معصومه ظهیری در گفتگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با گرامیداشت سالروز شهادت امام صادق(ع) اظهار داشت: 25 ماه شوال، شهادت شیخ الائمه امام جعفر صادق(ع) است که در 65 سالگی توسط منصور دوانقی از خلفای بنی عباس به شهادت رسیدند.
این استاد و پژوهشگر افزود: صادق آل محمد با 5 خلیفه از خلفای بنی امیه و دو خلیفه از بنی العباس هم عصر بوده و عصر طلایی تعلیم و تربیت و تداوم انقلاب فرهنگی توسط ایشان محقق شده است.
وی تصریح کرد: بنیانگذار انقلاب فرهنگی امام باقر(ع) بودند و بعد از دوران خفقان و شرایط سخت بعد از شهادت امام حسین(ع) و عصر امام سجاد(ع) به دلیل درگیری های حکومت بنی امیه و زمینه متلاشی شدن از درون، این فرصت در اختیار این امام همام قرار گرفت که تحولات فرهنگی نشر علوم آل محمد و تحول فرهنگی را ایجاد کند اما گستره این کار در زمان امام صادق(ع) اتفاق افتاد.
ظهیری بیان کرد: عصر شکوفایی معارف اسلامی در زمان امام صادق(ع) است، به طوری که ایشان می‌فرمایند تا در میان شما هستم آن چه لازم است از من بپرسید تا من برای شما بیان کنم.
وی در مورد زندگی این امام عنوان کرد:؛ 35 سال دوران امامت امام صادق(ع) بود که 14 سال در زمان پدربزرگ خویش یعنی امام سجاد(ع) را درک کرد و 19 سال هم عصر با پدرش و 5 سال دوران امامت ایشان بود.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: پیشوای صادق ما شیعیان زمینه ای را فراهم کردند تا 400 کرسی درسی و 4 هزار شاگرد را بپروراند و از مزیت های کرسی های درسی امام صادق این بود که هم اختصاص به روایت حدیث و فقه و بیان معارف اسلام نداشت، بلکه بسیاری از علوم روز مانند بحث نجوم و ریاضیات و شیمی و بحث هایی که مورد نیاز و مبتلا به جامعه بود را برای شاگردان بیان مطلب داشتند.
وی گفت:از شاخصه های مکتب امام صادق علیه السلام پرورش شاگردان جدای از جنسیت بود در میان شاگردان وراویان نام بانوان عالمه ذکر شده است.
ظهیری ادامه داد: از جمله کسانی بود که در مذاهب دیگر بودند نیز از محضر ایشان بهره می بردند بنابراین ما مکرر روایت از علمای غیر شیعه داریم که به بهره بردن از محضر علمی امام صادق(ع) را اقرار کردند و در محضر ایشان بهره جستند و این بهره علمی زمینه نجات ایشان را در گره های علمی ایجاد کرده است.
وی بیان کرد: همچنین امام صادق(ع) از جهت سیاسی دارای ویژگی هایی بودن که در هیچ شرایطی با حکومت سازش نکردند و اگر چه زمینه قیام به دلیل آن بلوغ و آماگی اجتماعی فراهم نشد، اما هرگز سازش نکردند.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد: امام خامنه ای در کتابی به نام پیشوای صادق که اولین بار مجموعه شامل سخنرانی های ایشان در سال 58 است و چندین بار چاپ مکرر داشت و توصیه می کنم این کتاب خوانده شود در آن جا مشی و حیات سیاسی و اجتماعی امام صادق(ع) را و تاثیر گذاری در وحدت شیعیان و نشر شیعیان و تشکیل تشکل و شبکه وکالت شیعه را که به دست امام صادق(ع) تاسیس شد و تا زمان دوران غیبت صغری ادامه داشت ذکر کرده اند.
وی اظهار داشت: بنابراین این دو شاخصه علمی بودن و نشر معارف و شبکه تشکیلاتی منسجم برای پیام رسانی مقابله با جریان انحصار طلب و غاصب خلافت به جای امامت و روشنگری از ویژگی های دوران زندگی امام صادق(ع) است.
ظهیری در ادامه تصریح کرد:آن حضرت عابد و زاهد و اهل معرفت بود امامی که در خصوصیات شخصی شان نوشته شده یا به نماز مشغول بودند یا به تلاوت قرآن یا به تدبر و سکوت و تفکر می پرداختند.
وی خاطرنشان کرد:امام صادق(ع) بارها و مکررا از ناحیه حکومت مورد آزار و اذیت و تعرض قرار می گرفتند و درب خانه حضرت را به آتش کشیدندف اما مهربانی و گذشت و خلق نیکوی حضرت باعث شد اطرافیان ایشان ترغیب شوند از ایشان دفاع کنند ولی به دلایلی حضرت ترجیح دادند به این که مقابله مستقیم از جهت درگیری با حکومت را نداشته باشند.
