عملکرد مسئولان در تقویت یا کمرنگ شدن فریضه نماز در جامعه تاثیر گذار است

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، از انسان را به خدا نزدیک می کند و ترک نماز او را از خدا دور می سازد، نزدیکی به خداوند به انسان نور می دهد و دوری از خداوند باعث ظلمت و گمراهی می‌شود. اگر در جامعه ای و خانواده ای نماز به درستی اقامه شود فساد و دزدی و دغل بازی و حق کشی و دنیا زدگی رواج پیدا نمی‌کند، ریشه فساد و فحشا و منکر در غفلت از یاد خداست. نماز یک مکتب تربیتی است و در انسان سازی بدیل ندارد، وقتی نمازگزار از خدا می خواهد که او را در صراط مستقیم رهنمون شود در تعامل با مردم خطا نمی کند و اگر مرتکب لغزشی هم شود توبه می‌کند و با استغفار راه درست را بر می گزیند. لذا در این خصوص با حجت الاسلام «عباس خشنود»، مدیر ستاد اقامه نماز استان بوشهر گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.

چرا فریضه نماز در جامعه کمرنگ شده است و علت بی توجهی نسل نو به این فریضه دینی مهم چیست؟

ضرب المثلی است که گفته می شود: «هر که بامش بیش برفش بیشتر»، خداوند در قرآن کریم فرموده: «الَّذِینَ إِنْ مَکنَّاهُمْ فِی الأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّکاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْکرِ وَللهِ عاقِبَةُ لأُمُورِ » (اینها (یاران خدا) کسانی هستند که هرگاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز بر پا می دارند و زکات می پردازند، و امر به معروف و نهی از منکر می کنند و پایان همه کارها از آن خداست).  شکی نیست که این «مکناهم» در اختیار دستگاه ها و افرادی جز رییس جمهور، مجلس، قوه قضاییه، رسانه ملی، حوزه های علمیه، مراجع و ... نیست ولی این دستگاه ها همه این مسئولیت مهم را فقط بر دوش دولت گذاشته اند؛ بنابراین طبیعی است دولت هم با وجود همه این مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم می کند، همین که نگذارد سفره مردم کوچک تر از این شود، هنر کرده است.

اگر نهادهای فرهنگی ماموریت های اصولی خود را با کیفیت، با نظارت و با پیگیری انجام می دادند، یقینا نه تنها فرهنگ نماز پیشرفت می کرد بلکه سایر مسایل فرهنگی هم توسعه پیدا می کرد. مسئولان مسایل فرهنگی مربوط به نماز را در حاشیه قرار دادند و بیشتر متوسل شدند به کاغذبازی و صدور بخشنامه و آیین نامه که هیچ کدام هم اجرایی نشدند. اقدامات مربوط به حوزه نماز در گذشته تا حدودی عملیاتی می شد ولی متاسفانه امروزه کلا به حاشیه رانده شده است.

یکی از مشکلات ما وجود جوانان و نوجوانان در ندامتگاه ها است. این ندامتگاه ها باید به مراکز آموزشی و تربیتی برای جوانان و نوجوانان تبدیل شود. باید به گونه ای باشد که باورهای دینی و اعتقادی نسل نو در آنجا تقویت شود. جامعه فرهنگی ما ماموریت های مربوط به حوزه فرهنگ را به خوبی انجام نمی دهند و بیشتر در مسایل اقتصادی جامعه غوطه ور شدند و مسایل فرهنگی که مهمترین مسئولیت مسئولان همه کشورهای دنیا و از جمله جامعه ما می باشد به حاشیه رانده شده است لذا نتیجه آن افزایش آسیب های اجتماعی و کمرنگ شدن باورهای عقیدتی و دینی افراد جامعه است.

در مسجدی که من نماز می خواندم اوایل انقلاب مملو از جمعیت (400 الی 1000 نفر) بود طوری که افراد در حیاط مسجد می نشستند اما اکنون در همین مسجد 10 نفر، آن هم صندلی نشین هستند، چرا باید این گونه باشد، ضمن اینکه نباید از تاثیرات مسایل و مشکلات اقتصادی بر روی باورهای دینی و اعتقادی افراد هم غافل شد. 

یکی از دلایل کمرنگ شدن فریضه نماز در جامعه عمل نکردن مسئولان به وعده ها و وعیدهایی است که به مردم می دهند و در حد شعار باقی می ماند. مسئولان به صورت قانونمند، دلسوزانه و آن طور که امام راحل می خواستند و تاکید مقام معظم رهبری بود، عمل نکردند. رهبری 28 پیام در خصوص نماز داشتند. کدام یک از این 28 پیام توسط مسئولان به اجلاس های سراسری نماز ارسال شد؛ هیچ کدام. مشکل دیگر این است که متاسفانه درحال حاضر هیچ کدام از نمازخانه های بین راهی متولی ندارند. اصلا چرا این نمازخانه ها را احداث کردند؟ حالا چرا به حال خود رها کردند؟ این چه کاری است که انجام دادند؟

