جهاد کبیر، مقدمه «جهاد تببین» است

به گزارش خبرگزاری شبستان، رییس پژوهشکده فرهنگ و دین در نشست واکاوی مطالبه رهبر معظم انقلاب درباره «جهاد تببین» گفت:  برای این که فهم درستی از این مطالبه داشته باشیم لازم است ببینیم نقطه کارکرد و کاربرد این واژه در نظام فکری انقلاب اسلامی چیست. 

دکتر نیره قوی بیان کرد : انقلاب اسلامی ایران در شرایطی شکل گرفت که نظام کمونیسم و لیبرالیسم، دو قطب دنیای معاصر بودند اما این خیزش و جریان انقلاب اسلامی بود که جهان بینی و نظام فکری نو و مستقل از این دو جریان غالب فکری را در جهان عرضه کرد.
وی افزود: آنچه انقلاب در این باره عرضه کرد یقینا به واژه پردازی های عالمانه ای نیاز دارد. از این زاویه ما به شدت نیازمند نگاه مبنایی به واژه های اصیل انقلاب هستیم که در کلام امام، رهبری و اندیشمندان انقلاب تجسم یافته است.

عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی گفت: آنچه انقلاب اسلامی ایران عرضه کرد از زاویه انطباق آن با عقلانیت و فطرت، کهنگی بردار نیست و گذشت زمان نمی تواند رنگ کهنگی را به انقلاب و ارزش های آن تحمیل کند چرا که عدالت، استقلال و آزادی هیچ گاه مشمول اندراس و مرور زمان نمی شوند.
وی گفت: با این حال اگر نتوانیم در تبیین انقلاب و ارزش های آن بر پایه معرفت وحیانی، عقلانیت و منطق حرکت کنیم تکرار و کلیشه، گریبانگیر رهیافت ها و واژه های اصیل انقلاب خواهد بود از این جهت است که مقام معظم رهبری در بیانات اخیر خود، حفظ طراوت انقلاب را در گرو جهاد تبیین دانستند. 

پژهشگر فرهنگ و معارف دینی در ادامه با اشاره به این که مبانی تئوریک انقلاب اسلامی ایران از دین اسلام گرفته شده است گفت: از آن جایی که دین اسلام کهنگی بردار نیست و ابدی است گرد کهنگی بر بن مایه های اصیل انقلاب نخواهد نشست به شرط این که ما متوجه مسئولیت خود در جریان جهاد تبیین باشیم.  
نیره قوی خاطرنشان کرد: وقتی به قرآن نگاه می کنیم می بینیم در آیه «هوالذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلو علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه»، بحث تزکیه که در بعثت حضرت رسول (ص) مطرح می شد مقدم بر تعلیم است، از این زاویه این یک جهاد برای همه مسلمان هاست که تزکیه و جهاد نفس را در اولویت زندگی خود قرار دهند وگرنه ما به آن جهاد تبیین که مدنظر رهبر معظم انقلاب است نخواهیم رسید. 

وی گفت: وقتی به  آیه 52 سوره فرقان نگاه می کنیم می بینیم جهاد در معنای کبیر آن به کار رفته است آنجا که می گوید: «فلا تطع الکافرین و جهدهم به جهادا کبیرا.» خداوند می گوید اطاعت از کافران نداشته باشید،اما سوال این است که این اطاعت نکردن به چیست؟ اینجاست که اغلب مفسران این "جهدهم به" را به قرآن برمی گردانند. به تعبیری اگر ما بخواهیم در انقلاب مان ارزشها حفظ شود باید نظام سلطه را کنار بزنیم اما شرط کنار زدن نظام سلطه، آشنایی و فهم و هضم معارف قرآن است، در واقع راه عملی کردن مطالبه جهاد تببن، دستیابی به جهاد کبیر است و جهاد کبیر پیوند خوردن با دروازه های حکمت و معارف در کلام الله است.  
این پژوهشگر در ادامه با طرح این پرسش که الزامات جهاد کبیر چیست گفت: گاهی ما در فهم واژه ها و مفاهیم دچار سطحی انگاری می شویم، بنابراین برخی گمان می کنند جهاد به معنای قطع تعامل با دنیای غرب و پشت پا زدن به همه تجربیات و عقلانیت بشر است در حالی که این یک نگاه سطحی و افراطی است، با این حال ما جز با فهم عمیق قرآن نمی توانیم از این نگرش سطحی و کم مایه بیرون بیاییم.  

رییس پژوهشکده فرهنگ و دین گفت: برخی گمان می کنند جهاد تبیین مطالبه ای نوظهور در اندیشه مقام معظم رهبری است در حالی که ما از ابتدا وقتی به منظومه فکری امام و رهبری نگاه کنیم می بینیم ضرورت تبیین کردن همیشه مطرح بوده است. همچنان که آقا سال 95  به مناسبت های مختلف چهار پنج بار در سخنرانی دانشکده افسری، دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری، در کنفرانس وحدت و  رحلت حضرت امام بحث جهاد کبیر را مطرح کرده اند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: جهاد تبیین این نیست که جلسه تشکیل بدهیم و صرفا فرمایشات رهبری را تکرار کنیم، جهاد تبیین یعنی ما بتوانیم به تبیین بن مایه های جهاد علمی، نظامی، جهاد اقتصادی، جهاد اجتماعی بپردازیم و هر کسی در هر عرصه ای که حضور دارد شرایط تحقق جهاد تبیین را در مجموعه خود فراهم کند. از این زاویه ما برای حفظ ارزش ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی به مدیریت جهادی و هوشمندی عالمانه و متعهدانه نیاز داریم تا ان شاالله انقلاب در مسیر اهداف خود حرکت کند.