خبرگزاری شبستان_ گروه سیاسی _ فرزانه تهجا: زلزله سی سخت در 29 بهمن سال 99 با 5.6 دهم ریشتر اتفاق افتاد در حدود 953 واحد شهری و 554 واحد روستایی را به طور صددرصد تخریب کرد و قریب به هزار و 974 واحد شهری و 467 واحد روستایی را در بخش تعمیر، خسارت دید و 1989 واحد شهری و 609 واحد روستایی به وسایل منازل شان خسارت وارد شده که جمعا هزار و 507 واحد شهری و روستایی در این شهرستان صددرصد تخریب شدند و 4 هزار و اندی نیز خسارت دیدند. از این میزان در حوزه شهری تقریبا هزار و 13 واحد آن گودبرداری شده و 870 واحد نقشه پیاده شده و تا امروز 579 واحد در مرحله شهری اسکلت، 556 واحد اجرای سقف و 144 واحد در مرحله تکمیل گچ و خاک و 129 واحد به مرحله نما و 125 واحد به بهره برداری رسیده است. تقریبا 70 درصد منازل در مرحله سقف و 30 درصد باقی مانده در مرحله فنداسیون و سایر مراحل است. در همین رابطه گفتگویی با حجت الاسلام ناصر مصباح نژاد، امام جمعه شهرستان دنا به شرح زیر ارایه می شود.
نحوه ورود دستگاههای خدمات رسان در ابتدای وقوع زلزله سی سخت چگونه بود؟
در ابتدای زلزله، وزیر راه و رییس ستاد بحران و رییس هلال احمر و فرماندهان سپاه و رییس قوه قضاییه در میدان کار حضور یافتند و از نزدیک شرایط را رصد کردند. مسئولان محلی و کشوری، معاون رییس جمهور در دولت سابق، همچنین ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، سپاه، بنیاد مسکن و دستگاه های خدمت رسان و استاندار، معاونت عمرانی، هلال احمر، دانشگاه علوم پزشکی و مجموعه دستگاه های عضو ستاد بحران در وقوع حادثه حضور داشتند و قریب به 150 نفر مصدوم شدند که بنده در شب اول حادثه تا صبح بیدار بودم و به مصدومان سرکشی کردم و تعدادی از مصدومان را نیز به شهر یاسوج اعزام کردیم و یک زن باردار در آن شهر نوزادش را به سلامتی به دنیا آورد و پیگیر مشکلات درمانی آسیب دیدگان بودیم. دفتر ائمه جمعه را نیز به قرارگاهی برای کمک رسانی تبدیل کردیم و قریب به یک میلیارد و 250 میلیون تومان اجناس به کمک نهادها و موسسات به دست مردم رسید. بانک ملت نیز به نیازمندان کمک کرده که شامل بسته های معیشتی و غذایی بود که 500 بسته توسط بانک ملت، همچنین بانک رسالت و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در این زمینه کمک کردند. موسسه خیریه الزهرا و شرکت مپرا کانکس تهیه کرده و در اختیار نیازمندان قرار داده اند. مردم شریف استان سمنان و امام جمعه گرمسار قریب به 100 میلیون تومان کمک کردند. ستاد نماز جمعه استان فارس، گروه های جهادی و ائمه جمعه همگی در این کمک مشارکت کردند. کالاهای خریداری شده عبارت از وسایل گرمایشی، هیتر، پتو و اقلام معیشتی مورد نیاز بود.
آیا اقلام کمک رسانی شده توسط نهادها و دستگاهها پاسخگوی نیاز مردم بود؟
سپاه پاسداران در ابتدا 300 کانکس برای اسکان نیازمندان اختصاص داد و در میدان بازدید قول دادند که در کنار مردم بمانند و ماندند و قرارگاه های استانی و کشوری را فعال کردند و 150 منزل مسکونی را سپاه تقبل کرد تا خسارت آنها را جبران کند. همچنین ستاد اجرایی فرمان امام نیز با استقرار گروه جهادی، پخت غذای گرم و توزیع وسایل اسکان، چادر، پتو و اسکان 100 کانکس را بر عهده داشت.
نهادهای حمایتی، کمیته امداد و هلال احمر همگی در این مشارکت سهیم بودند. در ابتدای کار مدیریت اقلام در توزیع دچار اشکال بود و بنده از این شرایط راضی نبودم و نحوه توزیع کالا رضایتمندی مردم را به دنبال نداشت. اقلیم جغرافیایی سخت با امکاناتی که هلال احمر در اختیار مردم گذاشته بود، متفاوت است و چادر پاسخگوی نیاز آنها نبود و سردی هوا مشکلات زیادی را ایجاد کرد که با تذکراتی که دادیم، شیوه کمک رسانی تغییر کرد.
