پیگیری کار در منزل بانوان شاغل صاحب فرزند از سیاست های معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده با بیان اینکه در جلسه‌ای که اخیراً خدمت ریاست جمهور داشتیم، این مطالب را آورده بودیم. ان‌شاء‌الله در جلسه آتی، مراحل تصویب آن را خواهیم گذراند و همین طور، ارتقای ساختار زنان و موضوعاتی که می‌تواند بیشتر به سیاستگذاری‌های کلان مسائل زنان مربوط شود، گفت: در قسمت حقوقی، حرکت‌های خوبی انجام شد که از جمله آن‌ها شورای مشورتی فقهی و حقوقی بوده و با اینکه مسائل حقوقی بخشی از آن مرتبط با قوه قضائیه و بخشی مرتبط با مجلس است، اما حرکت‌هایی را بخش حقوقی ما انجام داده که ان‌شاء‌الله به نتیجه می‌رسد؛ بخشی از آن هم به نتیجه رسیده است. 

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: شاید در همان روز‌های اول شروع به کار دولت بود که موضوع کارنامه دادن به مادران مطرح شد و اینکه ممانعت به عمل آمده است، اما در مرداد، آیین نامه‌ای تصویب شده بود و منع می‌کرد که کارنامه و پرونده به مادر داده شود که بلافاصله ریاست محترم جمهور دستور دادند و آیین نامه اصلاح شد و مراحل دیگری مثل تنفس یک ساله برای کسانی که می‌خواهند تسهیلات بگیرند، مددجویانی که در ستاد هستند، کانون جمعیت برای مادران دوقلو و پیگیری‌هایی که در بخش حقوقی انجام شده، گاهی اوقات ممکن است به ثمر نرسیده باشد یا دستگاه‌های اجرایی، آن همکاری و همراهی لازم را نداشتند، مثل ماده ۲۷ برای پزشکان متخصص که حالا یک تعدادی ممکن است انجام شده باشد، اما وزارت بهداشت به دلیل محدودیت‌هایی که دارد و به دلیل اینکه مناطق محروم را می‌خواهد پوشش بدهد، هنوز به طور کامل با این موضوع موافقت نکرده و به تعویق افتاده است. یک دلیل آن هم کرونا ذکر می‌شود یا مواردی مانند دورکاری مادران که خیلی تلاش کردیم به خصوص در ایام کرونا و بعد از آن هم می‌تواند ادامه داشته باشد. 

 

 

خزعلی با بیان اینکه این بخشنامه قابلیت اجرا دارد، لازمه آن این است که مدیران اجرایی همکاری لازم را داشته باشند که این را باز از اینجا از مدیران دستگاه‌ها می‌خواهم که شرایط خانم‌ها را خانم‌هایی که فرزند زیر شش سال دارند، درک کنند و کار‌هایی که امکان این را دارد که به صورت دورکاری انجام شود، این همکاری را با آنان داشته باشند و قوانین دیگری که داریم، تصویب کنیم، گفت: بحث اختیارات و بحث هویت، یعنی برنامه قانونی که برای بچه‌ها یا مادرانی که بدون هویت هستند که این از معضلاتی است که ما در کشور با آن مواجه هستیم و در استان‌های مختلف، استان سیستان و بلوچستان، قم، یزد، خراسان با تعداد زیادی از کسانی روبرو هستیم که برخی ممکن است از کشور‌های همسایه آمده باشند، اما برخی هم ایرانی هستند، اما اسناد هویتی ندارند و این موجب شده است که نتوانند از آموزش و بهداشت مناسب برخوردار شوند. 

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: در سفر‌ها معمولاً به این بخش‌ها سر می‌زنیم و سعی می‌کنیم مشکلات این افراد را ببینیم. بعضی از امورات آن‌ها با کمک‌های خیریه می‌گذرد که به این شکل قطعاً صحیح نیست. هم از نظر امنیت جامعه صحیح نیست که آن‌ها به این شکل زندگی کنند و هم از نظر نیاز‌هایی که دارند و در حد خیریه برآورده نمی‌شود که درباره این موضوع هم قانون دیگری در مراحل نهایی تدوین لایحه‌ای است که ان شاء الله در دولت انجام می‌گیرد یا بحث‌هایی که باز عرض کردم در مسائل حقوقی هست که میز خدمتی را درباره این موضوع برای پاسخگویی به مسائل حقوقی بانوان اختصاص دادیم.

