اگر چه هدف اصلی بنای مسجد، ایجاد مکان خاصی برای عبادت و راز نیاز با خداوند متعال است و علت نامگذاری آن به مسجد، از آن روست که جایگاه سجده و تواضع در پیشگاه خداوند متعال است؛ اما نباید از جنبه های دیگر مسجد غافل شد.
با نگاهی گذرا به تاریخ صدر اسلام و پس از آن، درمی یابیم که مسجد از آغاز پیدایش تاکنون به عنوان مرکز مهمی برای انجام رسالت رسول خدا (ص)، منشأ تحولات و خدمات، و پایگاهی برای ابلاغ پیام های الهی به شمار می رفته است.
در حال حاضر نیز مساجد در زمینه های مختلف دارای فعالیت های گسترده است و هر قدر این فعالیت ها و کارکردها از تنوع بیش تری برخوردار باشد مسلماً از جذابیت و اقبال بیش تری برخوردار شده و مورد استقبال گسترده تری از سوی تمامی اقشار جامعه، به ویژه قشر جوان قرار خواهد گرفت که نتیجه آن افزایش اعتقادات مذهبی و دین باوری در سطح جامعه است.
به سراغ «محمدرضا رضایی کوچی»، نماینده مردم شهرستان های جهرم و خفر در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون عمران مجلس رفتیم و در این زمینه با وی به گفتگو نشستیم.
نظر شما در مورد اهمیت توجه به فعالیت های فرهنگی هنری در مساجد بفرمایید؟
امروزه که دشمنان با ترفندهای مختلف و اختصاص بودجه های هنگفت، جوانان ما را هدف قرار داده و در حال شبیخون فرهنگی هستند مقابله با توطئه های آنها نیازمند تدبیر و برنامه ریزی مدون در زمینه های مختلف است.
مساجد به عنوان مرکز اصلی مقابله با شبیخون فرهنگی دشمنان وظیفه سنگینی را بر عهده دارند و با توجه به کارکردهای متنوع مسجد، برنامه ریزی برای جذب نونهالان و نوجوانان به عنوان آسیب پذیرترین قشر، بسیار مورد اهمیت است.
این مهم نیز با تدوین برنامه های متنوع و تاثیرگذار در حوزه های فرهنگی، هنری، ورزشی و... محقق می شود.
بنابراین نیاز است تا برنامه ریزان این حوزه ضمن پرهیز از موازی کاری و پرهیز از جزیره ای کار کردن در حوزه فرهنگ، زمینه را برای تدوین برنامه های تاثیرگذار فراهم و ضمن مقابله با جنگ نرم دشمن، زمینه تربیت جوانان به عنوان مدیران آینده کشور فراهم کنند.
در این راستا و برای تدوین برنامه های متنوع فرهنگی و هنری آنچه در ابتدا ضرورت دارد وجود افراد دغدغه مند است تا با بهره گیری از خرد جمعی و آتش به اختیار در این زمینه گام برداشت.
حضور جوانان و نوجوانان در مساجد و اهمیت آن به چه نحوی باشد و برای نیل به این موضوع باید چه کارهایی انجام داد؟
مساجد باید مامن و پناهگاهی برای نوجوانان و جوانان باشند؛ مکانی که جوانان بتوانند با مراجعه به آن عمده نیازهای خود را برطرف کنند.
امروزه با توجه به توسعه تکنولوژی، عمده نیازهای افراد در بستر فضای مجازی برطرف می شود؛ اگرچه فضای مجازی به خودی خود دارای مزایا و کارکردهای بسیاری است اما آسیب هایی نیز دارد که دامنگیر کودکان و نوجوانان می شود.
در صورتی که مساجد به جنبه های فرهنگی، هنری، ورزشی و... در کنار جنبه معنوی و دینی اهمیت دهند می توان بسیاری از آسیب های اجتماعی را که به دغدغه ای برای خانواده ها تبدیل شده را از میان برداشت و جامعه را به نقطه آرمانی خود رهنمون کرد.
جوانانی که دارای روحیه معنوی، شاداب و بانشاط باشند می توانند آینده کشور را تضمین کنند؛ بنابراین در کنار معنویت و توجه به مسائل روحی و روانی جوانان در مساجد باید به مسائل فرهنگی و نشاط آنها نیز توجه کرد چراکه این مسئله زمینه جذب جوانان به سمت مساجد را مهیا می کند.
نظر خود را در مورد اهمیت بازگشت به کارکردهای اصلی مساجد بفرمایید.
مساجد از گذشته به عنوان مراکز مورد وثوق مردم مطرح بوده است و بسیاری از امورات و مشکلات شهروندان در مسجد رتق و فتق شده و به عنوان یک مرکز مهم و استراتژیک در هر شهر و محله به شمار آمده است.
حل نزاع بین طرفین، رسیدگی به افراد محروم و دستگیری از مستمندان و... تنها گوشه ای از کارکردهای مساجد در گذشته بوده که البته در دوران کنونی نیز اگرچه به سبب گستردگی جوامع و برخورداری از زیرساخت ها و امکانات رفاهی کارکردهای مساجد مانند گذشته انجام نیست اما همچنان این مراکز معنوی به عنوان محلی مورد وثوق شهروندان مطرح بوده و در زمینه های مختلف به آنها ارائه خدمت می کند.
نمونه بارز این خدمات را نیز در ایام شیوع بیماری کرونا شاهد هستیم به نحوی که مساجد در روزگار کرونایی خدمات عدیده ای را به مردم به ویژه اقشار محروم و آسیب دیده ارائه کرده اند.
هر بار که از جانب رهبری انقلاب فرمان و دستوری صادر می شود این اهالی مساجد هستند که به صورت جهادی به میدان آمده و مسجد را به عنوان مرکز مدیریت و اجرای منویات رهبری تبدیل می کنند؛ همچنان که این مراکز پیش از انقلاب و در دوران جنگ تحمیلی نیز منشا تحولات و نقطه عطف حرکت های انقلابی و جهادی بوده اند.
کانون های فرهنگی و هنری مساجد چه نقشی در مقابله با تهاجم های فرهنگی و تبلیغات بیگانگان در دین گریزی دارند؟
کشور ایران که با نظام مقدس جمهوری اسلامی و تحت زعامت ولی فقیه اداره می شود از ابتدا مورد حمله و هجوم بیگانگان چه به لحاظ فرهنگی و چه به لحاظ اقتصادی بوده است؛ بنابراین وظیفه نهادهای مذهبی و فرهنگی به ویژه کانون های فرهنگی و هنری مساجد در تبیین و تشریح فرهنگ دینی که بر پایه استدلال و منطق است کار گشا خواهد بود.
اوج این هجمه بیگانگان در حالی است که میلیون ها سایت و رسانه های مرتبط خارجی که از طریق حمایت های مالی حکومت های استکباری و استعماری اداره می شوند با اهداف ضد دینی و ارزشی، هویت و شخصیت انسان ها به ویژه جوانان را مورد هدف قرار داده و یاس و ناامیدی را طعمه ای برای رسیدن به مقصود خود قرار داده اند.
در این شرایط، کانون های فرهنگی و هنری مساجد با مشی دینی و انقلابی و رویکردهای فرهنگی و معنوی می توانند در جلوگیری از نفوذ دشمنان بسیار کارساز و موثر باشند.
در آخر اگر صحبت خاصی دارید بفرمایید.
اماکن مذهبی و فرهنگی به ویژه مساجد، شناسنامه سرزمین اسلامی ما و حاصل تلاش هنرمندان و دین باوران به جهت عقیدتی و عملی بوده و روایتگر خوبی ها و سمبل ارزش های معنوی است؛ بنابراین پاسداشت و معرفی آن ها، آن هم به لسان رسانه و در قالب قطعه های ادبی و جملات و متون زیبا و یا سفرنامه ها می تواند تأثیر خوبی داشته باشد.
استان فارس نیز که از جمله شهرهای کشور بوده که از بیشترین اماکن مذهبی و فرهنگی برخوردار است، رسانه ها نقش اساسی و ویژه در معرفی این اماکن بر عهده دارند به طوری که وجود سومین حرم اهل بیت (ع) در ایران اسلامی که مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته نقش رسانه را در معرفی این اماکن به ویژه آستان مطهر احمدی و محمدی (ع) به عنوان امامزاده واجب التعظیم پررنگ تر می کند.
وجود مساجدی با قدمت چند صد ساله در شیراز و جای جای استان فارس نشان از اهمیت مردم این دیار کهن به دین و معنویت بوده و جا دارد رسانه ها به معرفی این بناهای تاریخی که به عنوان پیشینه مردم فارس مطرح است، اقدام کنند.
البته رسانه ها نباید از این نکته غافل باشند که به واسطه گستردگی و پهناور بودن استان فارس، تنها به یک یا چند شهر توجه کرده و دیگر شهرها نیز به ورطه فراموشی سپرده شوند؛ بلکه عدالت رسانه ای می طلبد تا به صورت متوازن تمام نقاط استان در رسانه ها دیده شده و مورد توجه قرار بگیرند.
نظر شما