خبرگزاری شبستان-کرمان
دفتر بیست و هفتمین دوره جشنواره ملی شعر رضوی هم با معرفی ۱۴ برگزیده از سراسر کشور، بهمن ماه جاری در کرمان به کار خود پایان داد.
در میان اسامی برگزیدگان نام سه دانشجو به چشم می خورد که دو نفر در بخش شعر کلاسیک دانشجویی و یک نفر در بخش شعر سپید معرفی شده است.
مصطفی توفیقی، متولد سال 1366 و دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد یکی از این دانشجویان برگزیده بیست و هفتمین دوره جشنواره ملی شعر رضوی است.
آنچه در ادامه می آید، گفتگوی شبستان با این شاعر جوان آیینی کشورمان است.
به عنوان اولین سئوال بفرمایید چند دوره سابقه حضور در جشنواره های آیینی دارید؟
در دوره های متعدد جشنواره ملی شعر رضوی حضور داشته ام و از جمله در دو دوره جشنواره ملی شعر رضوی دانشجویان مقام اول و در یک دوره این جشنواره ملی موفق به کسب رتبه سوم شدم.
همچنین در چند دوره جشنواره ملی شعر رضوی کرمان و جشنواره رباعی رضوی همدان شرکت کردم و در این دوره جشنواره ملی شعر رضوی کرمان هم رتبه نخست بخش شعر کلاسیک را به دست آورده ام.
اساساً ریشه سروده های آیینی شما به چه زمانی برمی گردد و نقطه آغاز آن کجا بود؟
به عنوان یک شاعر ایرانی، خواه ناخواه زندگی شخصی و اجتماعی و در نهایت نوشته های من با فرهنگ و آیین وابستگی دارد. تعبیری که خانواده سنتی ایرانی خصوصاً خانواده مشهدی از زیستن دارد با دین و آیین گره خورده است. حتی عاشقی کردن ها و شاعری کردن ها، خواسته ها و آرزوها، دعاها و دخیل بستن ها... عاطفه ما خواه ناخواه به آیین و فرهنگ سنتی ما گره می خورد.
به عنوان یک نویسنده من هم از این فرهنگ و باور جدا نیفتاده ام. به نظرم به عنوان یک مشهدی که از کودکی به درگاه آقا امام رضا(ع) پناهنده بوده و در سختی ها و عاشقی ها و تنهایی ها به این آغوش امن پناه می برده، از ابتدا کلماتم با فرهنگ آیینی نسبت داشته است.
از نگاه شما شعر آیینی کشور در چه سطحی قرار دارد؟
این یک واقعیت علمی و ادبی است که جریان شعر انقلاب توانسته محتوایی به ادبیات جهان اضافه کند و بخشی از ادبیات را هم غنای بیشتر ببخشد. عرض ارادت شاعران به اهل بیت(ع) و قرآن و عترت با استفاده از فضایی که توسط انقلاب اسلامی برایمان فراهم آمده، فرصت مغتنمی برای شاعران و نویسندگان است که به دور از دشواری های تاریخی که نهضت شعر آیینی را طی قرون گذشته به انزوا و تقیه برده بود، حالا ارادت خود به خاندان نبوت(ص) را با خلوص و کمال برای نسل های بعد منتشر و منتقل کنند.
سطح جشنواره ملی شعر رضوی در کرمان را از زاویه نگاه توأمان به نقاط مثبت و منفی چگونه ارزیابی می کنید؟
جشنواره شعر رضوی به دلیل سابقه و استمرار طولانی به خودی خود یک نماد و برند فرهنگی برای شعر معاصر فارسی خصوصاً شعر آیینی محسوب می شود؛ چنین استمرار و نظم در برگزاری یک برنامه فرهنگی به نوعی نشان از موفقیت و قوت آن دارد. با این حال هیچ برنامه اینچنینی نمی تواند به کلی از کاستی ها منزه باشد و جشنواره رضوی هم از این قاعده مستثنا نیست.
