خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ زهرا مهرور: در ستایش نان و اهمیت آن در فرهنگ ایرانی شاید بشود به همین نکته بسنده کرد که در زبان و گویش «نان» را معادل غذا می‌دانند و هر وعده غذا خوردن را «نان خوردن» می‌نامند. نان همیشه مهم بوده به ویژه در سفره‌های طبقات فرودست و گرو‌های کم درآمد.
اجرای سیاست اصلاح ارز ترجیحی و مردمی سازی توزیع عادلانه یارانه طی روزهای اخیر در کشور آغاز شده در همین راستا سری به نانوایی های مختلف سطح شهر بیرجند بزنیم تا وضعیت فعالیت آنان را بررسی کنیم.
بررسی و مشاهدات میدانی خبرنگار شبستان از تعدادی نانوایی سنتی در مناطق مختلف شهر حاکی از این است که نرخ انواع نان سنگک، بربری و تافتون در مقایسه با سال گذشته تغییری نداشته است. صف های نانوایی ها هم نسبت به قبل کمی شلوغ‌تر شده است.
قیمت نان بدون تغییر
«سمیه سلیمانی» یکی از بانوان جوانی است که در منطقه شمال شهر بیرجند زندگی می کنند، می گوید: نانوایی سنگگ محله ما صبح خلوت بود و قیمت هم تغییری نکرده؛ کیفیت نان هم خوب بود حتی شاطر هم که دست تنها بود و شاگردی نداشت چندبار نان ها را زیر رو می کرد که کامل بپزد.
در این میان برخی دیگر از شهروندان معتقد هستند قبلا نانوایی آزاد (نیمه یارانه‌ای) خلوت‌تر از دولتی بود و به راحتی می‌توانستیم در صورت شلوغی نانوایی دولتی، نان را از نانوایی آزاد تهیه کنیم. ولی در حال حاضر فرقی بین نانوایی دولتی و غیردولتی وجود ندارد و تمام نانوایی‌ها شلوغ هستند. به هر نانوایی که سر می‌زنیم مردم در صف ایستاده‌اند.
«لیلا بنی اسدی» که همیشه از نانوایی نواب برای ۲ خانواده ۲۰ قرص نان خرید می کند، می گوید: اما این دفعه فقط ۱۰ قرص نان می داد و می گفت بیشتر نمی دهیم. ضمنا صف بسیار طولانی و خسته‌کننده ولی کیفیتش خوب و مثل قبل بود.
به گفته او نانوایی آزادپزی هم که نان می‌خرند انتهای بلوار غفاری است و همیشه تا ساعت یک بامداد پخت داشت اما الان چند شبی می شود که ساعت ۲۲:۳۰ تا ۲۳ دیگه تعطیل است و از طرفی هم خیلی نسبت به قبل شلوغ‌تر می شود.
یکی از ساکنان بلوار پاسداران نیز چند شب است که ساعت ۲۰:۳۰ یا ۲۱ به نانوایی می رود اما دست خالی به خانه برمی گردد، «سعید کاظمی» می افزاید: دیروز صبح ساعت ۷:۳۰ هم برای خرید نان به چند نانوایی رفتم که تعطیل بودند شاید هم ساعت پخت تغییر کرده و ما بی خبریم، خیلی عجیب بود تا حالا برام اتفاق نیفتاده بود.
صف‌های شلوغ نان و کلافگی مردم
«محسن پروازی» هم در این رابطه با کلافگی می گوید: چند روزی است که نانوایی‌ها خیلی شلوغ‌تر شده و در شب های گذشته به چند تا نانوایی مراجعه کردم یا خیلی شلوغ بود یا نان نداشتند برای همین مجبور به تهیه نان از سوپرمارکت ها شدم.
وی در ادامه بیان می کند: کیفیت و قیمت نان تغییری نکرده است اما دیگر شلوغی نانوایی آزادپز که همیشه بدون معطلی نان تهیه می کردم، قابل تحمل نیست.
