به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، به مناسبت فرا رسیدن سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص) و به منظور بررسی مسئله انتظار در سیره عملی و کلامی نبی خاتم(ص) با حجت الاسلام والمسلمین «حسن ملایی»، مدیر گروه اخلاق مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم گفتگویی داشته ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:
نگاه پیامبر اکرم(ص) به مسئله انتظار برای ظهور امام زمان(عج) چیست و اساسا آیا انتظار در سیره عملی آن حضرت(عجز) نیز جای داشته است؟
یکی از گنجینه های معارف مهدوی که در بین ما مورد غفلت قرار گرفته، آموزه هایی است که در بیانات حضرت رسول اعظم(ص) در این باره آمده است اما این معارف ناب و راهگشا کمتر مورد مطالعه و دقت قرار گرفته و بجا است در مناسبت های مربوط به پیغمبر(ص) و نیز دیگر مواقع این معارف بیان شود تا مومنان و مسلمانان اهمیت آن را دریابند.
از نکات مهم برای ورود به این بحث آن است که بدانیم وجود مقدس رسول اکرم(ص) خود نیز منتظر ظهور حضرت بقیه الله الاعظم(عج) بوده اند همانطور که امام مهدی(عج) منتظر ظهور خود هستند.
در تبیین این مهم باید گفت: وقتی به قرآن مراجعه می‌کنیم خدا درباره ارسال پیامبر(ص) می فرماید: «هُوَ الَّذي أَرسَلَ رَسولَهُ بِالهُدىٰ وَدينِ الحَقِّ لِيُظهِرَهُ عَلَى الدّينِ كُلِّهِ وَلَو كَرِهَ المُشرِكونَ» یعنی خدای متعال پیامبرش را همراه با برنامه سعادت فرستاده تا مردم را به سعادت برساند و این برنامه سعادتبخش در علم و عمل در جهان غلبه بیابد ولو اینکه انسان های مشرک و بدون اعتقاد به این مهم، آن را خوش نداشته باشند. ذیل این آیه شریفه، تفاسیری از معصومان(ع) داریم که این آیه را درباره حضرت مهدی(عج) و اصحابشان می دانند یعنی حضرت حجت(عج) دین اسلام را در سراسر گیتی غلبه می دهد و زمینه را برای سعادت مردم فراهم می کند. این آیه از یکسو آیه درباره رسالت رسول اعظم(ص) یعنی ابلاغ دین خدا و تلاش برای غلبه این دین بر عالم است و از دیگر سو جهانی شدن آن را به دست امام غائب و قائم(عج) از نسل نبی خاتم(ص) می داند. اگر ما انتظار ظهور امام زمان(عج) را انتظار حاکیمت دین خدا تلقی کنیم با این پشتوانه روایی و وحیانی، پیامبر(ص) خود نیز منتظر ظهور فرزندشان حجت بن الحسن(عج) هستند.
چه بشارت هایی از جانب پیامبر(ص) درباره مهدویت و آینده روشن تاریخ بواسطه ظهور امام عصر(عج) داده شده است؟
نجاتبخشی جهان بواسطه نسل نبوی(ص) و توسط پیامبر(ص) تصریح شده است، چنان که حضرت رسول(ص) در حدیثی شریف فرمودند: مهدی قائم(عج) از فرزندان من، اسم او اسم من، کنیه او کنیه من و شمائل او شمائل من است ... این نکات بسیار مهم است که برای ورود به مباحث مهدوی باید به آنها توجه کنیم. علاوه بر این، پیامبر(ص) ما را به حکومت امام مهدی(عج) بشارت داده اند و در حدیث از ایشان است که: در زمان مهدی(عج)، امت من به قدری متنعم به نعمت های الهی می شوند که در هیچ دوره ای چنین نبوده و از آسمان نعمت ها بر آنها جاری خواهد شد و زمین همه نعمت های خویش را به آنها عرضه می کند. آنچه در این گفتار بر آن تاکید داریم آن است که پیامبر(ص) و بعد از ایشان ائمه(ع) محورهای رفتاری سبک زندگی منتظران را تبیین کرده اند که بعضا این مهم نیز مورد غفلت است.