بیست و هفتمین جشنواره شعر رضوی با گذار از مسیر این تجربه طولانی به نقطه اوج امروز رسیده است؛ نقطه ای که به اتکای اتخاذ رویه حرفه ای و معقول، کادر اجرایی توانمند و مهمتر از همه داوران حرفه ای و باسواد، حرف های مهمی برای شعر معاصر دارد.
بارها گفته ام و مجدد هم یادآور می شوم، جشنواره ملی شعر رضوی کرمان یک نماد و ارزش فرهنگی است که اولاً متعلق به همه عاشقان علی بن موسی الرضا(ع) و سپس متعلق به مردم شریف و نجیب کرمان است.
پیشینه و نام و نشان این کنگره مسؤلیت بزرگی برای برگزارکنندگان آن به همراه دارد که نگهبانی و عزت دادن به این سرمایه معنوی است؛ همیشه به برگزارکنندگان و شرکت کنندگان این کنگره پیشنهاد کرده ام که آن را به عنوان یک فرصت معنوی و سرمایه ملی نگاه و مراقبت کنیم با نگاه های دارای جهت گیری، رفتارهای منفعت طلبانه، داوری های قومیتی، و انتخاب های خارج از اصول فنی این حیثیت بزرگ استان کرمان را آسیب نرسانیم.
خوشبختانه کنگره امسال به طور چشمگیری در رفع آسیب های قبلی و اعتلای حیثیت شعر رضوی موفق بود و از حضرت رضا(ع) مسألت داریم کنگره شعر رضوی را در ادامه این مسیر مدد برسانند.
اگر خاطره خاصی از سرودن در حیطه شعر آیینی دارید بفرمایید؟
لحظه به لحظه شعر نوشتن، خاطره داشتن و خاطره ساختن است. از جمله یکی از اشعار رضوی بلند من که امید دارم نوشتن آن در شرایط مطلوب به پایان برسد، نوشتن آن چند سال پیش در حرم مطهر رضوی شروع شد و هر بند آن در یکی از اماکن مقدسه از حرم حضرت معصومه (س) تا بین الحرمین و کاظمین و حرم حضرت حسین (ع) و... نوشته شده و هر قطعه آن، یادآور گوشه چشم تک تک اهل بیت(ع) به این حقیر است.
تاکنون چه آثاری از شما منتشر شده است؟
خوشبختانه به مدد ائمه اطهار (ع) اشعار و کتاب های متعددی از بنده منتشر شده و در این بین عنایت حضرات فاطمه(س)، امیرالمومنین(ع)، امام حسین(ع) و حضرت رضا(ع) برای گفتن و نوشتن بیشترِ این حقیر از مقام بلند ایشان، بنده را شرمسار و سرشکسته لطف و کرامت بزرگواران کرده است.
صحبت پایانی شما را می شنویم
شعری که به لطف عنایت حضرت رضا(ع) در جشنواره امسال به رتبه نخست دست یافته، حاصل عشق و مهر و شهودی است که در نتیجه محبت شدید و قلبی بنده به حضرت شاهچراغ(ع) در حرم حضرت رضا(ع) به دل حقیر نازل شده و پلی زده است از حرم مشهد به حرم شیراز :
دلم با مشهد امّا گاه و ناگاه است در شیراز
هوادارست در مشهد، هواخواه است در شیراز
شفای جان اگر در دست سلطان خراسان است
چراغ دل، ضریح حضرت شاه است در شیراز
دلی دارم که گاهی چلچراغِ گنبد مشهد
دلی دارم که گاهی خاک درگاه است در شیراز...
برادر با برادر فرق دارد قدرِ گُل با گُل
مرا خورشید در مشهد، ولی ماه است در شیراز
دلم دربندِ ماهِ کاملِ شب های شیراز است
ولی دوریّ از خورشید، جانکاه است در شیراز
شنیدم آسمان شهر مشهد روزنی دارد
که از آن روزنه، سمت حرم راه است در شیراز
دلی دارم که شب ها کنج صحن کهنه می خوابد
نماز صبح امّا هر سحرگاه است در شیراز....
نظر شما