چه نهادهایی به وعده های خود در خدمت رسانی به مردم عمل نکردند؟
بنیاد مستضعفان قول داده بود که هشت تن سیمان به زلزله زدگان بدهد که این وعده هنوز به طور کامل محقق نشده و امیدواریم کمک های بیشتری ارسال کنند، ما انتظار بیشتری از این نهاد انقلابی داریم. امروز مردم با توجه به شرایط اقتصادی، تورم و مشکلات معیشتی که وجود دارد در تکمیل منازل خود ناتوان هستند و به ما مراجعه می کنند و این گلایه مردم است که تسهیلاتی که دولت اختصاص داده است، کفاف آسیب ها را نمی دهد و مشکلات بسیار فراوان است و مردم تحت فشار هستند. انتظار داریم از دولت جدید با دستور ویژه ای مشکلات زلزله زده ها را حل کرده و کمک بیشتری کنند و سقف تسهیلات را افزایش دهند. خیرین و موسسات مردم نهاد مردم سی سخت را تنها نگذارند، فصل سرما در راه است، به کمک مردم بیایند تا هرچه زودتر سرپناه مردم ساخته شود.
در مورد مشکلات بانک ها و تسهیلات آنها توضیح دهید؟
بانک ها به تسهیلاتی که وعده کرده بودند و باید به آن عمل می کردند، عمل نکردند و برای تسهیل این خدمات اقدامی صورت نگرفت؛ به همین جهت افرادی که به بانک مراجعه می کردند یا ضامن نداشتند و یا بدهی داشته و بانک ها در عمل به قوانین بحران به خوبی عمل نکردند. در موضوع تسهیلات قرار شد موضوع ضمانت به شکل زنجیره ای اجرا شود و به شکل تضامنی به مردم تسهیلات ارایه شود تا نیاز به کارمند و قوانین و شرایط عادی نباشد اما بانک ها به این قانون عمل نکردند و مهلتی برای ارایه تسهیلات قرار ندادند. انتظار داشتیم قزیب به 2 یا 3 ماه انرژی مانند برق و آب و گاز توسط دستگاه های خدمت رسان به صورت رایگان محاسبه شود که متاسفانه این کار عمل نشد و موجب گلایه مردم است و اقشار آسیب پذیر، کم درآمد و کارگر بیشتر باید مورد حمایت قرار گیرند. بنیاد مستضعفان نهادهای حمایتی از این قشر باید بیشتر حمایت کنند.
موضوع مستاجران از دیگر مشکلات مردم است. در حال حاضر 300 مستاجر وجود دارد که بلاتکلیف هستند و منزلی برای سکونت نتوانستند مهیا کنند و با مشکل اسکان مواجه هستند که باید فکری برای مسکن آنها می شد و وزارت راه و شهرسازی باید زمین در اختیار آنها قرار می داد. افرادی هم در موضوع مالکیت با شهرداری با مشکلاتی مواجه شده بودند که در کمیسیون ماده پنج بخشی از مشکلات آنها حل شد و بخشی نیز بر جای مانده است. امیدواریم این مشکلات نیز حل شود.
چه میزان از مردم هنوز در کانکس به سر می برند؟
اکثر مردم منهای 125 خانواری که مراحل تکمیل منازل آنها به اتمام رسیده است، هنوز در کانکس به سر می برند و قریب به 90 درصد مردم همچنان در کانکس ها به سر می برند و تنها 10 درصد از مجموعه آسیب دیده خانه هایشان آماده شده و 90 درصد از مردم هنوز منازل شان تکمیل نیست و موضوع مستاجران نیز قریب به 300 خانوار هنوز بدون سرپناه هستند. برخی از این خانوارها کانکس هم ندارند و در سوییت هایی در هتل آپارتمان های گردشگری ساکن هستند که سه ماه به شکل رایگان در اختیار آنها قرار داده شده و پس از سه ماه صاحب این املاک دیگر نمی تواند رایگان در اختیار آنها قرار دهد و باید اجاره آن را پرداخت کنند. این خانوارها برای تامین اجاره با مشکلات و زحمت مواجه هستند. کمک هایی به این خانوارها انجام شده، تاثیرگذار نبود و باید دولت در اختیار آنها تسهیلات بیشتری قرار دهد و از وام های زلزله در ستاد بحران باید در اختیار آنها قرار می گرفت. باید در قالب مسکن ملی و مسکن مهر در اختیار آنها مسکن قرار می گرفت. در حقیقت امتیازات و تسهیلات زلزله به این خانوارها تعلق نگرفت. مشکلات مردم را از طریق تریبون های عمومی به مسئولان منتقل کردیم و مسئولان در جریان کار قرار دارند. از طریق رسانه شما اعلام می کنیم رییس جمهور محترم تشریف بیاورد و از نزدیک مانند سفر به خوزستان و سیستان و بلوچستان در سی سخت از نزدیک شرایط را بازدید میدانی کند و از زبان مردم شرایط را بشنود. بنده این موضوع را از طریق تریبون های مختلف اعلام کردم و انتظار داریم سخنان مردم از طریق رسانه شما نیز مطرح شود و رییس جمهور تا فصل سرما نرسیده است، دستور ویژه برای اسکان خانوارها بدهد و یا گروه ویژه ای برای حل این مشکلات پیش بینی کند.
در مسیر خدمت رسانی به مردم آسیب دیده چه نقاط ضعفی وجود دارد؟
تشکر از تمام نهادها و شخصیت هایی که از ابتدای کار تاکنون هموطنان را یاری کردند، می کنم و نکته دیگر اینکه مردم هموطنان خود را در حوادث فراموش نکنند. در ابتدای حادثه کمک رسانی خوب بود، بحث امداد و نجات به خوبی انجام شد اما در موضوع بازسازی کمک ها کم شد و نوع خدمت رسانی به این مناطق مدیریت شود. وزارت کار و رفاه پنج میلیارد بسته در اختیار مردم قرار داد و این بسته ها می توانست به شکل بهتری مدیریت شود. قیمت یک تن ماهی تا رسیدن به دست مردم برابر با قیمت یک کیسه سیمان است، این کمک ها هدفمند شده و مدیریت شود و در حساب متمرکزی به طور مثال در بنیاد مسکن جمع آوری شود و هر پرونده ای که در آنجا ثبت می شود از تسهیلات جمع آوری استفاده کنند. توزیع مایحتاج مردم در میدان به دست مستحق و نیازمند نمی رسد و اشکالاتی را به وجود می آورد.
چه نوع مدیریتی برای شرایط بحران از جمله زلزله موثر است؟
بحران باید علمی مدیریت شود و نوع رسیدگی هدفمند باشد. نوع خدمات در اقلیم سرد با توزیع چادرهای هلال احمر تناسبی ندارد و باید برای مردم در این مناطق کانکس در نظر گرفته شود. نوع خدمات باید در قرارگاه مرکزی تحت فرماندهی واحد توزیع شود و به همه مردم و حتی روستاها باید توجه می شد که در ابتدای کار با غفلت مواجه شد البته باید زیرساخت ها نیز برای شرایط بحرانی آماده باشد و هر استانی باید آمادگی لازم برای بحران را متناسب با جغرافیا و اقلیم خود داشته باشد. شهر سی سخت روی گسل قرار دارد. پشت کوه دنا مرکز گسل است و در سال 68 نیز این حادثه در همین مدار رخ داده است.
به توجه به شرایط زلزله خیز بودن منطقه سی سخت چه انتظاری از مسئولان در این منطقه دارید؟ چه میان خسارت به کشاورزی و کسب و کار مردم وارد شد؟
مسئولان با توجه به این مطالعات و آمایش سرزمینی باید آمادگی لازم برای بحران را داشته باشند. در این بحران الحمدالله تلفات انسانی نداشتیم اما مصدوم و به هم ریختگی زندگی مردم را داشتیم. قریب به 20 میلیارد به محصولات کشاورزی و بازار خسارت وارد شد. بسیاری از مردم از طریق کسب و کار و مغازه ای که داشتند، گذران زندگی می کردند که اکنون تخریب شده است که البته صندوق کارآفرینی امید وارد کار شده و قول داده تا به ساخت آنها کمک کند. همچنین زیرساخت های آموزشی و مذهبی از جمله مساجد تخریب شده اند، حجم خسارت بالاست که البته با حضور نماینده محترم ولی فقیه در استان، استاندار و معاونان در میان مردم با پیگیری ها موضوع به ثبات و آرامش رسیده است. بنیاد مسکن، شهرسازی و ستاد بازسازی زحمت کشیده اند، تسهیلات خوبی هم به بازسازی اختصاص داده شده است اما نحوه مدیریت و رویکرد علمی در کمک رسانی مورد مطالبه ماست. بحران باید علمی و کارشناسی مدیریت شود. در موضوع مقاوم سازی و بهسازی، بازسازی فعالیت هایی است که باید مورد عنایت مسئولان قرار گیرد تا بحرانی مشابه این حادثه اگر اتفاق افتاد، درصد تلفات آن کمتر باشد.
نظر شما