صفحات تاریخ را که ورق بزنی شاهد وقایع بسیاری خواهی بود که سطر به سطر آن می تواند برای افراد جامعه یک الگو باشد؛ تاریخ برای تمام اقشار جامعه حرف برای گفتن دارد و هر کس به فراخور حال خود می تواند از دریای بیکران تاریخ برداشت کند.
در این میان آنچه تاریخ را زیباتر کرده زندگی درخشان اهل بیت (ع) است که سراسر درس آموزی و دارای نکات اخلاقی، دینی و معنوی است.
زندگی سراسر سعادت ائمه معصومین (ع) ابعاد مختلفی دارد که علاوه بر ویژگی بارز آن در بعد اخلاقی و دینی، ابعاد دیگری همچون حکومت داری، توجه به مردم، حراست از بیت المال، بعد اقتصادی و اجتماعی و... جلوه گری می کند که می تواند به عنوان یک الگوی مناسب برای حاکمان و سبک زندگی برای مردم تبدیل شود.
از جمله ائمه ای که زندگی اش سراسر نور و زیبایی بوده است حضرت امام موسی کاظم (ع) است؛ زندگی این امام همام دارای ابعاد مختلفی است؛ از حلم و بردباری تا اهمیت به علم و دانش و تربیت شاگردانی که تاکنون جامعه ما از فیض علم آنها بهره مند هستند.
امام موسی بن جعفر (ع) به «کاظم» مشهور است؛ امامی که ویژگی بارزش بردباری و بخشش، سخاوت و عبادت است و «کظم غیظ» آن حضرت سبب شده که حتی دشمنانش نیز او را ستایش کنند.
از تولد تا شهادت
امام کاظم (ع) در سال 128 هجری قمری متولد شد؛ او 20 ساله بود که پس از شهادت پدر بزرگوارش به امامت رسید؛ وجود مقدس حضرت باب الحوائج (ع)، در طول مدت 35 سال امامتش سختی ها و ناملایمتی های تحمل کرد و ظلم و جور خلفای عباسی سبب شده بود که بخش عمده ای از زندگی گهربارش را در زندان به سر ببرد.
این امام همام سرانجام 25 رجب سال 183 هجری قمری در بغداد و در زندان «هارون الرشید» و به دستور وی به شهادت رسید.
امام موسی کاظم (ع) از زمان کودکی از هوش بالایی برخوردار بود، او تربیت یافته دانشگاه جعفری بود و علم و دانش را از مکتب پدر بزرگوارش فرا گرفته بود.
وجود فرقه های متعدد در زمان امام کاظم همچون گروه های «خوارج»، «معتزله»، «مرجئه» و... سبب شد تا امام در برابر اعتقادات نادرست ایستادگی کند و با پاسخ های مستدل، شیعیان را از انحراف حفظ کند.
حلم و بردباری
امام هفتم دارای شاخصه های درخشان بسیاری بود که گل سر سبد آن که سبب شد او را «کاظم» بنامند؛ ویژگی حلم و بردباری آن حضرت بود؛ او کسی بود که حلم را به علم آراسته بود.
عبادت و بندگی
از دیگر ویژگی های بارز حضرت باب الحوائج (ع) عبادت و بندگی و شب زنده داری بود؛ این ویژگی آن چنان در وجود ایشان جلوه گر بود که شب ها را تا به صبح به عبادت می پرداخت.
«فضل بن ربیع» که به دستور «هارون الرشید»، حضرت موسی بن جعفر را زندانی کرده بود در نامه ای به خلیفه نوشت: «اگر او را از من تحویل نگیری رهایش می کنم؛ چون در مدت یک سال در شبانه روز جز دعا و استغفار و طلب رحمت الهی کلمه ای از وی شنیده نشده است».
یک کارشناس مذهبی در بیان شرایط حاکم در دوران حضرت موسی بن جعفر (ع)، گفت: امام موسی کاظم (ع) در 20 سالگی و پس از شهادت پدر بزرگوارش به امامت رسید؛ او در مدت 35 امامتش با چهار خلیفه عباسی یعنی «منصور دوانیقی»، «مهدی عباسی»، «هادی عباسی» و «هارون الرشید» هم دوران بود.
حجت الاسلام «سید محمدمهدی نسابه» با اشاره به ویژگی های اخلاقی حضرت باب الحوائج (ع)، افزود: در بخشش امام همین بس که هر گاه از کسی بدی و ناخوشایندی به آن حضرت می رسید با ارسال هدایایی پاسخ می داد.
وی ادامه داد: وجود مقدس امام هفتم شیعیان، به مردمی که گریبان گیر مشکلات اقتصادی شده و یا خسارت دیده بودند کمک می‌کرد و با این اقدامات به آنان امید زندگی می بخشید.
حجت الاسلام نسابه گفت: دانشگاه بزرگی که توسط امام باقر (ع) و امام صادق (ع) راه اندازی شده بود و پرورش دهنده هزاران دانشمند از سراسر جهان بود؛ در دوران امام کاظم (ع) نیز ادامه پیدا کرد.
وی ادامه داد: انقلاب علمی بعد از امام صادق (ع) تعطیل نشد و امام موسی کاظم (ع) آن را به شکوفایی رساند.
این کارشناس مذهبی به دیگر سجایای اخلاقی امام هفتم اشاره کرد و اظهارداشت: همه در برابر عظمت اخلاقی ایشان سر تعظیم فرو می آوردند؛ در آن دوران هیچ کس در معارف الهی و بخشش به پای حضرت باب الحوائج (ع) نمی رسید.
وی عنوان کرد: امام کاظم (ع)، «باب الحوائج» است و مردم با توسل به درگاه ایشان حاجت های خود را طلب می کنند.
حجت الاسلام نسابه با اشاره به اینکه خیر امام کاظم (ع) به دشمنانش هم به نوعی می رسید، عنوان کرد: در دورانی که امام در سیاه چال منزل یکی از زندان بانان در اسارت بود، عبادت های زیبا و دلنشین آن حضرت چنان در دل همسر و فرزندان آن زندان بان تاثیر گذاشت و آنچنان مجذوب امام شده بودند که از ضلالت جدا شده و به هدایت رسیدند.
6سال در زندان
مدت زندانی بودن آن حضرت را پنج يا 6 سال عنوان کرده اند که بيشتر آن به مدت چهار سال در دوره «هارون الرشيد عباسی» صورت گرفته است؛ حضرت امام موسی کاظم (ع) حدود 9 سال با «منصور عباسی»، همزمان بود؛ منصور به ظاهر متعرض آن حضرت نشد.
«مهدی عباسی» در آغاز خلافت متعرض امام هفتم نمی شد اما فعاليت‌های آن حضرت را كنترل می کرد؛ او كه در اثر محبوبيت عميق پيشوای هفتم در جامعه اسلامی، حكومت خود را در خطر می ديد، دستور بازداشت امام را صادر كرد؛ پيشوای هفتم مدت كوتاهی در زندان بغداد بود، ولی طولی نكشيد كه مهدی روی پاره‌ای از ملاحظات سياسی امام را آزاد ساخت.
گزارش: مهدی رحمانیان
نظر شما