 

 

خزعلی گفت: در بحث‌های آسیب زدایی در بخش‌های مختلف که به خصوص در استان‌ها با آن‌ها مواجه هستیم، یکی، بحث اعتیاد است، مشکلات خودکشی، فرار از منزل و زندان‌ها که بخش عمده‌ای از آن اگر یک محاسبه دقیق داشته باشیم و درصدی که در زندان هستند و درصدی که گرفتار مسائل دیگر هستند، نشان دهنده این است که اعتیاد و قاچاق، بعضی از این زندانیان را گرفتار کرده است؛ البته به حمدالله تعداد زندانیان زن بسیار کم است و حالا آن چیزی که ذکر می‌شود ۳ درصد نسبت به زندانیان آقایان خیلی کم است، اما همین مقدار هم برای مادر و محور خانواده، زیاد است و نبود او در خانواده باعث از هم پاشیدگی می‌شود یا حتی اینکه با طفل کوچک بخواهد در زندان باشد. 

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده اظهار داشت: این موضوعات همه مواردی هستند که باید به صورت جدی پیگیری شوند. آسیب‌هایی که برخی از این زندانیان که متوجه آن شده اند، از طریق خانواده است. چک‌های بی محلی که داده شده یا همین بحث بدسرپرستی و اجبار به اینکه بعضی از موارد را که مرتبط با اعتیاد است، پیگیری کنند که تعدادی از زندانیان غیر عمد آزاد شدند و تعداد دیگری را هم درصدد هستیم که زمینه آزادی آنان با کمک خیرین، فراهم شود. در بحث‌های پشتیبانی از خانواده آسیب دیده‌ها چه آنانی که گرفتار اعتیاد هستند، چه آنانی که بدسرپرست هستند، چه آنانی که در زندان و چه بچه‌های آنها که بیرون هستند. این موضوعات باز از مواردی هستند که باید با کمک خود زنان و همراهی و همکاری بانوان خیر انجام بگیرد و در این‌باره طرحی با عنوان زنان برای زنان داریم. 

 

 

خزعلی گفت: برای خانم‌هایی که اعلام آمادگی می‌کنند، فقط مسائل مالی مهم نیست. مسائل تربیتی و تحت تکفل فرهنگی گرفتن و مراقبت کردن برای اینکه افراد به زندگی عادی و زندگی سالم برگردند، مهم هستند که خود خانواده‌ها خانم‌ها و فرزندان آنها را تکفل کنند و ان‌شاء‌الله این بخش هم در آسیب‌زدایی حل شود. مسأله طلاق از مسائل جدی است که آمار آن به شدت بالا رفته و وظیفه ما است که هر مقدار بتوانیم برای انس و الفت خانواده‌ها برای مشاوره، مشاوره‌هایی که بتواند قبل از ازدواج، حین ازدواج و بعد از ازدواج، پوشش‌دهی داشته باشد و از این آثار کم کند، تلاش خود را انجام دهیم. 

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: از مواردی که می‌توانم به صورت ملموس بگویم در این ۲۰۰ روز خیلی مؤثر بوده، ارتباط مردمی بوده است. ما در مرحله اول پیامک ۱۰۱ را فعال کردیم، بعد ارتباطاتی که از طریق ایمیل و سایت و شبکه‌های اجتماعی برقرار می‌شد، تا جایی که می‌شد پاسخگویی و ارتباطات و نیاز‌هایی که مطرح می‌شد، از طریق این درگاه‌های ارتباطی پیگیری و ارجاع آن به دستگاه‌های مختلف و بعد هم برداشتن فاصله بین مسئولان امور زنان و مردم که خیلی راحت بتوانند این اتصال را برقرار کنند، حرف هایشان را بزنند و در سفر‌های استانی می‌بینیم که این ارتباط بسیار تنگاتنگ انجام می‌گیرد. 

