جای خالی آزادی مذهب در سایه سکولاریسم/ تراژدی مسجد کبک هنوز ادامه دارد

خبرگزاری شبستان،جهان اسلام: شنبه آینده پنج سال از یکی از مرگبارترین تیراندازی های دسته جمعی در کانادا  می گذرد. در شب 29 ژانویه 2017، «الکساندر بیسونت» 27 ساله وارد مرکز فرهنگی اسلامی شهر کبک شد و با بی رحمی شش مرد بی گناه را در هنگام نماز با شلیک گلوله کشت ، 19 نفر دیگر را زخمی کرد و خانواده ها از جمله 17 که در آنجا بودند را به سوگ نشاند.

این اتفاق اعضای جامعه مسلمان کبک و کانادا را در شوک فرو برد.تحقیقات پلیس به سرعت نشان داد که بیسونت مرد جوانی بود که تحت تأثیر نگرش های راست افراطی، اسلام هراسی و ضد مهاجران بود.

به این ترتیب افراد بی گناه و مطیع قانون که به دنبال زندگی بهتر به کانادا آمده بودند، بهای نهایی نفرت و ترس بیسونت از «دیگری» را پرداختند.

حالا پنج سال از این ماجرا می گذرد اما آیا چیزی برای جامعه مسلمان کبک و کانادا تغییر کرده است و آیا مسلمانان در این کشور احساس امنیت می کنند؟

پاسخ این سوال منفی است چرا که هنوز هم احساس اضطراب در میان مسلمانان وجود دارد، حمله لندن، انتاریو که کل اعضای یک خانواده را نابود کرد، تنها شش ماه پیش اتفاق افتاد و مردی در مسجدی در تورنتو با چاقو کشته شد پس همیشه این پتانسیل این ترس وجود دارد که افراد فقط به خاطر مسلمان بودن مورد حمله قرار بگیرید.

«القوابی» مستقر در اتاوا که یک مدافع حقوق بشر، عضو هیئت موسس قبلی شبکه کانادایی ضد نفرت و در حال حاضر مدیر برنامه ها و اطلاع رسانی در بنیاد روابط نژادی کانادا  امیدوار اما واقع بین است.

وی در این باره می گوید: فکر می‌کنم گفتن اینکه اوضاع بهتر شده است دشوار است، اما من معتقدم که پس از حمله به مسجد شهر کبک و جنایات مختلف نفرت در سراسر کشور، این واقعیت که اسلام‌هراسی و تبعیض روزمره علیه مسلمانان بسیار واقعی است، بیشتر پذیرفته شده است.

القوابی می‌گوید : حمله به مسجد شهر کبک خانواده‌های مسلمان را شوکه کرد و متلاشی کرد، اما من فکر می‌کنم که دیدن چنین قتلی خونسردانه در کشوری که به فراگیر بودن خود می‌بالد، همه کانادایی‌ها را نیز شوکه کرد.

او برگزاری مراسم سالیانه را ضروری می داند و می گوید: اگرچه اکثر کانادایی ها با جامعه ما همبستگی نشان داده اند، اما در عین حال افزایش جنبش های راست افراطی در داخل کشور بسیار نگران کننده است.

وی افزود: ما ما به دنبال سیاست‌های بهتر، کار با متحدان و مقابله با نفرت هستیم. این فرصتی است برای همه کانادایی ها، خواه شخصا تحت تاثیر قرار گرفته باشند یا نه، تا بتوانند در کنار هم بایستند و بگویند که ما از نفرت و تبعیض حمایت نخواهیم کرد.

القوابی لایحه 21 را به ویژه نگران کننده می داند زیرا زنان مسلمان و سایر اقلیت های مذهبی را هدف قرار داده و به حاشیه رانده است. او می‌گوید: هرگاه شما یک جامعه اقلیت داشته باشید که به‌عنوان «دیگری»، به‌عنوان یک مشکل، به‌عنوان افرادی که با ارزش‌های کبک «انطباق» ندارند، رفتار می‌شود، خطرناک است.

وی در این باره می گوید:. قانونی مانند لایحه 21 در اصل مجوزی برای تبعیض است. امیدواریم با درک بیشتر کبکی‌ها پیامدهای چنین قوانین تبعیض‌آمیز، نه فقط برای مسلمانان بلکه به طور کلی برای جامعه کبک حمایت از آن کاهش یابد.

القوابی گفت: سکولاریسم به این معنا نیست که حقوق مردم برای انجام دین و زندگی واقعی خود را از بین ببرد. هر دو منشور کبک و کانادا این حقوق را تضمین کرده اند و باید آن را اجرایی کنند.

القاوابی در پاسخ به سوالی در مورد بی اعتنایی برخی از سیاستمداران و مردم برای اعتراف به اسلام هراسی، می گوید که زمان می برد تا این کار انجام شود و به طور عملی هنوز کار مهمی از سوی سیاستمداران در این زمینه انجام نشده است.

