خبرگزاری شبستان _ گروه سیاسی_ فرزانه تهجا: فعالیت و برنامه های هسته ای ایران از سال 1329 شروع شده است که با تاسیس سازمان انرژی اتمی و امضای قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر در سال 1353 شکل بهتری به خود گرفت و ایران در سال ۱۳۳۷، به عضویت آژانس بینالمللی انرژی اتمی درآمد و در سال ۱۳۴۷ پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (انپیتی) را امضاء کرد و 2 سال بعد آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند. در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۸۱ محمد خاتمی، رئیسجمهور وقت ایران، خبر از تهیهٔ سوخت هستهای توسط متخصصین ایرانی برای نیروگاههای هستهای ایران داد و در فروردین ۱۳۸۵ محمود احمدینژاد رئیسجمهور وقت ایران، اعلام کرد که ایران موفق به غنیسازی اورانیوم به میزان ۳٫۵ درصد شدهاست. در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۰ ایران از ساخت میله سوخت هستهای ۲۰ درصد غنیشده و بارگذاری آن در رآکتور تحقیقاتی ۵ مگا واتی تهران خبر داد.
با انتشار اخبار پیاپی از فعالیتهای هستهای در ایران و پس از دامنهدار شدن اختلافها میان ایران و نهادهای بینالمللی چون شورای امنیت سازمان ملل متحد که منجر به صدور چندین قطعنامه علیه برنامه هستهای ایران و غنیسازی شد و در پی آن تحریمهای وسیعی علیه ایران از طرف سازمان ملل، آمریکا، اتحادیه اروپا و سایر کشورهای جهان علیه ایران اجرا شد. همچنین شخصیتهای دخیل در برنامه هستهای ایران مانند اردشیر حسین پور، شهید مسعود علیمحمدی، شهید مجید شهریاری،شهید مصطفی احمدی روشن، شهید داریوش رضایینژاد، شهید محسن فخریزاده و شهید رضا قشقایی که راننده احمدی روشن بود، ترور شدند. با گذشت تمامی این فراز و فرودها و خونهایی که در این راه تقدیم سربلندی و اعتلای ایران اسلامی شد و تلاش های تیم های مذاکره کننده ایرانی در دولت گذشته و جدید ، روند مذاکرات در دولت جدید با مسائل و چالش های فراوانی مواجه است که در این رابطه رهبر انقلاب نیز در سخنان اخیرشان بر آن تاکید داشتند و همین امر موجب شد تا تیم مذاکره کننده در دولت جدید با قدرت و توانمندی و هوشیاری بیشتری در مذاکرات حضور یابد و پنجره ای جدیدی از مذاکرات باز شود در همین رابطه گفتگویی با حجت الاسلام حسن سبحانی نیا نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی و سفیر سابق ایران در کشور مغرب به شرح زیر ارایه می شود.
روند مذاکرات در دولت جدید را چگونه ارزیابی می کنید؟
مذاکرات در دوره پایان کار دولت قبلی و روی کار آمدن دولت جدید، پس از یک توقف در دولت جدید مذاکرات آغاز شد و در ادامه امروز مذاکرات دور هشتم در حال انجام و پایان است و دورنمایی که از این مذاکرات وجود دارد و خبرهایی که از مجموعه بحث هایی که انجام شده است تا امروز به نظر مثبت می رسد.
علیرغم اینکه ما سوابقی را که از آمریکا و اروپا سراغ داریم همگی بی اعتمادی بالایی را ایجاد می کند با تمام وجود ما در این مذاکرات که فکر می شد دولت جدید ممکن است نگاه دیگری به مذاکرات و مباحث آن داشته باشد و نگاه او مثبت نباشد اما روند کار را روندی مثبت می توان ارزیابی کرد و این در اظهارات طرف ایرانی و طرف های خارجی به چشم می خورد که با روند مثبتی کار دنبال می شود.
مبنای مذاکرات در دوره جدید بر چه اساسی است؟
در روزهای اخیر بحث های جدی تری در مورد توافق در رسانه ها بعضا منتشر شده است که البته هنوز نمی توان بر روی آنها اعتمادی کرد اما نشان دهنده این است که روند مذاکرات مثبت است و به سمت خوبی حرکت می کند. اسنادی که جمهوری اسلامی ایران به طرف های اروپایی ارایه کرده اند، مبنای کار قرار گرفته است و رفع تحریم ها، راستی آزمایی و برگشت جمهوری اسلامی به تعهدات و همچنین طرف آمریکایی مسایلی است که اکنون به صورت جدی مطرح می شود.
در فرمایشات اخیر رهبر انقلاب در مورد مذاکرت چه مواردی مورد تاکید قرار گرفت؟
فرمایشات مقام معظم رهبری در موضوع مذاکرات نیز کاملا مطلوب و منطقی است و مذاکره حتما به معنای تسلیم نیست بلکه مذاکره به معنای این است که در چهارچوب منافع ملی بتوانیم راهی را انتخاب کنیم که حداکثر منافع ما در آن راه باشد و در آن تصمیم بگنجد.
جمهوری اسلامی در مذاکرات جدید با توجه به تجربه قبلی از طرف های اروپایی چگونه می تواند حداکثر منافع را کسب کند؟
حداکثر منافع جمهوری اسلامی ایران با توجه به توانایی ها و حضور متخصصان این امر در گروه مذاکر کننده ایرانی با چانه زنی، گفت و گو، پیشنهاد و ارایه راه حل های منطقی قابل دسترسی است و این اقدام نیز در حال انجام است و میان تیم مذاکره کننده و طرف های خارجی به خوبی شکل گرفته است. امیدواریم نتیجه مذاکرات به سمتی حرکت کند که منافع حداکثری جمهوری اسلامی ایران را دربر گیرد و با حفظ منافع ملی ما بتوانیم این چالش را به سرانجام برسانیم.
نحوه عملکرد تیم مذاکره کننده جدید را نسبت به گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟
تیم مذاکره کننده ما یک تیم تقریبا جامع الاطراف است که در این مرحله ورود یافته اند و در این دوره از مذاکرات، تعداد نمایندگان بخش های مختلف درگیر در حوزه مسایل هسته ای در گروه مذاکره کننده حضور دارند و تصمیم گیری ها راحت تر و کارشناسی ها بهتر انجام می شود که البته تمامی این امور با حفظ اصول و مواردی است که بارها از سوی مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته است. معتقدم در این گروه حتما فرمایشات رهبر انقلاب و اصول کلی مد نظر نظام جمهوری اسلامی مورد توجه قرار گرفته و در مورد آن گروه مذاکره کننده کوتاه نخواهند آمد.
هدف ایران در دوره جدید مذاکرات چگونه تعریف می شود؟
مذاکرات در دوره جدید به این معنا نیست که ما یعنی جمهوری اسلامی به دنبال دست یافتن به راه حل هستیم ، بلکه این معنا است که ما به دنبال یک راه حل منطقی و معقول با حفظ اصول و ارزشها و منافع ملی کشور هستیم و این تیم مذاکره کننده نیز در این چهارچوب مذاکرات را دنبال می کند و امیدواریم انشاءالله به یک جمع بندی درست و مطلوب دست یابند.
نظر شما