 

 

خزعلی گفت: این کار‌ها هم برای مسئولان و هم برای مردم مؤثر است، اولاً مردم مستقیم حرف هایشان را می‌زنند و همین که احساس می‌کند، حرفش را زده است و به یک مسئول همه آن چیز‌هایی که در دل خود بوده است و یک روز باید به یک مقام و کسی که در کشور مسئولیت دارد، برساند، این برای آو آرامش است و همین که احساس می‌کند این مسئول گاهی اوقات در بعضی از این روستا‌ها که این قدر محروم هستند و وقتی به این روستا‌ها می‌گوید سی سال، چهل سال است که هیچ مسئولی، حتی مسئولان خود منطقه هم پا به اینجا نگذاشتند، این یک نوع احساس هویت را برای او زنده می‌کند که پس من هم هستم، من هم دیده می‌شوم و من هم اهمیت دارم و این چیز کمی نیست که این احساس غرور و احساس اینکه به او اهمیت داده شده است و برای او ارزش قائل شدند، راه دوری را رفتند و در کنار او نشستند، حرف‌های او را شنیدند و برای خود مسئولان هم هر چه گزارش بیاید، هرگز مانند دیدن نیست.

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده اظهار داشت: در مجموع، آن چیزی که ما به عنوان دغدغه همه خانم‌ها می‌توانیم بگوییم مسائل فرهنگی است. اینکه جایگاهشان دیده بشود و موقعیتشان و شرایطشان درک بشود. نسبت به طبقات مختلف، کارمند باشند یک جور، خانه دار باشند یک جور. نوع درخواست هایشان ممکن است متفاوت باشد. شاید کارمند‌ها بیشتر نگاهشان این است که باید مسئولیت خانه دیده بشود و این هماهنگی و نبود تعارض بین کار و خانه را دولت بتواند پوشش دهی بکند آن‌ها و چیز‌هایی که نیاز دارند، تأمین کند، اما یک بخشی از جامعه ما زنان سرپرست خانوار هستند. این افراد به عنوان تکلیف برای ما در قانون قید شده‌اند و رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند آن‌ها عائله حکومت هستند و ما نسبت به آن‌ها وظیفه خاص داریم. 

 

 

خزعلی گفت: یکی از مشکلات جدی این است که تعداد این افراد تعداد به دلیل کم شدن ازدواج، در حال افزایش است؛ به دلیل تجرد قطعی که وجود دارد. آن تعدادی که الآن وجود دارند و در برنامه ششم دیده شده و برای آنها برنامه‌ریزی شده است که معاونت زنان داشته باشد، بیش از سه میلیون ذکر شده است که یک میلیون و ۲۰۰ تن تحت پوشش کمیته امداد هستند و بیش از دو میلیون را ما باید پوشش دهی داشته باشیم. متأسفانه به این افراد، خودسرپرست‌ها اضافه می‌شوند و الآن تعدادشان افزایش پیدا کرده و خود این دغدغه است که چرا باید افزایش پیدا کنند که خود این موضوع، نبود مسئولیت پذیری بخشی از جامعه را نشان می‌دهد و اینکه ازدواج کم می‌شود، به نوعی فردگرایی را در جامعه افزایش می‌دهد و گسترش این نگاه فردگرایی و کم شدن ازدواج و بالا رفتن آمار طلاق باز همین را به ما متذکر می‌شود که این زنگ خطر را باید را جدی بگیریم و برنامه ریزی مناسب برای بازگشت هویتی و نگاه جمعی و خانوادگی داشته باشیم و در همه چیز و همه برنامه‌ها خانواده را محور بدانیم، آن را اصل حساب کنیم و سعی کنیم برای آن برنامه‌ریزی مناسب را داشته باشیم که شاهد این از هم پاشیدگی‌ها نباشیم.