این پژوهشگر علوم دینی گفت: ایشان نسلی را پرورش دادند که آگاه و هوشمند است و زمینه ای را فراهم کرد تا مردم از شهرهای دیگر سفر می کردند و معارف و پاسخ به سوالات و گره های ذهنی خودشان را فقط از ناحیه امام بشوند، لذا این تغییر مسیر خلافت به جریان امامت و باور امامت و جایگاه استمرار حرکت نبوت در امامت در زمان امام صادق(ع) تثبیت شد به نحوی که آن جریان ایجاد تشکل همین طور در ائمه بعدی ادامه پیدا کرد.
وی افزود: از خصوصیات ویژه امام صادق این بود که آن ریشه و بن مایه دینی اسلامی را که از اولین وصی از اوصیای پیامبر(ص)، یعنی امام علی(ع) تا عصر خودشان و بعد از آن نشانه گذاری و برای رسیدن به منجی عالم بشریت را بنا گذاشتند و بیان کردند و روشنگری داشتند.
ظهیری بیان کرد: روایات زیادی از امام صادق(ع) در مورد مادرشان زهرا مرضیه(س) وجود دارد که بسیار به شعائر و آن چیزی که جز سنت های حسنه دینی است پرداخته شده و علاوه بر اینکه در مورد حضرت زهرا(س) و خلقت اش و سبک زندگی و عرفان و عبادت و خلق و تسبیح اش و حتی گریه بر فراق پیامبر(ص) و انحراف و شکافی که در دین ایجاد شد سخن گفته روایات متعدد و مکرری داریم که نشانه گذاری جریان دفاع از امامت و ولایت را از زبان حضرت زهرا بیان می کند.
وی تصریح کرد: همین طور در مورد واقعه عاشورا روضه برگزار و میزبان مهمانهایی بودند که مرثیه و روضه و جریان واقعه کربلا را روشن می کردند و این روشنگری در سیره عملی امام صادق(ع) است.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد:سفارشات ایشان به مناسک یکی از ویژگی های عملی امام صادق(ع) است، چیزی که بعد از سالها درگیر آن هستیم و اعتقاد بدون مناسک وفکربدون عمل و اعتقاد بدون عمل را می خواهند در جامعه نشر دهند.
وی خاطرنشان کرد: شاید ریشه این شبهات در زمان امام صادق(ع) بوده به این دلیل ایشان معارف و اعتقاد با عمل و اسلام را با اداب و مناسک را سفارش می دادند لذا در آخرین سفارشها و نوشتار، مکرر به انجام واجبات و ترک محرمات تاکید داشتند و می فرمایند کسی که نماز را سبک بشمارد مورد لعن قرار می گیرد و رانده شده از درگاه الهی است.
ظهیری بیان کرد: نماز به عنوان راس معارف و مناسک است، اگر پذیرفت شود بقیه اعمال نیز پذیرفته می شود، از مهم ترین سفارشات امام صادق(ع) در کنار حج و امر به معروف و نهی از منکر و به پا داشتن فرامین الهی در سفارشات علمی و عملی ایشان وجود داشته است.
وی عنوان کرد: همچنین ایشان به تلاوت و فهم قرآن سفارش کردند و در روایتی است که رانده شده از درگاه الهی بوده و مورد غضب قرار می گیرد اگر جوانی در یک شبانه روز 50 آیه تلاوت قران نداشته باشد، لذا همین که تلاوت قرآن برای فهم و عمل و درک قرآن و زمینه سازی برای تحقق اوامر الهی فراهم می کند نشان می دهد اسلام مناسکی جز سفارش های امام صادق(ع) است.
این استاد و پژوهشگر تصریح کرد: همه این سبک زندگی نبوی و علوی زمینه را برای حساسیت حکومتی ایجاد کرد و بالاخره خلیفه عباسی تصمیم گرفت حضرت را به شهادت برساند با اینکه جندین بار تصمیم گرفتند و موفق نشدند، اما در نهایت در مجلسی زمینه را فراهم کرد و حضرت به شهادت رسید و در غربت کعده بقیع مضجح ایشان و قبر مطهر در کنار پدرشان امام باقر(ع) و پدر بزرگ امام سجاد(ع) و امام مجتبی(ع) به خاک سپره می شود.گ
وی بیان کرد: امام صادق علیه السلام عالم آل محمد و زمان شناس آگاه و بصیر که شیعه سیره وروش نبوی زیستن وعلوی ماندن را از او آموخته است، دعای ما در ایام شهادت این است خداوند با وحدت مسلمانان زمینه ای را برای این به وجود بیاورد تا بتوانیم اظهار ادب و وظیفه ای کرده باشیم و برای مضجح ایشان را در بقیع بارگاهی بنا کنیم.
گفت و گو از حمیده زند
نظر شما