مسجد جامع دهوک، تنها نهاد فرهنگ و تاریخ اسلامی در اقلیم کردستان

خبرگزاری شبستان،جهان سلام: یک مسجد 338 ساله در شهر «دهوک» عراق  پس از آموزش هزاران دانش آموز در طول سال ها همچنان پابرجاست.

مسجد جامع دهوک، نه تنها نماد فرهنگ و تاریخ اسلامی در این شهر و بقیه اقلیم کردستان است، بلکه برای سالیان متمادی مکانی فعال برای آموزش افراد بوده است.

این مسجد با مناره‌ای که از مرکز بازار اصلی دهوک بیرون آمده است، می‌تواند تا ۸۰۰ عبادت کننده را در خود جای دهد.

مسجد بزرگ دهوک در سال 1684 (سال 1095 در تقویم هجری اسلامی) بلافاصله پس از تکمیل ساخت، درهای خود را به روی نمازگزاران و مشتاقان یادگیری باز کرد و ضلع غربی بنا به آموزش اختصاص یافت.

در آنجا، آموزه های سنتی اسلامی توسط امامان محلی و همچنین سایرین از ترکیه، سوریه و ایران به دانش آموزان آموزش داده شد.

در قرن‌های گذشته، ساختمان‌های مذهبی در مکان‌هایی مانند دهوک نه تنها به عنوان مکان مقدس برای عبادت خدمت کرده اند بلکه به عنوان مدارس هم فعالیت کرده و بسیاری از دانش‌آموزان را رسماافارغ‌التحصیل کرده اند.

«هرش کمال» ، مورخ اهل دهوک می گوید که بودجه این مسجد در اصل توسط ابوبکر خواجه محمد که یک نیکوکار است، تامین شده است.

این مسجد سپس در سال 1971 بازسازی شد و بازسازی کوچک دیگری در سال 2014 انجام شد.

نسخه‌های خطی قدیمی متعددی که در طول سال‌ها در مسجد ایجاد شده‌اند هنوز در آنجا باقی مانده‌اند.

«المقصد فی القیرات» نمونه‌ای است که توسط محمد احمد دهوکی درباره این ساختمان تاریخی نوشته شده است و دهوکی آن را در سال 1699 تنها چند سال پس از اتمام ساخت مسجد به پایان رساند.

کتابی از محمد حمزه الفناری اثر دیگری است که درباره مسجد به وجود آمده است، با نسخه ای دست نویس از احمد ملاعلی باجروری که قدمت آن به سال 1725 باز می گردد.

به گقته امام جماعت مسجد دهوک ، در زمان ساخت ، این مسجد توسط 45 مکان مسکونی متعلق به خانواده های مسلمان کرد و چندین خانوار مسیحی و یهودی احاطه شده بود و در حال حاضر، مسجد توسط بازار احاطه شده است.

مسجد اعظم دهوک یک مرکز دانش شناخته شده در منطقه بهدینان بوده و نسل های زیادی را تربیت کرده و در نتیجه تلاش های زیادی برای حفظ آن انجام شده است.