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: عوامل مهم طلاق، یک بخش آن اقتصادی و یک بخش آن اجتماعی و یک بخش آن فرهنگی است و ما با کار کردن روی این مسأله و به خصوص قبل از ازدواج در دوره‌های مدرسه و دانشگاه می‌توانیم خانواده را گرمی ببخشیم و محبت خانواده، آن ساختاری که باید یک خانواده خوب و صمیمی در جامعه داشته باشد و در بین بچه‌هایی که هنوز تشکیل خانواده ندادند، دانشجویان و دانش آموزانی که در آینده می‌خواهند تشکیل خانواده بدهند، این ساختار و ذهنیت را ایجاد کنیم. ضمن اینکه خود خانواده‌ها نقش اصلی را در اینکه پایداری و تحکیم و تعالی خانواده را شکل بدهند، دارند.

 

 

خزعلی، گفت: یکی از مواردی که دولت از قبل از شروع به کار در آن کار کرده و بعد هم اصلاحات در آن انجام گرفته و نسخه‌های بعدی آن آمده و آخرین نسخه‌ای هم که آمده است، رئیس جمهور تأکید کرد که باز هم ما نظرات را می‌گیریم و ممکن است تجدید نظر کنیم، اما سند کاملی است. سند خیلی خوبی است و می‌تواند کامل‌تر هم شود و در قسمت خانواده و زنان، نگاه خیلی زیبای و تحولگرا دارد. نگاه این است که زنان پیشرو و پیشران هستند، به جای اینکه حمایت پذیر باشند و این زمینه را برای زنان فراهم می‌کند که بتوانند توانمندی‌ها و استعدادهایشان را نشان بدهند و این امکان در کل جامعه برای زنان و خانواده فراهم شود که بتوانند شکل سالم زندگی و هویت اسلامی و ایرانی و الگوی سوم زن را به جامعه ارائه دهند. بحث‌های خیلی خوب دارد. هم بحث خانواده دارد و هم جمعیت و هم به طور خاص، زنان. یک بخشی از آن اختصاص به بانوان دارد و بانوان را به عنوان کسانی که محوریت جامعه را می‌توانند برای حرکت‌های فرهنگی داشته باشند و حرکت ساز و تحول آفرین باشند و الگوسازی برای بانوان و الگو بودن آنان برای دیگران و برای جهان را اشاره کرده است.

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: طبق بند «ت» ماده ۸۰ برنامه ششم باید برنامه جامع توانمندسازی از سوی معاونت زنان تهیه می‌شد و به تصویب مجلس می‌رسید و اجرایی می‌شد. این برنامه به علل مختلفی که شاید بخشی از آن را ما در جریان نیستیم، در سال‌های گذشته به تعویق افتاده و تا پایان سال دولت قبل، به تصویب مجلس نرسیده و عملاً اجرایی نشده است. ما آمدیم این برنامه جامع را به دلیل نقص‌هایی که داشت و جامعیت لازم را نداشت، در قالب یک طرحی شروع کردیم که دیگر اواخر کار را طی می‌کند و ان‌شاء‌الله به‌ زودی می‌توانیم آن را به مجلس ببریم. امیدوار هستم این زمان‌هایی که برای تصویب یک قانون از دست می‌دهیم، صدمه به کار ما نزند. 

 

 

خزعلی در پاسخ به این پرسش که مؤلفه کانونی این طرح چیست، گفت: توانمندسازی در جنبه‌های مختلف است، فقط در جنبه اقتصادی و شغل نیست. در جنبه‌های فرهنگی، اجتماعی و حقوقی، بعضی از این خانم‌ها توانمند هستند. خانم‌های سرپرست خانوار خودشان می‌توانند حلقه‌های میانی باشند و کمک کنند تا خانم‌های دیگر این توانمندی و مهارت‌های لازم را به دست بیاورند. بعضی از این خانم‌های سرپرست خانوار خودشان کارآفرین هستند. از آنان برای کارآفرینی و مهارت آموزی کمک می‌گیریم و پشتیبانی خانم‌های دیگر در این کار باید به صورت یک شبکه انجام بگیرد. 

