به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شیراز، کز حافظ‌شناسی-کرسی پژوهشی حافظ، سیصد و چهل و ششمین نشست علمی حافظانه خود را با بررسی و نقد کتاب «زندگی حافظ شیرازی بر پایه اشعار نشانه دار تاریخی دیوان» روز گذشته با حضور مجازی ادب دوستان برگزار کرد.
این کتاب، نوشته «منصور پایمرد» از مجموعه «2 سده سخنوری» است که نشر «خاموش» آن را در سال ۱۳۹۸ منتشر کرد و از محصولات پژوهشی مرکز حافظ شناسی است که توسط «رضا رستگاری»، حافظ پژوه و مدرس مرکز حافظ شناسی و «علیرضا مظفری»، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه در این نشست مجازی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
«منصور پایمرد»، در این نشست گفت: این کتاب برای بخش مطالعاتی ساخت سریال «خورشیدهای سه گانه» آماده شده و ضرورت پژوهشی آن به دلیل کم بودن اطلاعات موجود از زندگی حافظ است.
نویسنده کتاب «زندگی حافظ شیرازی بر پایه اشعار نشانه دار تاریخی دیوان» افزود: شرط نوشتن کتاب دوری از تخیل و اعمال ذوق و سلیقه بود و داستان های ساختگی درباره حافظ را که حتی به کتاب های معتبر نیز راه یافته است، کنار گذاشتم.
وی با اشاره به وجود سه دسته غزل نشانه دار تاریخی در دیوان حافظ بیان کرد: اول، غزلی که با توجه به قراین موجود در آن، می توان به سال سرودن آن نزدیک شد، قراینی مانند نام پادشاه، وزیر و حادثه تاریخی و ... که محدوده سرایش شعر را به دست می‌دهد.
پایمرد ادامه داد: دوم، اشعاری که گرچه صراحت دسته اول را ندارد اما با درصدی خطا می توان درباره تاریخ سرایش آن نظر داد، مانند غزل هایی که در روزگار امیر «مبارزالدین» سروده شده و سوم، غزل هایی که در تعیین تاریخ سرایش آنها پای ذوق و سلیقه به میان می آید.
وی اضافه کرد: کتاب «زندگی حافظ شیرازی بر پایه اشعار نشانه دار تاریخی دیوان»، بیشتر بر اساس اشعار دسته اول و در مرحله دوم، اشعار دسته دوم نوشته شده و در آن، استناد به دسته سوم کم بوده است.
«علیرضا مظفری»، نیز در این نشست گفت: نویسنده این کتاب با تکیه بر سه دسته شعر به ترسیم زندگی حافظ پرداخته است و حافظ را در عرصه جغرافیایی فارس، شیراز و یزد و سپس در عرصه زمانی و تاریخی سده هشتم جستجو کرده است.
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه افزود: یکی از محسنات کتاب زندگی حافظ شیرازی بر پایه اشعار نشانه دار تاریخی دیوان و سبک نگارش شیوا و بدون تعقید است.
وی اضافه کرد: قلم شیوا، استفاده از منابع، روشمندی و استدلال های محکم از نقاط قوت این کتاب است و با وجود اینکه نویسنده وعده پرهیز از ذوق و سلیقه در استنباط از غزل‌ها را داده، سخت گرفتار ذوق و سلیقه شده است.
«رضا رستگاری»، نیز گفت: هر کس با الفبای تحقیق آشنا باشد، می داند که پرداختن به موضوع‌هایی مانند موضوع این کتاب، چقدر دشوار است و تفکیک کردن شعر از زندگی واقعی هر شاعر، کار بسیار دشواری است.
حافظ پژوه و مدرس مرکز حافظ شناسی افزود: زمانه حافظ، زمانه بسیار پرفراز و نشیبی بود و حافظ به این وقایع بی تفاوت نبوده و آنها را در شعر خود بازتاب داده است.
وی اضافه کرد: این کتاب، تفصیل دیگر کتاب ها را ندارد و بسیار جدی به بحث پرداخته و در صورت رفع برخی ایرادهای جزئی، می تواند به یکی از جدی ترین کتاب هایی که درباره حافظ نگاشته شده، تبدل شود.
خاطر نشان می شود، سلسله نشست های مرکز حافظ‌شناسی-کرسی پژوهشی حافظ با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، مدیریت فرهنگی و مرکز پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز و شرکت دانش بنیان «ابر دراک» برگزار می شود.
نظر شما