خبرگزاری شبستان- مشهد- مرضیه وحدت؛ الگو سازی در اصلاح اجتماعی یکی از گامهای ضروری برای نخبگان جامعه است ؛ الگو سازی از شخصیتهای تاریخی والگو دهی از آنان ، از جمله شخصیتهایی که می توان درباره الگو بودن آن حضرت کارهای زیادی انجام داد شخصیت حضرت زینب (س) است ، زندگی حضرت زینب (س) از آغاز ولادت می تواند برای بانوان وخانواده های مسلمان الگو باشد؛ لذا باید ابتدا از زندگی حضرت گفتمان سازی کرد واین گفتمان را تبدیل به کارهای هنری و کارهای علمی نمود تا وارد زنگی اجتماعی مردم شده وبعنوان الگو مطرح گردد. به مناسبت ولادت حضرت زینب (س) این خبرگزاری گفتگویی با حجت الاسلام «امیر علی حسنلو» استاد حوزه علمیه داشته است که در ادامه تقدیم می شود:
چگونه می توان از سیره حضرت زینب (س) برای جامعه الگو سازی کرد؟
قرآن کریم برای تربیت انسان به روش الگو پردازی رفته و انسان را به شدت تحت تاثیر الگوها می داند، از این روی روح انسان وفطرت او به سوی الگوها ونمونه ها گرایش ومیل شدید دارد ؛ خداوند که آفریننده انسان است براین اساس پیامبران را برای هدایت بشر بر می گزیند وکتاب و لوح و صحف برای آنها جهت سامان دهی سعادت می فرستد، بنابراین بحث الگو پردازی در جامعه برای اصلاح بسیار مهم است حتی برای ساختار جامعه الگو برای انسان مهم است لذا باید به این مسئله توجه داشت والگو سازی را جدی گرفت.
در تبلیغات وامواج تبلیغی برنامه های ضد دینی به این موضوع اهمیت بسیار زیادی داده شده است، از این روی در جوامع اسلامی نیز باید به الگوها پرداخت و مراحل مختلف الگو سازی والگو دهی را مورد توجه قرار داد وبرای سنین مختلف و اصناف و گروها الگو معرفی نمود ؛ یکی از مراحل الگو سازی تحقیق سپس گفتمان سازی است.
این گفتمان باید اساس استوار داشته باشد و منابع تحقیقی مستندات قوی داشته باشد ؛ از اینروی لازم است درباره شخصیت های دینی ومعرفی بهتر آنان ابتدا گفتمان سازی شود وسپس این گفتمانهای در قالبهای مختلف ارائه شود تا بتواند کار ونقش الگو دهی را ایفا نماید .از جمله شخصیتهای بزرگ تاریخ اسلام و مکتب اهل بیت (ع) حضرت زینب (س) که لازم و شایسته است درباره آن حضرت به گفتمان سازی وسیعی پرداخت تا جوامع اسلامی ضمن شناخت درست از این بانو بتوانند از او در زندگی خود الگو برداری نمایند.
مولفه های زندگی حضرت زینب (س) در ساختار خانواده چیست؟
بانوان مسلمان زندگی زینب کبری سلام الله علیها را در مولفه های تشکیل خانواده وتربیت فرزندان، نقش تربیتی بانوی مهروشجاعت در حوادث، نقش حضرت زینب در زنده داشت اسلام و انتقال آن به نسل‌های، نقش آفرینی زینب در جهاد، فعالیت های فرهنگی، صبرسازنده بر مصائب، بینش و معرفت، مدیریت در بحران و عبادت ایشان می توانند برای خود سرمشق قرار بدهند.
در مورد نقش سیره حضرت زینب (س) در خانواده و تربیت فرزندان توضیح بفرمایید؟
زینب (س) در سال ششم هجرت چشم بر جهان گشود، در کنار مادر تربیت علمی واخلاقی دید ؛ خطبه های مادر را حفظ کرد وسخنان اورا دریاد داشت ونقل کرد ومادرش فاطمه را از دست داد ومصائب گران باری را تحمل کرد ؛ این مصائب در تربیت وآگهی زینب از مسائل جامعه افزود.