شهروند دیگری هم در این زمینه بیان می کند که روز سه شنبه هفته گذشته خودم رفتم نان بخرم، چون شب قبلش همسرم به هر نانوایی رفته بود، یا به صف طولانی خورده بود، یا نانوایی که خلوت بود، نان باکیفیتی نداشت و نانوایی آخری هم یک قرص نان گرفته بود چون گفتن بیشتر نمی رسد. «معصومه سورگی» که خیلی دنبال نانوایی خلوتی می گشته که نان باکیفیت داشته باشد، می افزاید: نانوایی که همیشه می رفتیم، علی رغم ساعتی که باید باز باشد، بسته بود و ساعت باز و بسته بودنش هم روی درب آن نصب نبود که بدونم چرا بسته است؛ خلاصه بعد از اونجا به نانوایی دیگری رفتم که خیلی شلوغ بود. نانوایی بعدی که رفتم هم باز تعطیل بود؛ دقیقا مثل همون اولی بدون هیچ اعلامی بر درب که معلوم کند ساعت کاریش و روز تعطیلی اش چجوریه. در نهایت مجبور شدم به نانوایی بروم که قبلا از آن نان می گرفتیم که آنجا هم صف بود و بعد نیم ساعت نوبتم شد. اما در مجموع آنچه که در شهر به چشم می آید انگار طول صف جلوی نانوایی ها بلندتر شده است.
قیمت فعلی نان با هزینه های آن تناسب ندارد
یکی از نانوایی ها در کوچه فرعی واقع در بلوار پاسداران هم که هر روز از ساعت ۹:۳۰ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر و عصرها هم از ساعت ۱۷ تا ۲۰:۳۰ نان لواش و تافتون پخت می کند که همزمان با مدت تقاضا می شود و نانی برای عرضه بعد از این ساعت باقی نمی ماند. او نیز در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند با اشاره به شلوغ‌تر شدن صف و تقاضای مردم برای نان، می گوید: هر روز سهمیه پخت هشت کیسه آرد دولتی (۳۵ هزار تومانی) دارم اما اکنون اگر ۱۰ کیسه هم پخت کنیم مشتری وجود دارد.
«غلامیان» در ادامه می افزاید: اکنون اصلا سفارش پخت نان قبول نمی کنیم چون نمی توانیم جوابگو باشیم و حتی چون صف نانوایی شلوغ‌تر است تا سقف ۲۰ قرص نان لواش و ۲ قرص تافتون می دهیم و اواخر پخت که کمتر هم می شود.
او معتقد است اگر نان با کیفیتی پخت کند مشتری از هر جای شهر هم به او مراجعه می کند البته این کیفیت به نوع آرد هم بستگی دارد. این نانوا در ادامه می گوید: هزینه ها و دستمزد کارگران روز به روز روند صعودی را طی می کند اما هنوز نرخ‌نامه ما مربوط به چندسال قبل است. قیمت فعلی نان با هزینه های آن ها تناسب ندارد و موجب شده تا فعالیت نانوایی ها به صرفه نباشد.
افزایش ساعت کاری نانوایان نیازمند اختصاص سهمیه آرد بیشتر است
رئیس اتحادیه نانوایان خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار شبستان وضعیت نانوایی های استان را خوب ارزیابی می کند و می گوید: در حال حاضر سطح استان ۷۶۳ واحد نانوایی فعال داریم که ۲۴۸ مورد آن در مرکز استان است. میانگین سهمیه روزانه هر واحد نانوایی هشت کیسه آرد است و بعد از پایان پخت این مقدار سهمیه، چاره‌ای جز تعطیلی نانوایی ندارند.
