تقلیل در معیارهای متعالی جامعه با طمع

«محمد رضا کارچی»، جامعه شناس در گفتگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان درباره تاثیرات حرص و طمع بر افراد و جامعه گفت: طمع، حرص و آز در جامعه ایرانی ما بسیار دیده می شود. یکی از دلایلی که باعث زیاد شدن حرص و طمع در جامعه است، نارضایتی از موقعیت فعلی و واقعی آن فرد است. به نحوی که این نارضایتی باعث می شود تا به سمت طمع و بیش خواستن از حقیقت خود حرکت کند.

او ادامه داد: یک نوع سیری ناپذیری که حتی بخشی از آن هم بتواند فرد را متقاعد کند اما باتوجه به اینکه اندازه و سطح خود را بیش از آن چیزی که واقعیت است در ذهن ترسیم می کند، به سمت طمع و حرص حرکت می یابد.

اختلال در بنیان خانواده

جامعه شناس تصریح کرد: همچنین این موضوع نارضایتی باعث ایجاد اختلال در بنیان و شرایط خانواده می شود، حتی می تواند، خانواده را به سمت افول و سقوط اخلاق پیش برد وموجب گسست بنیان خانواده شود.

او ادامه داد:اگر حرص و طمع را به عنوان یک سستی و کاستی در شخصیت فرد ببینیم و این موضوع در شخصیت اجتماعی فرد هم بروز و ظهور پیدا کند، هم فرد و هم پیرامون او مورد آزار قرار می گیرد. چون می خواهد مسیر پلکانی را به واسطه حرص و طمع که در وجودش ریشه کرده است به صورت آسانسوری طی کند که چالش برانگیز است.

کارچی با بیان اینکه جامعه هم در مسیر برنامه های توسعه مدارانه و شایسته مدارانه حرکت نمی کند گفت: این ریشه حرص و طمع بیشتر منشا به موقعیت آرمانی که فرد از خود تصور می کند و در جاهایی این تصور باطل تبدیل به توهم می شود، دارد.

او اضافه کرد:بنابراین این موضوع از بحث نارضایتی و ریشه های روانشناختی وجودی و مقداری هم چشم و هم چشم هایی که در پیرامون فرد وجود دارد نشات می گیرد و یک نوع تقلید گرایی یا شبیه سازی زندگی دیگران برای خود باعث حرص و طمع در فرد می شود.

ثروت های باد آورده

او با بیان اینکه جامعه چقدر می تواند در رشد این آسیب نقش داشته باشد گفت: جامعه ای که ثروت های باد آورده و یک شبه برای برخی از افراد فراهم می کند این حرص و طمع را در دیگران هم ایجاد می کند که ما هم می توانیم  در این شرایط قرار گیریم.

کارچی معتقد است:اگر در کشور یک فضای قانون مندی تولید ثروت، هنجار مندی در انباشت سرمایه و چگونگی به وجود آمدن سرمایه وجود داشته باشد، به نظر می رسد می توان کمی جریان حرص و طمع در جامعه را کاهش داد. باید این سیر ناپذیری و توقعات بیجا فرد را مراقبت کرد و به هر ترتیب به سمت اصلاح و کنترل حرکت کرد اگر این اتفاق نیفتد خود را به سمت حقارت و پستی می کشاند و هم جامعه را ضمن حقیر کردن ، معیارهای متعالی آن را دچار تقلیل می کند.

سواستفاده افراد از شلختگی جامعه

او درباره طمع و آز برخی از افراد و سواستفاده شرایط بحرانی جامعه همانند کرونا گفت: جامعه که دچار شلختگی و بی نظمی های اینچنینی می شود و عناصر های اصلی نقش های خود را ایفا نمی کنند، باعث می شود در این بهم ریختگی و شلوغی افرادی هم احساس کنند، از این آنومی به وجود آمده  میتوانند سواستفاده کنند و چیزی جز منافع شخصی برای آن ها اهمیت ندارد. کاملا یک پرده تاریک بر منافع اجتماعی و عمومی فارغ از اینکه این منفعت طلبی های پستی که در وجود آنها رخنه کرده، چقدر می تواند به ساحت جامعه ضربه بزند کشیده می شود. به ویژه در موضوع کرونا که با سلامت انسان ها رو به رو هستیم و حفظ سلامت خانواده می تواند در شادی و غم آن ها دخیل باشد، اینگونه بی رحمانه دست به اینگونه رفتارها بزنند و از این بهم ریختگی ها سواستفاده و یک پلشتی را به پلشتی های جامعه اضافه کنند.

گندم  از گندم بروید جو ز جو

او ادامه داد:در این شرایط دقیقا «گندم  از گندم بروید جو ز جو» اتفاق می  افتد و هر آنچه که جامعه در مسیر رشد و پرورش فرد قرار داده است او برداشت می کند. یک جامعه شلخته و بی نظم که انضباط لازم را برای هدایت و ارشاد افراد برای موارد حقیقی همانند انسان رشد یافته، اجتماعی شده یا انسانی که جامعه پذیر است و بیشتر از اینکه به منافع شخصی توجه کند به منافع عمومی توجه می کند جان انسان ها را منافع و سود خود قرار نمی دهد ندارد.

ضرورت شناخت درونی

کارچی افراد جامعه را به شناخت از درون خود توصیه کرد و گفت: اگر افراد و انسان ها کمی به درون خود مراجعه کنند و خود آگاهی بیشتری همانند مفاهیم ایثار، فداکاری، گذشت و نوعدوستی و انسان دوستی را در خود رشد دهند، به نظر می رسد، آن ها هم حق جو و حق طلب خواهند بود و از یک بستر بیماری منحوس که بیش از 500 نفر ازجان هم وطنان را می گیرد با اندکی تامل و اندیشه در ضمیر و نهاد خود می توانند درون خود را به عنوان داور و قاضی ارزنده داشته باشند و به صورت یک وجدان عمل کنند و از این میزان حرص و طمع برای رسیدن به ثروت های پوچ، پوشالی و پست و حقیر دست بکشند.

وجود تبلیغات و آگاهی بخشی اقناعی در جریان جامعه

او تاکید کرد: باید تبلیغات و آگاهی درست و مناسب در جریان جامعه و در چنین موقعیت های بحرانی وجود داشته باشد. البته همیشه در این شرایط قرار نمی گیریم. باید  افراد جامعه با یک تبلیغات و پیام اقناعی بتوانند شرایط درک کنند و این ادارک بتواند به رفتار و کنش های اجتماعی کمک کند تا مرگ و میر ها کاهش یابد. افراد با رعایت پروتکل های بهداشتی و اجتناب از موقعیت های شلوغ می توانند سهمی در پیشگیری از شیوع این ویروس داشته باشند.

کارچی جامعه را پویا و داینامیک  و با  قدرت بالای تغییر دانست و گفت:  این جامعه می تواند از ناراستی به راستی و از نادرستی به درستی تغییر شکل و شمایل دهد. حتما رسانه ها در ترویج و تبلیغ کارکردهای انسان حقیقت طلب، حقیقت جو و کمال طلب و رشد یافته و در توسعه کمالات فردی که به توسعه کمالات اجتماعی منجر می شود نقش اساسی دارند.

موآمد