در دروران تلخ خلفا شاهد خانه نشینی پدر وچشمان استخوان درگلوی پدر بود ؛ سرانجام با پسر عم خود ازدواج کرد ودرزمان خلافت پدر همراه شوهر به کوفه حجرت کرد درهمه این دوران شاهد رخدادهای غم انگیز تاریخ اسلام وجنگهای پدر بود واز آنها درسها گرفته بود.
در خانه همسرش که پسر عمویش (جعفرطیار) بود عبدالله کسی بود که پیامبر درباره او دعا کرد زینب از او چهار پسر: علی ،محمد، عون وعباس ویک دختر داشت؛ فرزندانی تربیت کرد که در وفاداری نمونه بودند ؛ وقتی دایی آنها امام حسین«ع»از بیعت بایزید خود داری کرد به سوی مکه رفت آنان نیز همراه او با مادرشان عازم شدند، مطیع مادر بودند، این برهه از زندگی زینب می تواند الگو باشد برای بانوان که چگونگی با همه مشکلات وسختی های زندگی صبر وبردباری پیشه کردند ودرعین حال فرزندانی تربیت نمودند.
نقش تربیتی بانوی مهروشجاعت در حوادث چگونه بود؟
مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش زندگی او، سفر تاریخی‌اش به کربلا و متعاقب آن اسارت مظلومانه‌اش است که از این جهت شاید سهم او در نهضت عاشورا کمتر از نقش امام حسین(علیه السلام) نباشد، چون علاوه بر مصیبت‌هایی که آن دو به طور مشترک متحمل شده‌اند داغ از دست دادن برادری چون حسین بن علی(علیهما السلام) و همچنین رنج سفر و مشکلات اسارت، سرپرستی بیماران و کودکان داغدار و زنان و... را زینب(سلام الله عليها) به تنهایی به دوش کشید.
زینب کبری(سلام الله عليها) هم مادر شهید، هم فرزند شهید، هم خواهر شهید و هم عمه شهید است ؛ این ویژگی‌ها را در کمتر کسی می‌توان یافت. او حتی در برهه‌ای از زمان، یعنی پس از شهادت امام حسین(علیه السلام)، به دلیل بیماری امام سجاد(علیه السلام) و وظیفه سنگین هدایت، رهبری و مدیریت کاروان اسرا را نیز به دوش کشید و با سربلندی این بار سنگین را به مقصد رساند.
در مورد نقش حضرت زینب (س) در زنده داشت اسلام و انتقال آن به نسل‌های توضیح بفرمایید؟
یکی از مهم‌ترین ارکان جاودانگی حادثه عاشورا نقش پیام رسانی حضرت زینب (سلام الله عليها) و بازماندگان کربلا بود که این واقعه تاریخی را ماندگار و جاودانه کرد، بدون شک نقش حیاتی حضرت زینب (سلام الله عليها) در اهداف بزرگ عاشورا در جهت احیای دین و زنده ماندن احکام نورانی اسلام و فداکاری آن حضرت در این زمینه‌ها برکسی پوشیده نیست.
یکی از اهداف بزرگ دشمن نابودی اهل بیت به عنوان اسلام عینی و مجسم بود؛ شهادت همه مردان اهل بیت و اسارت بقیه اهل بیت کاشف از این حقیقت دردناک است؛ به همین علت حفظ و نگهبانی از اهل بیت به عنوان اهداف بزرگی است که دشمن را در مقصد پلیدش ناکام خواهد گذاشت.
توجه به این نکته مهم است که باعث شده تا حضرت زینب (سلام الله عليها) در کنار افشاگریش درباره حادثه عاشورا و تبیین حوادث دردناک آن روز، مسؤولیت دفاع از بازماندگان این حادثه را عهده دار بود؛ این برهه از زندگی آن حضرت که بعنوان یک زن با حاکمیت فاسد وظالمی که قدرت وزور داشت مواجه گردید ودرمقابل او ایستاد وپاسخ یاوه گویی های اورا داد ودرمسیر اسارت خطبه های مهمی ایراد وروشنگری کرد.