«جواد مختاری» در ادامه با بیان اینکه نانوایان باید ساعت کاری را در معرض دید مردم نصب کنند، می افزاید: افزایش ساعت کاری نانوایان نیازمند اختصاص سهمیه آرد بیشتر است و اگر نانوایی می خواهد اضافه پخت کند اتحادیه باید تشخیص دهد که این نانوایی صف مشتری دارد در این صورت سهمیه آرد بیشتری به او تعلق می گیرد. میزان پخت هر کیسه آرد ۴۵ دقیقه است که در صورت افزایش سهمیه آرد باید ساعت کاری نانوایی هم افزایش یابد.
وی با اشاره به اینکه طرح کارت نان هنوز در استان اجرایی نشده است اما اطلاعات کارتخوان کلیه نانوایان در سامانه ثبت شده و خراسان جنوبی در این زمینه رتبه دوم کشور را کسب کرده است، می گوید: قیمت نان در نانوایی ها از سال ۹۸ هیچ تغییر و افزایشی نداشته است. البته در نانوایی های آزادپز نان های روغنی و کنجدی با توجه به درخواست مردم با قیمت متفاوت از نرخ مصوب عرضه می شود.
صف نانوایی ها شلوغ‌تر از قبل نیست!
مختاری با بیان اینکه صف نانوایی ها شلوغ‌تر از قبل نیست، ادامه می دهد: طی بازدید چند روز گذشته صف آنچنانی مشاهده نکردیم و اگر صفی هم مشاهده می شد طبق روال گذشته بود. مردم هم باید سعی کنند از طول روز برای خرید نان استفاده کنند و این امر را به آخر شب موکول نکند. اگر دقت کرده باشید از ساعت ۲۰ شب به بعد صف تشکیل می شود چون مرم ساعاتی پایانی را برای خرید نان انتخاب می کنند که این کار درست نیست.
رئیس اتحادیه نانوایان خراسان جنوبی بیان می کند: عدم رعایت ساعت کاری، تعطیلی خودسرانه، عرضه خارج از شبکه، کم فروشی و گران فروشی در نانوایی ها تخلف محسوب می شود که به شدت با این تخلفات برخورد خواهد شد. کمیسیون بازرسی اتحادیه نیز تا هفته گذشته ۵۷ مورد بازرسی انجام داده و رعایت موارد نظام صنفی را به نانوایان تذکر دادیم.
وی از مردم درخواست کرد موارد تخلف احتمالی نانوایان را به نهادهای نظارتی استان و همچنین به شماره ۳۲۲۲۰۵۹۵ اتحادیه گزارش دهند تا رسیدگی به این تخلفات در حداقل زمان ممکن صورت گیرد.
مهمترین خواسته نانواها
مختاری با بیان اینکه قیمت نان از سال ۹۸ به هیچ وجه گران نشده است، می گوید: این در حالی است که قیمت اجاره بهاء، بیمه کارگر، پول روغن و نمک و حقوق کارگر در طی این مدت چندبرابر افزایش پیدا کرده است.
رئیس اتحادیه نانوایان خراسان جنوبی با اشاره به اینکه مهمترین درخواست نانوایان افزایش نرخ نان است، تصریح می کند: نرخ نان در خراسان جنوبی نسبت به استان های همجوار پایین‌تر است و موجب شده کارگران فعال در نانوایی ها به استان‌های مجاور از جمله خراسان رضوی و کرمان مهاجرت کنند و نانوایی های سطح شهر با مشکل تامین نیرو ماهر مواجه باشند.
وی در پایان تأکید می کند: نانواداران با تمام توان کار کرده و نان مورد نیاز مردم را تامین می کنند امیدواریم دولت نیز به خواسته به حق نانواها توجه و از آنان حمایت کند.
سخن پایانی
و اما از آنجایی که نان قوت اصلی سفره مردم است و مشکلات آن امنیت غذایی کشور را تهدید می کند از این رو نیازمند آن است که قبل از هرگونه تصمیم گیری و اجرای طرح در این حوزه، تمامی جوانب امر سنجیده شده و برنامه ریزی های اصولی در روند تامین، توزیع و نظارت این مقوله صورت گیرد.
نظر شما