسال محمدجواد کلاس سوم است و همچنان آموزش‌ها غیرحضوری. نگران وضعیت تحصیلش هستم. هنوز نمی‌تواند به‌خوبی بخواند. برای نوشتن هم خیلی تلاش کردم تا بتواند خوانا بنویسد. هم خودش هم ما خسته و کلافه شدیم.»
این صحبت‌های مادر محمدجواد دانش‌آموز پایه سوم ابتدایی است که از وضعیت تحصیلی پسرش دل خوشی ندارد و می‌خواهد برای سال تحصیلی جدید، فرزندش حداقل دو تا سه روز در هفته به مدرسه برود. در دو سال گذشته، آموزش مجازی برای والدینی که کلاس اول و دومی داشتند به داستان غم‌انگیز و پر دردسری تبدیل شده است.
علاوه بر اولیاء دانش آموزان، برخی معلمان نیز بر لزوم بازگشایی مدارس تأکید دارند و آموزش غیرحضوری را آفتی برای آموزش و پرورش می‌دانند. «ناهید- م» یکی از دبیران مدارس به خبرنگار شبستان می گوید: کار کردن با برنامه‌های آموزشی غیرحضوری، غیر از دانش‌آموزان و خانواده‌ها، معلمان را نیز فرسوده کرده و کار آنان را چندین برابر کرده است.
وی معتقد است کار معلم در مدارس از نظم خاصی برخوردار بود، ارائه درس، تکلیف منزل و پرسش‌های کلاسی بر اساس برنامه هفتگی به صورت مرتب انجام می شد و ارتباط بین معلم و دانش‌آموزان فضا را برای ارائه مطالب فراهم می‌کرد ولی حضور در کلاس‌های بی‌روح برخط، خروجی مناسبی ندارد.
موافقان بازگشایی مدارس اعتقاد دارند که مدرسه تنها کارکرد آموختن ندارد بلکه مسیر اجتماعی شدن کودک و نوجوان در مدارس شکل می گیرد و تعطیل نشدن آموزش و پرورش و حضور دانش آموزان در مدارس حتی به مدت یک ساعت امری اجتناب ناپذیر است. اما از سوی دیگر، خانواده ها از شرایط پیش آمده در کشور به واسطه شیوع کرونا ویروس نگران هستند و معتقدند برای فرستادن فرزندانشان به مدارس نیازمند اقناع سازی از سوی آموزش و پرورش هستند.
ارجحیت حفظ سلامت دانش آموزان بر آموزش حضوری
«محسن پروازی» یکی از والدینی که ۲ فرزند محصل در پایه ابتدایی دارد، به تازگی خودش و همسرش واکسن کرونا را تزریق کردند، اما از مسئولان خواست تا قبل از آغاز سال تحصیلی و احتمال برگزاری حضوری کلاس‌های درس، دانش آموزان را علیه بیماری کرونا واکسینه کنند تا بخش بزرگی از نگرانی والدین از احتمال ابتلا آنان به این بیماری در محیط مدارس کاهش یابد.
یکی دیگر از والدین بیرجندی هم می گوید: تا زمانی که واکسیناسیون افراد زیر ۱۸ سال اجرا نشود، تمایلی به شرکت حضوری فرزند ۹ ساله خود در کلاس درس ندارم زیرا بر اساس اعلام کارشناسان و مشاهده اطرافیان ویروس کرونا دلتا به راحتی در هر فضایی منتقل می‌شود و خیلی از کودکان درگیر این بیماری شدند.
برای این مادر نگران با وجود همه مشکلات و تقبل زحمات آموزش مجازی، سلامت فرزندش ارجحیت دارد و امیدوار است مسئولان آموزش و پرورش تدبیری کنند که خانواده ها از فرستادن فرزندان خود به مدارس بیم و هراسی به دل نداشته باشند.
بازگشایی مدارس به صورت تدریجی خواهد بود
اما در کش و قوس ماجرای حضوری و مجازی آغاز سال تحصیلی، علیرضا کاظمی سرپرست وزارت آموزش و پرورش در گردهمایی مشترک اعضای شورای معاونان و مدیران کل آموزش و پرورش سراسر کشور که با موضوع «پروژه مهر و بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید»، در اردوگاه فرهنگی - تربیتی شهید باهنر برگزارشد، اظهار کرد: مهر امسال و آغاز سال تحصیلی به صورت مجازی خواهد بود و تلاش داریم بازگشایی مدارس خیلی آرام، بی دغدغه و با شکوه انجام شود.
البته علیرضا کمرئی معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش نیز شعار اصلی بازگشایی مدارس را «تدریجی بودن آموزش های حضوری و اقتضایی بودن آن» اعلام کرد. به گفته وی در مدارس کم جمعیت که کلاس‌های زیر ۱۵نفر است بازگشایی حضوری به صورت حتمی انجام خواهد شد ولی در مدارسی که تعداد دانش آموزان بالاتر از ۴۵۰نفر است باید با برنامه‌ریزی دقیق، دانش آموزان در کلاس های درس حضور داشته باشند تا بتوانیم با رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی، با مراقبت از سلامتی دانش آموزان، شاهد حضور آنها در مدارس باشیم.