نقش آفرینی حضرت زینب (س) در جهاد به چه صورت بود؟
زینب (س) در جهاد امام حسین (ع) در تمام حالات واقعه نقش آفرید، در کنار برادرش حسین علیه السلام چونان پرستار بود و با او درباره حوادث گفت‌وگو مى کرد، اداره و مدیریت زنان و کودکان کاروان را برعهده داشت هجرت فى سبیل الله و پیروی از امام زمان، پرستارى از امام سجاد و مراقبت اطفال و زنان را، تقدیم فرزندان در راه برادر و سوگوارى شهدا در کاروان، استقامت و بردباری و شجاعت، ایراد خطبه ها در رسوایی وبرملا نمودن و خنثى کردن تبلیغات دشمن ؛ عبادت و یاد خدا درکنار جهاد و مبارزه با طاغوت و..همه درسهایی است از مکتب زینبی!.
حضرت زینب (س) چگونه در فعالیتهای فرهنگی نقش آفرین بودند؟
در کارنامه درخشان حضرت زینب (س)، روایات ازجمله خطبه فدکیه می درخشد . مجلس تدریس و تعلیم و تفسیر قرآن، هم خانهدارى و تربیت فرزند مىبینیم، حقیقتاً تعمق در صفات حضرت که گاه به ظاهر متضاد و بعضا از یک زن بعید به نظر مىرسد ما را به نتایجبسیار حیرت آور مىرساند.
حضرت زینب (س) در کربلا شاهد صحنه های دلخراش از مرگ عزیزان خود بودند، در این خصوص توضیح بفرمایید؟
حضرت زینب (س) در طول عمر خود انواع مصائب و بلایا را با چشم خود دیده و صبر پیشه کرده بود. همچنین از القاب آن حضرت صدیقه صغری، عصمت صغری و عقیله بنیهاشم بود ؛ عقیله، زنِ کریمهای را گویند که میان خانواده و خویشان بسیار عزیز و محترم و در خاندان خود ارجمند باشد؛ صبر در شهادت وسوگ برادر وسوگ برادران دیگر و برادر زادگان و فرزندان و صبر در اسارت همه تبلوری از زیبایی های زینب است که الگوی همه زنان آزاده است.
درعاشورا بود که عشق به معنای واقعی تجلی یافت ؛ از این رو عاشورا را میدان عشق‌بازی واقعی بود و زینب با عشق خود به مولایش صبر را به زانو درآورد.
اگر زینب کبری در آن شرایط سخت به نماز شب می پردازد و راز و نیاز عاشقانه اش ترک نمی شود این خیلی درس آموز است برای بانوان که در شرایط امن و آسایش از این روش عبادت زینب الگو بگیرند و به نماز شب چنان معرفتی پیدا کنند که به هیچ قیمتی آنرا ترک نکنند .
در خصوص بینش ومعرفت حضرت زینب (س) و مدیریت ایشان در بحران توضیح بفرمایید؟
زینب (س) از معرفتی برخوردار بود که امام زمان خود را تنها نگذاشت جهاد و اهمیت آنرا در این برهه شناخت و همراه امام شد ، زینب (س) همه مراتب معرفت طی کرده است در مرتبه شهود است که می گوید : ما رایت الا جمیلا؛ ما از خدا جز زیبایی ندیدیم، آن حضرت در رسیدن به این مرحله بهترین الگو برای بانوان مسلمان است.
حضرت زینب (س) با رفتار خود نشان داد که زن توانایی مدیریت دربحرانها را دارد اگرچه زنی چون زینب می خواهد، اما زنان مسلمان با تربیت زینب وار می توانند به این مراتب برسند، مجموعه ای از زنان ودختران انصار امام حسین با مدیریت قهرمانانه حضرت زینب توانستند به بحرانها غلبه کنند واز شرایط سخت آن دوره عبور کنند این گذر از بحران با درایت مدیریت معنوی وسیاسی حضرت زینب (س) بود. بی گمان همه لحظه های عمر زینب (س) درس زندگی وحیات معقول است که باید آموخته شودوسرمشق بانوان قرارگیرد.
نظر شما