راهبرد انتظار در سیره خاتم الانبیاء(ع) چه کیفیتی دارد و این انتظار چه رهاوردی برای منتظران خواهد داشت؟
انتظار اگرچه در لغت به معنای چشم به راهی است اما در فرهنگ نبوی و اهل بیت (ع) انتظار معنایی دیگر دارد. رسول خدا (ص) می فرمایند: افضل اعمال امت من انتظار فرج است؛ این یعنی در نزد رسول اکرم(ص)، منتظر کسی است که در اعمال و رفتار خود، این روحیه و اعتقاد به مهدویت را به منصه رسانده است و در حدیثی دیگر فرمودند: بافضلیت ترین جهاد امت من، انتظار فرج است. جهاد به معنای درگیری نظامی صرف نیست، جهاد تلاش درنهایت توان است که برای رسیدن به هدف در مواجهه با موانع برمی گزینیم تا هدف‌مان را محقق کنیم.
با این تعابیر، اگر بخواهیم راهبرد کلانی را که رسول اعظم(ص) در زمان غیبت برای امت خود طراحی کرده اند، بیان کنیم آن راهبرد، انتظار است که باید در سبک زندگی اسلامی و ایمانی به گونه ای بسیار روشن و واضح مشخص شود. به نظر می رسد اگر بتوانیم مبادی مدنظر پیامبر(ص) در حوزه معارف مهدویت را بررسی کنیم و بعد از آن راهبردی که ایشان در حوزه سبک زندگی تعیین کرده اند یعنی انتظار جهادی را در چالش های آخرالزمانی فعال و به آن می کنیم، زمینه های فردی و اجتماعی را برای ظهور حضرت(عج) فراهم کرده ایم.
حدیث شریف ثقلین که به دو میراث گرانبهای پیامبر(ص) برای امت بعد از ایشان تصریح دارد، چه آموزه ها و افق هایی مهدوی را پیش روی منتظران قرار می دهد؟
اگر بخواهیم به همین وصیت و سفارش پیامبر اکرم(ص) مستمک شویم حاصل آن می شود که نه حق داریم فقط قرآن را بگیریم و اهل بیت(ع) را کنار بگذاریم چون قرآن کلیات را بیان می کند و نیازمند تفسیر معصومانه است و نه حق داریم فقط سراغ معصومان(ع) برویم و پشتوانه وحیانی را کنار بگذاریم چون آن حضرات(ع) خود فرمودند: اگر سخنی از ما به شما رسید به قرآن عرضه کنید؛ یعنی صحت آن را با قرآن بسنجید. از این رو، عمل به قرآن و احادیث اهل بیت(ع) باعث می شود زمینه سازی ظهور را انجام دهیم و وظایف فردی و اجتماعی را از همین متون قرآنی و روایی باید بگیریم.
این حدیث شریف در اثبات وجود مقدس امام عصر(عج) چه کارکردهایی دارد؟
همین حدیث ثقلین بهترین دلیل است که امروز امام زمان(عج) وجود دارند و حی و حاضر هستند، اما در پس پرده غیبت قرار گرفته و خود نیز در انتظار ظهور به سر می برند؛ چون پیامبر(ص) فرمودند: من دو میراث خود را بعد از رحلت نزد شما می گذارم ... طبق سفارش پیامبر(ص)، دوازدهمین امام و پیشوا باید به عنوان مفسر و عِدل قرآن وجود زمینی داشته باشند گرچه از چشمان ناقابل ما دور هستند. این یعنی باید متسمک به قرآن و حضرت ولیعصر(عج) شویم اگر دسترسی به حضرت مهدی(عج) نداریم به فرموده ائمه(ص) و شخص امام زمان(عج) دست به دامان علمای ربانی و بزرگان دین شویم که آنها حجت خدا بر ما در عصر غیبت هستند
نظر شما