ضرورت حضور خانواده ها در کارگاه های سواد رسانه ای

خبرگزاری شبستان _ اهواز، علی سهری: خانواده مهمترین رکن در ساختن یک جامعه سالم است، هرگاه بخواهیم یک جامعه را به سوی نابودی بکشانیم بهترین راه برای این کار تغییر هنجارهای خانواده و ضربه زدن به فضای آموزشی آن جامعه است.

از دیرباز بزرگان ملی و دینی در همه ادیان و کشورها اولویت اول هرجامعه را خانواده عنوان می کردند، در دین اسلام همواره تاکیدات بسیار فراوانی در زمینه خانواده از سوی پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) صورت گرفته است.

مقام معظم رهبری در سخنانی جایگاه خانواده در جوامع اسلامی را اینگونه بیان کردند: «در محیط اسلامی، زن و شوهر با هم هستند، متعلق به هم هستند، در مقابل هم مسئول هستند، در مقابل فرزندان مسئول هستند و در برابر محیط خانواده مسئولند. در محیط های اسلامی، کانون خانواده چنان مستحکم و پابرجاست که گاهی پس از دو نسل نیز هنوز پدربزرگ و پدر و نوه در یک خانه با هم زندگی می کنند. در جوامع اسلامی، یعنی جوامع دین دار و خداباور که دو نفر آدم برای مدت طولانی با هم زندگی می کنند و هیچ گاه از هم سیر نمی شوند، بلکه دل بستگی شان و اُنس و محبت و وفایشان به همدیگر بیشتر می شود؛ این، همان خاصیت دین داری و مذهبی بودن و خواسته های خدایی را رعایت کردن است. در اسلام و در فرهنگ اسلامی، خانواده بادوام است. در خانه، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و پدر و مادر هستند، نوه ها و نتیجه هایشان را می بینند و سنت ها را به هم انتقال می دهند. نسل گذشته، مواریث خود را به نسل بعد تحویل می دهد و بریده و بی ریشه و تنها و بی عاطفه بار نمی آیند».

بی شک ظهور فضای مجازی و تکنولوژی های پیشرفته ارتباطی روند ارتباط خانواده ها را با یکدیگر تغییر داده است، اگر در گذشته یک خانواده با جمعیت روزانه بیش از چند ساعت با یکدیگر برخورد و گفت وگو داشته اند امروز به گفته کارشناسان این برخوردها و گفت وگوها به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

وضعیت نامناسب اقتصادی، درگیر بودن والدین به اشتغال و فضای پرمشغله مجازی از عوامل مهم در دوری گزینی خانواده از یکدیگر هستند، هرچند که نباید از این مهم غافل شد که فضای مجازی اتفاق مطلوبی در زمینه ارتباطات بوده و هست اما عدم استفاده درست از این ابزار می تواند خطرات جبران ناپذیری داشته  باشد.

کاهش ارتباط کلامی میان همسران در اثر استفاده از فضای مجازی

یک روانشناس در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان اظهار می‌کند: استفاده افراطی از فضای مجازی باعث می شود در روابط میان همسران  آسیب هایی ایجاد شود که ازجمله این آسیب‌ها می‌توان از دسترسی به محتوای غیر اخلاقی به‌عنوان نقطه شروع آسیب در خانواده نام برد.

«زهرا حیاتی مهر» می‌افزاید: براساس تحقیقات انجام‌ شده بیش از 20 درصد جست‌وجوها در فضای مجازی مربوط به محتواهای غیراخلاقی است که همین اولین آسیب را برای زندگی زناشویی به‌دنبال دارد، می دانیم که محتوای غیراخلاقی تا به شکل قابل توجهی فراواقعی است که همین مهم باعث می شود که فرد دچار سردرگمی در روابط می شود.

وی با بیان اینکه کاهش ارتباط کلامی همسران یکی دیگر از آسیب استفاده افراطی از فضای مجازی در خانواده است اضافه می‌کند: ارتباط کلامی زوجین نقش مهمی در ارتباط مؤثر بین زوجین دارد و اگر همسران در اولین ارتباط بعد از برگشت به منزل و دیدار همدیگر یک ارتباط کلامی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای با هم داشته باشند این ارتباط کلامی یک نقطه طلایی برای یک ارتباط مناسب و مؤثر در طول روز خواهد بود.

این روانشناس تصریح می‌کند: در گذشته والدین بیشتر می‌توانستند بر فرزندان خود نظارت داشته باشند چراکه چیزی برای مخفی کردن وجود نداشت، برخلاف گذشته که رسانه جمعی بود امروزه رسانه فردی شده و همین باعث سخت شدن نظارت والدین بر فرزندان شده است.

حیاتی مهر در خصوص بهترین راه کار برای افزایش پویایی یک خانواده  عنوان می‌کند: خانواده ها باید قوانین مختلفی را در زمینه های مختلف وضع کنند و نکته مهم این است هنگامی که در خانواده ای قانونی تصویب شود والدین خود ابتدا باید به آن قانون پایبند باشند.

سواد رسانه ای فرد را از حالت انفعالی در فضای مجازی خارج می‌کند

یک کارشناس سواد رسانه ای در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان می‌گوید: سواد رسانه‌ای در یک تعریف بسیار کلی عبارت از یک نوع درک متکی بر مهارت است که بر اساس آن می‌توان انواع رسانه‌ها و تولیدات آنها را شناخت و از یکدیگر تفکیک کرد.

«محمد میاحی» ادامه می‌دهد: اگر بخواهیم مثال مناسبی برای فضای مجازی زده باشیم باید این نکته را عنوان کنیم که فضای مجازی مانند یک رژیم غذایی است که فرد باید هوشمندانه تشخیص دهد چه موادی مناسب و چه موادی مضر است.

وی با بیان اینکه سواد رسانه ای باعث می شود فرد از حالت انفعالی در فضای مجازی خارج شود ابراز می‌کند: با ورود تکنولوژی و وسایل ارتباط جمعی درون خانواده‌ها ارزش‌های اجتماعی آنها تحت تأثیر قرار گرفت و این امر موجب شده تا شاهد بروز تغییراتی در رفتار و گفتار نسل جوان باشیم که شبکه‌های اجتماعی و اینترنت مهمترین این تکنولوژی‌ها است.

این کارشناس سواد رسانه ای اذعان می‌کند: بسیاری از والدین به دلیل ویژگی‌های خاص فضای مجازی و نو بودن این پدیده‌ها فرصت یا توان کافی برای شناخت دقیق این فضا و کاربردهای آن را به دست نیاورده‌اند بنابراین  ضرورت دارد کارگاه های فضای مجازی و سواد رسانه ای برای خانواده ها برگزار شود.

زندگی حقیقی باید غالب بر زندگی مجازی باشد. متأسفانه در حال حاضر فضای مجازی به منبع اخبار و اطلاعات تبدیل شده است که این فضا منبع موثقی نیست و باید از خبرگزاری‌ها اخبار را دنبال کرد.

همه افراد می‌توانند به گونه‌ای از فضای مجازی استفاده کنند که موجب پیشرفت آنها شود چرا که این فضا جزئی از زندگی است و باید برای استفاده صحیح راهکارهای ویژه را آموخت.