راز اصرار عجیب پیامبر(ص) و ائمه(ع) برای افزایش محبت امیرالمومنین(ع) در دل‌ها

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین «حامد کاشانی»، کارشناس تاریخ اسلام در نخستین جلسه از سلسله جلسات «بهار نوسازی» که به مناسبت ماه مبارک رمضان در مسجد دانشگاه تهران برگزار می شود، در پاسخ به این سوال که «چرا باید دائم به امیرالمومنین(ع) بپردازیم؟»، توضیحاتی ارائه کرد که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

باید بدانیم نسبت ما با امیرالمومنین(ع) چیست و با ایشان چه کار داریم، برای احکام به ایشان نیاز داریم یا اصلاح اخلاق و سبک زندگی و عقیده‌مان؟ کجا از معارف علوی و شخصیت و مناقب حضرت(ع) برای همیشه دوران ها است، کدام ها را باید اولویت بندی کرد؟ اگر این مسئله واکاوی شود، بهتر وارد نهج البلاغه می شویم.

ما دچار مغالطه هستیم که امیرالمومنین(ع) را صرفاً به نهج البلاغه خلاصه می کنیم، برخی دغدغه اصلاح رفتار در جامعه را دارند و دائما توصیه می کنند و برای اصلاح سبک زندگی دائم راه توصیه در پیش می گیرند مثل اینکه خوش اخلاق باشید، دزدی نکنید و ... . این توصیه ها را در مقابل دادگاه خانواده هم برویم زوجینی که طلاق گرفته اند! هم می توانند درباره آن یک ساعت سخن بگویند!

تا بینش ما تغییر نکند تغییر رفتاری نخواهیم داشت، برخی مسلمان هستند، اما التزامی به تغییر در خود نمی بینند، جایی که گناه می کنیم منکر خدا و پیامبر(ص) نیستیم بلکه التزام ما کاهش یافته است.

چطور سبک زندگی مردم اصلاح می شود؟، 99 درصد بایدها و نبایدها را مردم بلد هستند اما چرا به آنها عمل نمی کنند؟ به نظر می رسد یکی از نقاطی که جنبه اعتقادی، اجتماعی و حکمرانی دارد و فراتاریخی است، آنکه تا دل به چیزی ندهید و حب تان به آن معطوف نشود و بغض تان نسبت به ضدش غلیان نباید برای کار بزرگ تصمیم نمی گیرید! جوان مدافعی حرمی که مقابل داعشی تک و تنها می ایستد با درس معارف و احکام و اخلاق حوزه و دانشگاه به آنجا نمی رسد، کتاب و برو و بیا و بکن نکن و امر و نهی تاثیری در این رفتارها ندارد! آنچه محرک عمل است، دل است، هرچند خیلی اوقات ممکن است از آن سوءاستفاده شود!

تا وقتی دل ما درگیری چیزی نشده پایش نمی ایستیم، تغییر اخلاق سخت است ولو آنکه توصیه هم شود، برداشت من این است که در مکتب اهل بیت(ع) با چهار عنوان اصلی انسان ها را تربیت می کنند.

قدم اول درگیر کردن دل است، به عنوان نمونه اصرار عجیبی در میان پیامبر(ص) و ائمه(ع) وجود دارد که محبت امیرالمومنین(ع) را در دل ها افزایش دهند، نه فقط در منابع شیعی بلکه در منابع اهل سنت هم این مهم تصریح شده است؛ ابن حجر می گوید: برای هیچ یک از صحابی همچون علی بن ابیطالب(ع) فضایل از لسان پیامبر(ص) بیان نشده است

چرا انقدر بر این حب تاکید شده است؟

نفس ما کارهای خیر و خوب را دوست دارد، تا محبت نباشد موتور آدم روشن نمی شود امام صادق(ع) فرمودند: دوستدار علی(ع) جز حلال نمی خورد ... آدم وقتی یکی را دوست بدارد احتمال نزدیکی به او بسیار است! در همین تهران داریم بزرگی را که شاگردانش لحن و تُن صدایشان شبیه استاد شده است، محبت باعث تغییر رفتار می شود عشق است که آدم را در تحمل سختی ها کمک می کند.

این همه تلاش برای شناخت امیرالمومنین(ع) توسط جامعه اسلامی برای آن است که امر و نهی بر اساس این شناخت، انجام شود. مقدمه محبت، معرفت است، غذایی را که اسمش را ندانی و تصویرش را ندیده باشی، هوس نمی کنی، تا محبت ایجاد نشود، عملی شکل نمی گیرد و اصلاحی رخ نمی دهد، آنها که دغدغه سبک زندگی دارند باید بدانند صحبت از بُکن و نکُن ها تاثیری ندارد و خسته کننده است.

ائمه(ع) اصرار عجیبی درباره سخن گفتن از امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) دارند تا مردم به عشق ایشان تغییر رفتار دهند. نقل است ابورافع آمد بالاسر پیامبر(ص) و دید ماری بالای سر ایشان است دید اگر مار را بزند پیامبر(ص) از خواب بیدار می شود و دلش نمی آمد حتی خواب پیامبر(ص) آسیب ببیند، لذا میان مار و پیامبر(ص) ایستاد! ابارافع بعد از شهادت امیرالمومنین(ع) با امام حسن(ع) به مدینه بازگشت، حضرت(ع) نیمی از خانه امیرالمومنین(ع) را در به او داد.

آنها که در جنگ ها فرار می کردند خود را بیش از پیامبر(ص) دوست داشتند، آدم محبوب ترین را نجات می دهد. پس از جنگ اُحُد جبرائیل بر پیامبر(ص) نازل شد و عرضه داشت هم من و هم ملائکه تعجب کردیم!، علی بن ابیطالب(ع) در احد (خود یک کربلا بود) یک تنه مقابل لشکر کفار ایستاد؛ پیامبر(ص) در پاسخ فرمودند: عَلِیٌ مِنّی و أنا مِن عَلِی. تا دل گره نخورد، تغییر رفتار رخ نمی دهد، دغدغه مندان سبک زندگی و اصلاح باید این را بدانند.

بیشتر از اینکه سراغ خوبی ها و بدی ها برویم باید سراغ خوب ها و بدها برویم، امیرالمومنین(ع) فرمودند: رشد را درنمی یابید تا ناقض آن را بشناسید؛ قرآن کریم می فرماید: «لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ ...» یعنی نیکوکاری آن نیست که روی به جانب مشرق یا مغرب کنید (چه این چیز بی‌اثری است) لیکن نیکوکاری آن است که کسی به خدای عالم و روز قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیغمبران ایمان آرد ... .

باید دل به افراد مومن و متقی بدهی تا جزء پرهیزگاران شوی. فقط محبت است که باعث می شود انسان از دارایی هایش بگذرد.