رئیس جمعیت هلال احمر کشور نیز اعلام کرده است که به علت اینکه در آستانه بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید قرار گرفته ایم، رئیس جمهوری تاکید داشت که واکسیناسیون دانش آموزان نیز آغاز شود و بر همین اساس ۱۰ میلیون دز واکسن مخصوص سنین ۱۲ تا ۱۸ سال وارد خواهد شد تا دانش آموزان نیز در مقابل کرونا ایمن شوند.
آموزش حضوری یا مجازی مدارس تابع رفتار کرونا
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش خراسان جنوبی هم در رابطه با آغاز سال تحصیلی و چگونگی بازگشایی مدارس در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند می گوید: کم و کیف آموزش دانش‌آموزان به‌صورت مجازی یا حضوری در گرو دستور ستاد ملی کرونا است اما پیش‌بینی ها لازم برای بازگشایی مدارس در استان انجام شده است.
«رضا یکه‌خانی» با تأکید بر اینکه سیاست بر آموزش های حضوری با تاکید بر انجام زیرساخت های بهداشتی و امکان فاصله گذاری است، می افزاید: در همین راستا مدرسه های روستایی و عشایری کم‌جمعیت و هنرستان های فنی و حرفه ای و کاردانش(دروس عملی) با رعایت پروتکل های بهداشتی مجاز به آموزش حضوری هستند.
وی با اشاره به اینکه آموزش دیگر مدرسه ها نیز به صورت تدریجی به سمت حضوری یا ترکیبی از حضوری و مجازی خواهد بود، می گوید: تاکنون بیش از ۹۵ درصد فرهنگیان استان خراسان جنوبی واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند و امیدواریم شرایط برای واکسیناسیون دانش آموزان نیز سریعتر فراهم شود.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش خراسان جنوبی با اعلام تخصیص سه میلیارد تومان سرانه بهداشتی به مدارس استان، بیان می کند: همچنین ۲۰۰ هزار ماسک و دستکش و ۲۰ هزار لیتر صابون مایع و ۲۱ هزار لیتر مواد ضدعفونی کننده برای تحویل به مدارس تهیه شده است.
وی می گوید: در استان ۲ هزار و ۶۵۷ مدرسه وجود دارد که در مدارس پرجمعیت پیش‌بینی مربی مراقب بهداشت و رابط سلامت انجام شده است.
نکته پایانی
مطالعات جهانی و تجارب نظام‌های آموزشی مختلف نشان می‌دهد که تعطیلی طولانی مدت مدارس نه تنها تأثیر چندانی بر گسترش همه‌گیری کرونا در جوامع نداشته، بلکه این وقفه به دلیل عدم دسترسی دانش‌آموزان به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی مطلوب، آسیب‌های جسمی و روحی متعددی را برای دانش‌آموزان دربر داشته است. از این رو جوامع برای سال تحصیلی آینده، تصمیم‌گیری و سیاستگذاری آموزشی خود را بر حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس و آموزش حضوری بنا نهاده‌اند.
در کشور ما نیز با آغاز فرایند واکسیناسیون معلمان، نظام آموزشی خود را برای شروع دوباره و حضور پرشور و نشاط دانش‌آموزان در کلاس‌های درس آماده می‌کند. اما بدون تردید سلامت دانش‌آموزان و معلمان از اولویت‌های اصلی وزارت آموزش و پرورش است. در نتیجه امسال اصل تصمیم‌گیری و رویکرد بازگشایی مدارس، ترکیبی از یادگیری حضوری در کلاس درس و آموزش برخط خواهد بود. با توجه به اینکه در برخی از مناطق آموزشی حسب شرایط و ضرورت‌ها ۱۰۰ هزار کلاس درس کمتر از ۱۵ دانش‌آموز وجود دارد و در توجه به ترکیب جمعیتی دانش‌آموزان در ۵۰ درصد مدارس کامل‌ترین امکان رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی و محیطی را دارند، لذا می‌توان با بازگشایی مدارس منطبق با فضا و پروتکل‌ها در این مناطق، دانش‌آموزان را از آموزش حضوری کامل بهره‌مند ساخت. در حالی که امکان حذف کامل خطر انتقال بیماری در مدارس وجود ندارد، شواهد مدارس بازگشایی شده در جوامع دیگر نشان می‌دهد که اقدامات ساده و کاهش دهنده مانند ماسک زدن، فاصله‌گذاری اجتماعی و تهویه در کاهش قابل توجه انتقال از دانش‌آموزان و معلمان مؤثر بوده است.
نظر شما