خبرگزاری شبستان،گروه اندیشه، کتاب «جهادگرایی و مرگ؛ جذابیت جهانی داعش» سومین اثر انتشارات بزنگاه در حوزه مطالعات اسلام سیاسی با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۱۸۱ صفحه و به بهای ۹۷ هزار تومان منتشر شده است. این کتاب نوشته اولیویه روآ؛ استاد نظریههای اجتماعی و سیاسی در دانشگاه اروپایی فلورانسِ ایتالیاست.
روآ در حیطه دین و سیاست و همچنین مباحث مربوط به اسلام سیاسی و تأثیرات آن بر جوامع اروپایی و اسلامی از چهرههای شاخص به شمار میرود. مترجم کتاب سامان ابراهیم زاده است.
نویسنده در جهادگرایی و مرگ؛ جذابیت جهانی داعش روند جهادگرایی و تروریسم را با تمرکز بر اعضای اروپایی آن، از بمبگذاری خالد کلکال در ۱۹۹۵ تا کشتار باتاکلان در نوامبر ۲۰۱۵ بررسی کرده است. وی بر مبنای شواهد به دست آمده اعلام میکند که مهمترین خصیصه جهادیون در این دوره که آنان را از پیشگامانشان متمایز میکند؛ استقبال آگاهانه از مرگ است که در نقل قول مشهور بنلادن از زبان جهادیون بازتاب مییابد: «ما به همان سان عاشق مرگیم که شما عاشق زندگی».
پارهای از خصوصیات تکرارشونده تروریستهای اروپایی را چنین میتوان عنوان کرد: مهاجر نسل دوم بودن، جذب شدن توسط جامعه میزبان در سالهای ابتدایی زندگی، دانش ابتدایی از اسلام و عدم ارتباط با مسجد، گذراندن دورهای از جرایم جزئی و زندگی ولنگارانه، به زندان افتادن و عضویت در گروههای افراطی و در نهایت اقدام به عملیات انتحاری در حالی که کشته شدن برای عملیات ضرورتی ندارد. این موارد روآ را در نهایت به این نتیجه رهنمون میسازد که جهادیون و تروریستهای این دوره بیش از آنکه متأثر از «اسلام» باشند از سایر اشکال خشونت و رادیکالیسم همچون طغیان نسلی، خودتخریبی، گسست رادیکال از جامعه و زیباییشناسی خشونت تأثیر پذیرفتهاند. این شواهد مؤلف را به نقطهای رهنمون میکند تا بهترین توضیح حملات انتحاری جهادیون از ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ را در این جمله بیابد: «تروریسم نه از رادیکال شدن اسلام بلکه از اسلامی شدن رادیکالیسم نشأت میگیرد.»
مجموع این شواهد روآ را به رد دو موضع اساسی پیرامون ریشههای گسترش رادیکالیسم و تروریسم بنیادگرا هدایت میکند که پذیرش عام یافتهاند: نخست موضعی که آن را الگوی عمودی مینامد و از قرآن شروع کرده و با گذر از ابنتیمیه، حسن البنا، سید قطب و بن لادن به داعش میرسد. دوم دیدگاهی که این پدیده را نتیجه ناگزیر علل سیاسی همچون میراث استعمار، مداخلات نظامی غرب در خاورمیانه و طرد مهاجران توسط جوامع میزبان غربی میداند. روآ علیرغم پذیرش اهمیت این عوامل تأکید میکند که بر مبنای شواهد گردآوری شده عوامل مذکور ناتوان از توضیح درست پدیده هستند و بارها تکرار میکند که خشونت برای این قبیل افراد نه یک ابزار بلکه هدفی فی نفسه است و مقصود داعش از تأسیس دولت اسلامی نه خلق آرمانشهر بلکه طغیان مطلق و تحقق آخرالزمان است.
نظر شما