شما چه برنامه هایی برای نهادینه سازی فرهنگ نماز در جامعه دارید؟

ما در آموزش و پرورش نشست های دانش آموزی و خانوادگی برگزار می کنیم. کارشناس می فرستیم و در مورد اهمیت نماز صحبت می کند. بسیاری از دانش آموزان به کارشناس می گویند: لطفا در مورد اهمیت نماز برای ما توضیح دهید، چون والدین ما نماز نمی خوانند. انتظار ما بعد از گذشت بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی این بود که بر تعداد نمازگزاران ما افزوده شود نه اینکه به حداقل برسد. ما می بینیم برادران اهل تسنن در همین بوشهر بلافاصله که صدای اذان را می شنوند، مغازه های خود را تعطیل می کنند و برای اقامه نماز می روند، ولی متاسفانه ما شیعیان تازه در این ساعت مغازه های خود را باز می کنیم؛ این تنها مختص به استان بوشهر نیست بلکه در سراسر کشور همین طور است؛ این در حالی است که اگر اعلام کنند راه زیارت عتبات عالیات باز شده همه هجوم می برند.

 بنابراین نیاز است مسئولان فرهنگی بنشینند و با همکاری و هماهنگی یکدیگر در خصوص معنویت و فرهنگ اصیل اسلامی و آنچه را که قرآن کریم فرموده و مصداق « الَّذِینَ إِنْ مَکنَّاهُمْ فِی الأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ» برنامه ها و تدابیر لازم را بیندیشند. ما نمی گوییم وضعیت خیلی نامطلوب است ولی رضایت بخش هم نیست. هر کدام از دستگاه ها به ویژه صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ائمه جماعات و سایر دستگاه های مربوطه هر کدام وظایف خاص خود در حوزه فرهنگ سازی نماز دارند که باید انجام دهند. اگر ما نتوانیم دانش آموزان را در آموزش و پرورش نمازی تربیت کنیم، نباید انتظار داشته باشیم که فردا خروجی دانشگاه های ما دانشجویان نمازخوان باشند. حدیث داریم که می فرماید: « الْعلْمُ فی الصِّغَر، کَالنَّقْش فی الْحَجِر» ؛ هر كه در جوانى دانش آموزد علم او همچون نقشى است كه بر سنگ حكّ شود ، و هر كه در بزرگسالى بياموزد كارش همچون نوشتن بر روى آب است  به تعبیر دیگر کسی که در کوچکی تحصیل علم نکند؛ در بزرگسالی، تقدّم اجتماعی نخواهد داشت

وقتی پایان کار نهادهایی مانند غلات، قند و شکر و گمرک را ارزیابی می کنیم، می بینیم این نهادها امتیاز بیشتری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کسب کرده اند که یک وظیفه فرهنگی و ملی دارد در حالی که وزارت ارشاد می بایست برتری و امتیاز بیشتریکسب می کرد.

کاهلی و سستی در نماز چه تبعاتی به دنبال دارد؟

یکی از تبعات کاهلی و سستی در نماز همین افزایش طلاق و کاهش ازدواج در جامعه می باشد. اقدامات و برنامه های فرهنگی باید به گونه ای باشد که جوانان به جای ندامتگاه ها وارد مساجد و دانشگاه شوند. شاید در دولت های قبلی به دلیل عدم یکپارچگی برنامه ها و تصمیمات به خوبی پیش نمی رفت ولی خوشبختانه امروز دولت سیزدهم یکدست و یکپارچه است و مسئولان می توانند اقدامات خوبی را در این راستا انجام دهند.

وظیفه مسولان در این زمینه چیست؟

برای حل این مشکل مسئولان فرهنگی باید پای کار باشند، چون دشمنان بیکر نمی نشنند. ممکن است ما خواب باشیم ولی دشمن 24 ساعت بیدار است و با اقدامات فرهنگی خود جوانان ما را شست و شوی مغزی می دهد. ناگفته نماند که مسایل اقتصادی از جمله عواملی است که اعتقادات و باورهای دینی مردم را تحت تاثیر قرار می دهد. پیامبر اسلام (ص) فرموده اند، فقر ایمان را از بین می برد. امروز مردم ما در فکر این هستند که چگونه نان شب خود را تهیه کنند. بنابراین تقویت باورهای دینی دانش آموزان یکی از راه های نهادینه سازی فرهنگ نماز در جامعه است. امروزه بیشتر مدارس کشور نیازمند کمک هستند. بسیاری از مدارس فرش و امام جمعه ندارند. نهادهای فرهنگی باید امکانات لازم را برای آنها فراهم کنند و مسئولان آموزشی نباید فقط به سوادآموزی دانش آموزان (بابا آب داد، بابا نان داد) اکتفا کنند بلکه باید باورهای دینی و اعتقادی بچه ها را هم بارور و تقویت کنند.