دولت لیبرال حاکم بر کانادا به ریاست «جاستین ترودو »،نخست وزیر کانادا در به وجود آمدن این شرایط مقصر است. اولا شش سال طول کشید تا ترودو قوانین ضد نفرت که توسط «استفان هارپر» نخست وزیر محافظه کار سابق در سال 2013 تصویب شده بود را احیا کند.

 در این شش سال دو مورد از بدترین نمونه های خشونت اسلام هراسانه  در جهان یعنی قتل عام مسلمانان هنگام عبادت در مسجد کبک در سال 2017 و قتل یک خانواده مسلمان در شهر لندن در ژوئن 2021 رخ داد.

 در بخش 13 قانون حقوق بشر کانادا  معروف به «قوانین گفتار نفرت» اعلام شده است که هر اقدام یا سخنی که احتمالا شخص یا افرادی را در معرض نفرت یا تحقیر قرار دهد،تبعیض آمیز است.

 در حالی که طرفداران آزادی بیان و سیاستمداران محافظه کار از تصمیم دولت هارپر در آن زمان استقبال کردند اما به گفته وکلای حقوق بشر و کانون وکلای کانادا جای اجرایی شدن این قوانین همواره خالی بوده است.

 به این ترتیب جنایات ناشی از نفرت در کانادا از آن زمان تا کنون به طور تصاعدی افزایش یافته است.

 طبق قانون کیفری فعلی ، تعریف «نفرت» بسیار دشوار است و به همین دلیل پیگرد قانونی مجرمان جنایت های ناشی از نفرت هم سخت است.

 اگرچه ترودو پس از قتل عام شهر كبک در سال 2017 سخنرانی پرشوری را در مورد نكوهش اسلام هراسی انجام داد ، اما برای جامعه مسلمان در كانادا این کافی نیست.

 سرانجام ، دولت ترودو قانون ضد نفرت جدیدی را به نام « Bill-36 » پیشنهاد کرده است که ماده 13 را احیا می کند و با ارائه تعریف گسترده تری از سخنان نفرت انگیز امکان بیشتری به مسلمانان برای دستیابی به حقوقشان را می دهد.

 اما این لایحه چند ساعت پس از تعطیلات رسمی تابستان پارلمان مطرح شد و منتقدین آن را یک ترفند بدبینانه برای بدست آوردن آرا در انتخابات پاییز می دانند و در صورت برگزاری انتخابات ، شانس کمی برای تصویب یا اجرای به موقع  این لایحه وجود دارد.

 به علاوه این قانون مجازات جدیدی برای غول های شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک یا توییتر  که کانون های نفرت آنلاین هستند در نظر نمی گیرد.

 دولت لیبرال فقط در فوریه سال 2021 شروع به افزودن گروه های برتری طلب سفیدپوست به لیست سازمانهای تروریستی خود کرد و در پی قتل های لندن ، گروه دیگری را نیز به آن اضافه کرد .

اما موضع دیگر لایحه جنجالی 62 کبک است که ظاهراً هدف آن اعلام  بی طرفی دولت در امور مذهبی است ، اما به طور موثر مسلمانان را هدف قرار می دهد و اسلام هراسی را تقویت می کند.

  این لایحه به ویژه زنان مسلمان یعنی بیشترین قربانیان جنایات نفرت گرایانه اسلام هراسی را به خاطر حجابشان هدف قرار می دهد.

 طبق لایحه 62 زنان مسلمان از ارائه یا دریافت خدمات عمومی  از جمله سوار شدن به اتوبوس های عمومی و مترو منع شده اند. این قانون همچنین کارمندان دولتی مانند پزشکان و معلمان را از کار با حجاب منع کرده است.

 لابی و گروه های قدرتمند یهودی مانند « Bnai Brith » که سرمایه های زیادی در احزاب سیاسی در سطح فدرال و ایالت ها سرمایه گذاری می کنند ، اغلب آتش نفرت ضد مسلمانان و اسلام هراسی را شعله ور می کنند.

برخی از فعالان مسلمان ابراز نگرانی کرده اند که حمایت از اقدامات شدیدتر علیه سخنان نفرت انگیز می تواند انتقاد از نقض حقوق بشر اسرائیل یا حمایت از جنبش را به عنوان یهودستیزی ، یک جرم تلقی کند.

 در سال 2019 ترودو ، امام حسن گیلوت را که پس از ایراد سخنرانی پرشور برای احترام به قربانیان کشتار مسجد شهر کبک مورد توجه قرار گرفت به اتهام ضد یهودی بودن که موسسه « Bnai Brith » به او وارد کرده بود از کار برکنار کرد.

 همه این شواهد نشان می دهد که دولت کانادا برای مقابله با اسلام هراسی تا کنون فقط به شعار دادن اکتفا کرده و نه تنها این مبارزه را اجرایی نکرده بلکه اجازه تقویت اسلام هراسی را نیز داده است.