مجموعه اشعار «این طرف خداهم نیست» نقد و بررسی شد

خانه ادبیات افغانستان با همکاری مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری و انتشارات تاک، شصت و دومین نشست نقد و برسی ادبیات معاصر افغانستان را با نقد مجموعه شعر (این طرف، خدا هم نیست) برگزار کرد.

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از روابط عمومی حوزه هنری، علی یعقوبی متولد ۱۳۴۹در کابل است. او اولین بنیان گذار نشست های مهاجران افغانی درحوزه هنری است. عضویت در هیأت مدیره «خانه ادبیات افغانستان» و مدیر مسئولی نشریه «کتاب نامه»، اولین و تنها نشریه تخصصی کتاب در افغانستان از دیگر فعالیت‌های ادبی اوست.

با این که علی یعقوبی سال‌هاست به اروپا مهاجرت کرده اما می‌توان چهره او را با بلاغت و رسایی در اشعارش، به ویژه در مثنوی ها و شعرهای آزادی که پس از دهه ۹۰ سروده، مثل اشعاار مربوط به واقعه زلزله فجیع در بدخشان و در غزل های پس از سکوتش به وضوح دید.
به منظور شناخت بیشتر این شاعر و آثار او شصت و دومین جلسه نقد و بررسی ادبیات معاصر افغان به سروده های این شاعر با مشارکت مرکز آفرینش های ادبی حوزه هنری و انتشارات تاک اختصاص یافت. در این نشست که پنج شنبه ۱۱ آذر ماه از ساعت ۱۵ الی ۱۷ در تالار اندیشه حوزه هنری با حضور جمعی از شاعران و داستان نویسان و منتقدان ادبی عضو خانه ادبیات از جمله حمید رضا شکارسری، محسن سعیدی، زهرا زاهدی، عارف جعفری و محمد صادق دهقان برگزار شد، به بررسی ادبیات افغانستان از گذشته تا اکنون در اشعار این مجموعه پرداخته شد.

انتقاد از دین باوری جاهلانه و خدا باوری دروغین

«نام مجموعه برگرفته از غزل انتقادی به نام (سکوت) است. شاعر در بیت آخر این غزل می گوید: هلا که اشگ یتیمی ،که سوز در شعری، مسیح را برسان (این طرف خدا هم نیست) انتقاد از دین باوری جاهلانه و خدا باوری دروغین یکی از مضمون های برجسته در این مجموعه است که با بیان های مختلف بارها تکرار می‌شود. واژگان «خدا»، «کفر»، «ایمان»، «ابلیس» و «شیطان» از کلمات کلیدی و پر بسامد در این مجموعه است. این سخنانی است که محمد محسن سعیدی شاعر، نویسنده و طلبه فارغ التحصیل سطح ۴ جامعه المصطفی درباره شاعر افغان علی یعقوبی گفت.

سعیدی با اشاره به این که شعرهای این مجموعه به دو دسته کلی قابل تقسیم است، افزود: «مجموعه در سه بخش غزل ها، شعرهای آزاد و مثنوی ها ساماندهی شده است که به دو دوره از حیات شاعر مربوط می شود؛ یک دوره خاموشی و سکوت شاعر و درنگی چند ساله و دوره دوم که شاعر با زبان و شیوه خاص خود از سیطره سبک دوره و چهره های مشهور و شاخص بیرون می آید.

وی با اشاره به برجسته ترین اشعار این مجموعه ادامه داد: از میان غزل ها، آخرین غزل به نام «نفس مسیحاکن» از مجموعه شعرهای آزاد «کسی باید چیزی بگوید» و از بخش مثنوی ها «مبارک سحری بود» انتخاب من است که یعقوبی در این مثنوی مستقل تر و رهاتر و به قلندر وشی که از او می‌شناسم نزدیک تر است.

برجسته بودن بلاغت و رسایی

در ادامه این نشست حمید رضاشکارسری، شاعر، پژوهشگر، نویسنده و منتقد ادبی راجع به ویژگی ها و ابزار بروز و ظهور حماسه در شعر های علی یعقوبی که به وضوح دیده می شود سخن گفت و گفت: حضور حماسه در عاشقانه سرایی شاعر آن هم در شعری که کم و بیش مختصات سبک هندی یا اصفهانی را دارد مورد بحث است. بلاغت و رسایی در شعرهای یعقوبی بسیار برجسته است و جنبه سخنوری به ویژه در مثنوی ها بسیار برجسته و چشمگیر است.

شکار سری تأکید کرد: موتیوها و عناصر تکرار شونده ای چون، آینه،داغ، خداو … نیز در آثار این شاعر به وضوح دیده می‌شود.

قوی در سرودن

عارف جعفری که در حوزه شعر و موسیقی فعالیت دارد و مدت هاست که با خانه ادبیات همکاری می کند، در گفتگو با خبرنگار حوزه هنری درباره علی یعقوبی و اشعارش گفت: استاد یعقوبی به دنبال مجموعه شعر نبود و من گمان می کنم به اصرار دوستان و علاقه مندان به اشعارش بر آن شد تا مجموعه ای از اشعار خود را با مدیریت محمد حسین محمدی، مدیر انتشارات تاک در کابل به چاپ برساند.

جعفری افزود: یعقوبی در سرودن، واقعاً قوی و تواناست که اشعار او تأثیر چشم گیری بر روی مخاطبان و علاقه مندان به شعر و ادب می‌گذارد.

در ادامه محمد صادق دهقان، مدیر خانه ادبیات افغانستان و شاعر و ویراستار و پژوهشگر ادبی نیز با اشاره به این که این مجموعه اولین کتاب منتشر شده از یعقوبی است اذعان داشت: نگاهی که شاعر در این مجموعه به خدا دارد، نگاهی است که همه مردم در جوامع اسلامی نسبت به خدا دارند که به صورت هم التماس گونه و هم شکایت گونه است. شاعر در این مجموعه اشاره به این دارد که چرا حتی خدا هم در این سرزمین به داد ما نمیرسد، ای کاش ما هم از وجود او بهره می گرفتیم  که به صورت گلایه وار و نه منکر وجود خدا شدن اشاره دارد.

نگاه انتقادی و اعتراضی

شاعر در این مجموعه نگاه منتقدانه و اعتراضی دارد به اجتماع و مسائل سیاسی و دغدغه های جنگ و دردها و آوارگی و مهاجرت. ما در این کتاب با مجموعه قدرتمندی روبرو هستیم که با واژگان و زبان خاص سروده شده و قاعدتاً مخاطبان خاصی را می‌طلبد. این سخنان زهرا زاهدی عضو هیئت مدیره خانه ادبیات افغانستان درباره علی یعقوبی و مجموعه اشعار اوست.

زاهدی در ادامه اظهار داشت: شکریه تبسم، دختر ۹ ساله زابلی افغانستانی بود که همراه با خانواده اش به دست طالبان سر بریده شد و این تأ ثیر بسیار عمیق بر جامعه ادبی افغانستان گذاشت. شعری که علی یعقوبی در این باره سرود بسیار اندوهگین و دلنشین بود که نظر مرا بخود جلب کرد.

کد خبر 1123050

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha