عالمان ما جان دادند تا عقیده و ایمان مردم محفوظ بماند/ مرز خودی و غیرخودی، التزام به ولایت است

خبرگزاری شبستان، مسجد و کانون های مساجد، سی و هشتمین نشست ستارگان محراب با هدف تجلیل از خدمات و مجاهدت‌های حضرت آیت‌الله شیخ احمد داوودی دماوندی(ره)، امام جماعت فقید مسجد جامع دماوند برگزار شد.

این مراسم، پنجشنبه، نوزدهم اسفندماه همزمان با نماز مغرب و عشاء، با سخنرانی حجت الاسلام ‌و‌المسلمین سیدعلی شاه‌چراغی امام جمعه شهر ری و با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد حاج علی اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور، حجت الاسلام و المسلمین حسین محمدابراهیم رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران و حجت الاسلام و المسلمین کاظم فتاح دماوندی امام جمعه شهرستان دماوند و همچنین فضلا، نمازگزاران مسجد و برخی از مسئولین  دماوند در مسجد جامع این شهر برگزار ‌شد.

حجت الاسلام ‌و‌المسلمین سیدعلی شاه‌چراغی که سابقه امامت جمعه دماوند را هم دارد، در بخشی از سخنان خود در این مراسم گفت: بی تردید یکی از سنت های خوب و حسنه که پس از انقلاب اسلامی رواج پیدا کرد و آثار بسیاری داشت، یادواره‌هایی است که به یاد شهدا و همچنین بزرگداشت ها و نکوداشت هایی است که برای عالمان دین برگزار می شود.

وی افزود: نکوداشت و بزرگداشت عالمان و شخصیت‌هایی که عمری را در راه خدمت به اسلام صرف کرده اند، جلساتی هستند که نسل امروز را با نسل گذشته پیوند می‌زنند. در حال حاضر ما نیاز داریم که نسل امروز جامعه ما نسل گذشته خود را بشناسد و بداند وارث چه فرهنگ عظیمی است. چه شخصیت هایی برای اعتلای دین و فرهنگ اسلام مجاهدت و فداکاری نموده اند.

امام جمعه شهر ری ادامه داد: در روایات بسیاری بر نکوداشت علمای دین تأکید شده است به عنوان مثال؛ العلماء وراث الانبیاء؛ عالمان وارثان پیامبران هستند و یا العلماء امناء الرسل؛ عالمانِ دین امین پیامبران هستند. العلماء خلفاء الرسل؛ علماء جانشینان پیامبران هستند. همچنین پیامبر اسلام(ص) در این باره می فرمایند؛ «اللهم ارحم خلفائی ثلاثا، قیل یا رسول الله و من خلفائک قال: الذین یبلغون حدیثی و سنتی ثم یعلمونها امتی.» یعنی؛ خدایا جانشینان مرا مورد رحمت خود قرار بده، پرسیدند؛ ای پیامبر خدا، جانشینان شما چه کسانی هستند؟ ایشان فرمودند: کسانی که حدیث و سنت مرا تبلیغ می کنند و آن را به امتم می آموزند.

این استاد حوزه علمیه در ادامه گفت: در همین راستا امام حسن عسکری(ع) و البته روایت است که این حدیث امام صادق علیه السلام نیز فرموده‌اند، میفرمایند: «عُلَماءُ شیعَتِنا مُرابِطونَ فِی الثَّغرِ الّذی یَلی إبلیسَ و عَفاریتَهُ ، یَمنَعونَهُم عَنِ الخُروجِ عَلى ضُعَفاءِ شیعَتِنا ، و عَن أن یَتَسَلَّطَ عَلَیهِم إبلیسُ و شیعَتُهُ .» . یعنی : علماى شیعه ما، مزرداران، نگهبانان مرزى هستند که در آن سویش ابلیس و دیوهایش قرار دارند و این علما جلوى یورش آنها به شیعیان ما و تسلّط یافتن ابلیس و پیروان او بر ایشان را مى گیرند.

امام جمعه شهر ری افزود: مرزداری علماء دین در این حدیث به این معنی است که اینها از هجوم ابلیس مرزداری و نگهبانی می کنند. از هجوم شیاطینی که می‌خواهند اعتقادات مردم را بربایند و ایمان مردم را سست کنند، مراقبت می کنند! از هجوم کسانی که می خواهند با تهاجم فرهنگی یک ملت بی هویت بسازند! نقش عالمان دین در این حدیث این است که جلوی تهاجم فرهنگی دشمن را می‌گیرند. تاکنون هم در این راه مجاهدت نمودند و کارهای بزرگی انجام داده‌اند. تعبیری که امام حسن عسکری(ع) برای علمای شیعه به کار می‌برند یک معنای انشایی دارد که یعنی عالم مراقب و مرزدار است. ولی به نظر می رسد این جمله امام یک جمله خبریه است. جمله خبری دلالتش بر وجوب آکد به هیئت افعل است!

وی افزود: امام حسن عسکری(ع) در این حدیث می‌خواهند بفرمایند: عالمی که مرزدار نباشد، عالم نیست! معنای سخن این است که نقش اصلی یک عالم مرزداری است. اولین قدم برای یک عالمِ دین، آموزش این مطلب است که، مرز دین را بشناسد و این را بیاموزد که حفظ مرزداری چگونه است! لذا چه بسا عالمانی که سالها در حوزه‌های علمیه رنج کشیدند و تلاش نمودند، تا این آموزش را ببینند که، چگونه مرزها را بشناسند و از مرزها نگهبانی کنند. همانگونه که اگر نگهبانی مرز را نشناسد دشمن نفوذ می‌کند.

حجت الاسلام و المسلمین شاهچراغی در ادامه افزود: مرز عالم دین در روایات ما مشخص شده است. مرز علمای ما «ولایت» است. اگر کسی می‌خواهد این حوزه را نگهبانی نماید، باید بداند، مرز خودی «ولایت» است و مرز غیرخودی «ضد ولایت»!

وی افزود: نکته مهم دیگر در این حدیث این است که یک مرزبان باید غیرت دینی داشته باشد. حتی در این مسیر جانش را هم بدهد. عالم دین هم که مرزبان است، باید چنین غیرت دینی‌ای را داشته باشد و تا پای جان از این مرزها حراست کند! عالم دین باید شیوه مرزداری را بداند شیوه‌ای که در آیه‌ی؛ « ...ادْعُ إِلَىٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ..» آمده است.

امام جمعه اسبق دماوند در ادامه گفت:حوزه مرزبانی در تاریخ اسلام و تشیع در چند سنگر مشخص شده است که علمای شیعه به حق در مرزداری و مرزبانی آن تلاش فراوان نموده اند. یکی از مرزهایی که عالمان شیعه در دفاع از آن مجاهدت فراوان نموده اند و بعضاً جانشان را در دفاع از آن فدا نموده‌اند، مرز ایمان و اعتقادات مردم است.

وی افزود: عالمان ما جان دادند و تلاش کردند تا عقیده و ایمان مردم محفوظ بماند. بزرگانی چون قاضی نورالله شوشتری صاحب «احقاق الحق» که مرحوم آیت الله مرعشی نجفی این کتاب را به شکل زیبایی احیاء نمود و به چاپ رسید. همچنین عالمانی چون مرحوم علامه امینی که ۳۰ سال برای «الغدیر» زحمت کشید و آن را از کتب اهل سنت اقتباس نمود! مرحوم آقا بزرگ تهرانی صاحب «الذریعه إلی تصانیف الشیعة». همچنین مرحوم سید شرف الدین صاحب «المراجعات » و مرحوم میر حامد هندی که از شخصیت های بزرگ فقیه و متکلم شیعه بودند.

امام جمعه شهر ری با اشاره به اینکه در سنگر فقاهت نیز فداکاری‌های زیادی شده است، گفت: حضرت امام رضوان الله تعالی علیه فرمودند: اگر فقیهان و دین شناسان نبودند معلوم نبود چه بر سر اسلام می آمد؟! این فقیهان بودند که دین را حفظ کردند.

وی افزود: به عنوان مثال؛ در سنگر فقاهت، شیخ طوسی را داریم که سنگ بنای حوزه علمیه نجف را در هزار سال پیش گذاشت. مرحوم علامه حلی، مقدس اردبیلی، صاحب جواهر، سید ابوالحسن اصفهانی، ضیاءالدین عراقی، میرزای نایینی و نهایتاً مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی عالمان بزرگی بودند که در سنگر فقاهت، دین را حفظ کردند.

حجت الاسلام ‌و‌المسلمین شاه‌چراغی گفت: تلاش علماء دین تنها به سنگر فقه و دین نبوده و در مرزهای جغرافیایی نیز برای حفظ وطن رشادتها و جانفشانی ها نمودند و برای حفظ سرزمین اسلام لباس رزم پوشیدند! فقهایی همچون مرحوم سید محمدحسین شیرازی صاحب فتوای تنباکو، مرحوم میرزا محمدتقی شیرازی و میرزا کوچک جنگلی از فقهایی بودند که برای حفظ مملکت اسلامی لباس رزم بر تن کردند. وقتی که دوران قاجار و پهلوی را مطالعه می‌نماییم، می بینیم سرزمین ما را مثل گوشت قربانی به دشمنان دادند! ولی امام خمینی(ره) این آرزو را بر دل دشمنان گذاشت و در هشت سال دفاع مقدس یک وجب از خاک کشورمان را به بیگانه نداد!

وی افزود: علماء ما در سنگر اخلاق و سیر و سلوک نیز از دین مردم محافظت نمودند، روزی از آیت‌الله جوادی آملی شنیدم که؛ ۸۰ درصد مردم دین خود را از لباس روحانیت می گیرند. اخلاق و سیر و سلوک علمای ما برای کسانی که در محضر ایشان طلب علم می‌نمایند، یک مکتب تدریس است.

امام جمعه شهر ری گفت: از همان روز اول وقتی که عالمان برای تحصیل علم پا به حوزه علمیه می‌گذاشتند، تهذیب نفس را می‌آموختند! فقه و اصول، شیمی و فیزیک اگر با تهذیب نفس همراه نباشد هیچ فایده ای نخواهد داشت! آنچه که فقه را فقه می کند و آنچه را که اصول را اصول می کند، تهذیب نفس است! مهمترین کار امام خمینی(ره) همین بود. او منیت و خودبینی را در خودش کشت!

وی افزود: وقتی آیت الله العظمی بروجردی(ره) از دنیا رفت، امام خمینی(ره) فقط در یکی از جلسات ترحیم و ختم ایشان در طول ۴۰ روز حضور پیدا کردند! برخی که امام را نمی‌شناختند، اعتراض می‌کردند و می‌گفتند: امام خمینی(ره) با آیت الله بروجردی(ره) اختلاف نظر داشتند! حال اینکه دلیل عدم حضور امام خمینی در این جلسات چیز دیگری بود. بعضی از شاگردان امام خمینی(ره) از ایشان دلیل عدم حضور در این جلسات متعدد را پرسیدند. ایشان در جواب فرمودند: من خیلی دوست داشتم در این جلسات شرکت کنم ولی همان دفعه اول وقتی وارد شدم قاری قرآن من را به عنوان یک مرجع تقلید معرفی کرد دیگر حاضر نشدم به این جلسات بیآیم. با این که در آن زمان امام خمینی قطعاً مرجع تقلید بودند!

وقتی با ائمه جمعه کشور خدمت امام(ره) رسیدیم، مرحوم آیت الله مشکینی(ره) چند تعریف از امام کردند. امام(ره) فرمودند؛ آقای مشکینی! آن گرفتاری‌های نفسانی‌ای که دارم، من را بس است! در حضور مرا تعریف نکنید! این کشتن منیت توسط امام خمینی(ره) بود که ایشان را امام کرد. این از بین بردن خود بینی ایشان بود که دلهای همه مستضعفان عالم را به خود جذب کرد. در سایه همین سیر و سلوک، دل به محرومان داد و یک زندگی زاهدانه برگزید.

وی افزود: فرزندان مرحوم حائری یزدی(ره) موسس حوزه علمیه قم، بعد از وفات ایشان شام ‌شب برای خوردن نداشتند. با اینکه به ایشان وجوهات فراوانی تقدیم می‌شد!

امام جمعه اسبق دماوند در ادامه گفت: اگر به شهری سفر کردید و دیدید مردم آن دیار متدین هستند و زنان آن شهر چادر را حجاب خود قرار دادند، نماز جمعه و جماعت را باشکوه برگزار کردند، مطمئن باشید دلیل آن وجود عالمانی زاهد و متعهد در آن شهر است.

امام جمعه شهر ری در ادامه گفت: مرحوم آقا شیخ احمد داوودی دماوندی که دلیل اجتماع ما بعد از یک قرن در این مسجد هستند، از افتخارات دماوند هستند که اگر اکنون ما آثار تدین را در این شهر مشاهده می‌کنیم، مرهون مجاهدت امثال ایشان در این شهر است. این عالم بزرگوار در یک خانواده متدین در دماوند به دنیا آمد. پدر و عمویش از علمای برجسته و سالک دماوند بودند. ایشان مدتی در محضر عمو و پدرش درس خواند. ولی عشق به نجف و تحصیل در آن دیار، او را به نجف برد. وی سال‌ها در محضر اساتیدی مثل آخوند خراسانی و سید ابوالحسن اصفهانی و سید محمد کاظم یزدی به تحصیل پرداخت. سپس به مقام اجتهاد می‌رسد. همچنین به خاطر فطرت پاکش، خداوند برای او رفیقی تعیین می‌کند که می شود مرجع تقلید شیعیان عالم، یعنی؛ حضرت آیت الله العظمی بروجردی(ره).

حجت الاسلام ‌و‌المسلمین سیدعلی شاه‌چراغی گفت: در خاطرات مرحوم آیت الله العظمی اراکی(ره) خواندم روزی که ایشان به قم می آیند، از حضرت معصومه(س) سه چیز می خواهند، استاد خوب! رفیق خوب و همسر خوب! می گویند: استادم حضرت آیت الله آقا شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) می‌شود، رفیقم آقا سید محمد تقی خوانساری(ره) می‌شود و همسر خوبی هم نصیبم می‌شود.

امام جمعه اسبق دماوند گفت: خداوند چنین امتیازی را هم به مرحوم حضرت آیت‌الله داوودی دماوند این سری فرمودند! استادی مثل آخوند خراسانی(ره)، رفیقی مثل آیت الله بروجردی(ره) و همسری بزرگ و فداکار نصیبشان می شود. اینها نشانه‍ی یک شخصیت متدین و پاکیزه است.

وی افزود: البته مربی به تنهایی در شکل گیری چنین عالمی کافی نیست بلکه ظرفیت‌های او مهم است چنین شخصی دارای ظرفیتی از خانواده‌ای متدین دماوندی است. چه‌بسا چنین خانواده هایی که ده ها عالم پاک و متدین تقدیم مملکت اسلامی نموده اند. همچنین افتخار خانواده مرحوم آقای داوودی دماوندی این است که به بیت بروجردی ها منتسب است. دماوند از این افتخارات فراوان دارد!خاندان جوادی، خاندان جلالی و خاندان مقتدایی ها. بر خود واجب می‌دانم که این را بگویم؛ یکی از عالمانی که در این شهر زحمت کشید و چه بسا تدین این شهر به ایشان برمی‌گردد، مرحوم آیت الله مجد است. این عالِم، قریب به ۲۵ سال در این شهر زحمت کشید.

امام جمعه شهر ری در ادامه گفت: از افتخارات این سرزمین پاک هجرت عالمانی مثل مرحوم علامه طباطبایی است که سال‌های سال در تابستان‌ها، انفاس قدسیه‌اش در فضای این شهر پراکنده می شد! همچنین مرحوم آقا میرزا هاشم آملی که بر گردن طلبه‌های مدرسه امام صادق(ع) این شهر حق حیات دارد! حضرت آیت الله جوادی آملی، مرحوم آیت الله مصباح یزدی و مرحوم آیت الله رسولی‌محلاتی و همچنین مرحوم علامه محمد تقی جعفری که بخشی از عمر مبارکشان را در این شهر حضور داشتند.

امام جمعه پیشین دماوند در ادامه یکی دیگر از دلایل طیّب و مبارک بودن شهر دماوند را حوزه علمیه امام صادق(ع) دانست و گفت: این شهر طلبه‌های محدودی داشت ولی اکنون به واسطه مجاهدت عالمان این شهر، قریب به هزار فارغ التحصیل دارد که البته ۹ نفر از ایشان به مقام شهادت رسیده‌اند. تعدادی از ائمه جمعه کشور اکنون از افتخارات همین حوزه علمیه هستند.

حجت الاسلام ‌و‌المسلمین سیدعلی شاه‌چراغی در پایان گفت: باید قدر چنین شهرهایی را بدانیم! جوانان نگذارند دست‌های آلوده به این شهرها برسد! لازم است شهری مثل دماوند حفظ شود.

گفتنی است: در این مراسم استاد محمدرضا پورزرگری قاری برجسته کشورمان مناجات شعبانیه را به سبک ابتهال قرائت نمود.

در پایان این مراسم که به همت مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران برگزار شد، از لوح زندگینامه آیت‌الله شیخ احمد داوودی دماوندی(ره)، امام جماعت فقید مسجد جامع دماوند، توسط حجت الاسلام و المسلمین حسین محمد ابراهیم رئیس این مرکز و حجت الاسلام ‌و‌المسلمین سیدعلی شاه‌چراغی امام جمعه شهر ری، حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد حاج علی اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور و حجت الاسلام و المسلمین کاظم فتاح دماوندی امام جمعه شهرستان دماوند رونمایی شد.