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: در قسمت کارآفرینی، ما کسب و کار‌های پایدار خانواده محور را در طول چند ماه گذشته طراحی کردیم که الحمدلله وارد مرحله اجرایی شده است. یعنی منتظر این نماندیم که این طرح جامع، آماده بشود و بعد وارد کار بشویم. الآن در همه استان‌هایی که ما سفر داشتیم، در این قسمت، یعنی زنان سرپرست خانوار، اعتباری برای آنها دیده شده است و مشغول به کار شدند. کارآفرینان را هم تحت پوشش قرار می‌دهند و هم آموزش‌های مهارتی برای آنان در نظر گرفته شده است که می‌تواند کار را سرعت ببخشد و منتظر این نباشیم که قانون تصویب بشود.

 

 

خزعلی، گفت: قانون طرح جامع که باید تصویب می‌شد، جزو برنامه ششم بود. متأسفانه خیلی از کار‌های ما که زمین مانده به دلیل همین اجرا نشدن و زمان بندی صحیح نداشتن بوده است و متأسفانه تصویب هر قانونی مراحل سختی را طی می‌کند. شما شاهد هستید که قانون کرامت و حمایت از زنان در مقابله با خشونت ۱۰ سال است دائماً می‌رود و می‌آید و هنوز هم به نتیجه نرسیده و هنوز در مجلس است. با اینکه با دو فوریت در مجلس است، اما هنوز کار تصویب آن را نمی‌دانم چقدر طول می‌کشد و نمی‌شود به اعتماد به اینکه ما منتظر قانون باشیم، یک سری کار‌های موقت و کار‌های میان بر را انجام ندهیم؛ این کار الآن شروع شده و در استان‌های مختلف، برنامه توانمندسازی اقتصادی و اینکه زنان سرپرست خانوار بتوانند روی پای خودشان بایستند، با عزت نفس زندگی کنند، معاش خودشان را تأمین کنند و به اینکه مهارت‌های لازم را یاد بگیرند، انجام می‌شود.

 

 

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، اظهار داشت: یکی از کار‌هایی که سعی کردیم انجام بدهیم، تأمین اعتبار برای اجرای قوانینی است که وجود دارند. از اشکالات بسیاری از قانون‌ها که اجرا نمی‌شوند و ما با آن روبرو هستیم، این است که گفته می‌شود قانون را به دلیل اینکه اعتبار و بودجه کافی نداریم نتوانستیم اجرا بکنیم. کار ما نظارت است، نمی‌توانیم وارد اجرا بشویم، اما می‌توانیم این نظارت را آن قدر دقیق کنیم و این هماهنگی را آن قدر خوب انجام دهیم که هم اعتبار جذب شود و همان کار به مرحله اجرا و عمل برسد. ما تلاش کردیم که راه جدید در معاونت را بر این مبنا بگذاریم و اعتبار‌هایی از مسئولیت‌های اجتماعی، برنامه و بودجه و بخش‌های مختلفی که با توانمندسازی زنان مرتبط بوده است، بگیریم، به جای خود ارجاع بدهیم و بعد نظارت بر این موضوع داشته باشیم که آیا در محل خود مصرف می‌شود و به نتیجه می‌رسد یا نه. 

 

 

خزعلی، گفت: من فکر می‌کنم این یک حرکت خوب و جدید است و باید آن را گسترش دهیم، یعنی یکی از کار‌های ما سیاستگذاری و یکی، هماهنگی و دیگری، ارزیابی و نظارت است. این کار‌ها اگر به روز باشد، نه اینکه شش ماه یکبار، یا نهایت سه ماه یکبار ما درخواست گزارش بکنیم و بعد هم دستگاه مربوطه بگوید نیرو، امکانات و بودجه نداشتم و عملی نشد. الآن قوانین ما بیشتر این طوری است. قوانینی که بر زمین مانده و اجرا نشده است؛ بنابراین تخصیص و گرفتن اعتبار و متصل کردن اعتبار‌هایی که سرگردان است یا در جای خود هزینه نمی‌شود، در جای مورد نیاز و نیازشناسی، نیازسنجی و سپس، ارزیابی دقیق اینکه آیا در جای خود مصرف شده یا نه، یکی از کار‌هایی است که ما در حرکت جدید، آغاز و نظارت بر این موضوع را فعال کرده‌ایم.