کمبود پزشک متخصص، درد کهنه نظام سلامت/ سفر اجباری بیماران خراسان شمالی به شهرهای بزرگ‌تر

خبرگزاری شبستان_خراسان شمالی؛ استان خراسان شمالی در شاخص پزشکان متخصص نسبت به میانگین کشوری عقب است و در حالی شاخص پزشک متتخصص در این استان به ازای هر هزار نفر کمتر از نیم یعنی 0.33 درصد است که در کشور به ازای هر هزار نفر یک پزشک متخصص وجود دارد. همچنین در بخش پزشک عمومی در کشور به طور میانگین به ازای هر هزار نفر یک پزشک عمومی وجود دارد که این رقم در استان کمتر از نیم درصد است.

 

البته علاوه بر کمبود پزشک در این استان، معمولا پزشکان در سال های اول خدمت در این خطه مشغول به فعالیت خواهند شد اما پس از چند سال به استان بزرگ تر همچون تهران و مشهد و سایر استان ها کوچ و یا مهاجرت خواهند کرد که در این خصوص نمونه های زیادی وجود دارد که شهروندان این استان حتی برای یافتن آنان به سایر استان ها نیز سفر خواهند کرد.

 

شماری از شهروندان استان خراسان شمالی ضمن گلایه مندی از کمبودها در حوزه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی می گویند: متاسفانه این امر موجب شده که برای پیگیری امور درمان به برخی از استان های کشور از جمله مشهد و تهران، شیراز و استان های شمال کشور مراجعه کنیم.

 

یکی از شهروندان بجنوردی که هم اکنون چند سال است برای درمان بیماری داخلی و مشکلات صفرا به مشهد مراجعه می کند، گفت: متاسفانه چندین سال دچار ناراحتی مختلف شده بودم که در این استان هیچ درمان نشدم.

 

«احمد پهلوانی» افزود: با وجود اینکه هزینه های زیادی را برای درمان متحمل شده ام و همچنین درد و ناراحتی زیادی نیز کشیده ام، اما هیچ گاه درمان نشدم که به پیشنهاد یکی از دوستان به مشهد مراجعه و هم اکنون تحت درمان هستم.

 

وی افزود: به گفته پزشکان متخصص داخلی اگر در روند درمان زودتر در مشهد اقدام کرده بوم طول درمان بسیار طولانی نمی شد.

 

وی اظهارداشت: سختی و دوری راه از یک سو و یافتن مسافرخانه و سختی های آن از سوی دیگر بیماران و خانواده های آنان را اذیت می کند در حالی که بعضا هزینه های جانبی بیش از حوزه درمان است.

 

پهلوانی گفت: از سوی دیگر وقتی به پزشکان استان های دیگر از جمله هم اکنون که به مشهد مراجعه داشته ام هیچ گونه از آزمایش ها و سونوگرافی را نمی پذیرند که این امر موجب بالا رفتن هزینه ها خواهد شد.

 

وی افزود: معمولا مطب این پزشکان متخصص نیز بسیار شلوغ است در حالی که در اول صبح که مراجعه خواهیم کرد در شیفت بعد از ظهر نوبت معاینه به ما می رسد که این هم یکی دیگر از مشکلات اساسی است؛ متاسفانه هیچ گاه نوبت دهی پزشکان متخصص ساماندهی نخواهد شد و منشی ها در این خصوص هیچ نظم و انضباطی ندارند.

 

وی گفت: مطب این پزشکان در حالی با ازدحام بیماران مواجه است که بیمار چند لحظه در نزد پزشک معاینه خواهد شد و سایر اقدامات در خصوص توضیحات برای مصرف دارو و آزمایش توسط منشی به بیمار منتقل می شود.

 

هم اکنون شمار زیادی از بیماران سرطانی، قلب و عروق، داخلی، زنان و زایمان، ناباروری، بیماری های پوستی و سوختگی های شدید و سایر موارد به استان های دیگر سفر می کنند که این بیماران علاوه بر تحمل درد و رنج متحمل هزینه های هنگفت رفت و آمد و اسکان نیز می شوند و بعضا برخی از این خانواده ها به علت ناتوانی مالی و یا نبود وقت و مرخصی کاری، درمان بیماران خود را نیمه رها خواهند کرد.

 

یکی دیگر از شهروندان منطقه محروم و مرزی راز و جرگلان گفت: متاسفانه دسترسی اهالی این شهرستان به مراکز درمانی تخصصی بسیار سخت است و حتی در برخی از مناطق به خصوص در ایام تعطیل، پزشک عمومی نیز وجود ندارد که مجبور هستیم به بجنورد و یا سایر استان ها سفر کنیم.

 

«مژده پرهیزکار» افزود: متاسفانه در این شهرستان تخصص وجود ندارد و بسیاری از شهروندان به خصوص زنان مجبور به رفت و آمد هستند که بعضا به این علت به پزشک مراجعه نمی کنند که بیماری آنان پیشرفت می کند.

 

وی گفت: یکی از اقوام ما معمولا دردهای شکمی داشت و چندین بار نیز به پزشک عمومی در این منطقه و حتی بجنورد مراجعه داشت اما هیچگاه علت آن مشخص نشد در حالی به یکی از بیمارستان های تهران مراجعه کرد که مشکلش بسیار حاد شده بود.

 

پرهیزکار از مسئولان خواستار توجه به مناطق محروم شد و افزود: متاسفانه اهالی این مناطق از نبود خدمات درمان در رنج هستند.

 

وی افزود: به طور مثال ساکنان این منطقه حتی برای دریافت خدمات دندان پزشکی باید به مرکز استان سفر کنند که برخی از خانواده ها از عهده هزینه ها و رفت آمد بر نمی آیند و به نوعی درد را تحمل می کنند و اگر هم دیگر توانایی تحمل آن را نداشته باشند، دندان را می کشند.

 

استان خراسان شمالی افزون بر 900 هزار نفر جمعیت دارد که کمتر از نیمی از جمعیت در روستاها سکونت دارند که جمعیت قابل توجهی است و برخی از روستاها فاصله زیادی تا مرکز شهرستان و همچنین بجنورد مرکز استان دارند اما متاسفانه از نظر زیرساختی در بحث بهداشت و درمان، استان بسیار ضعیف است و حداقل ها را دارد که نیاز بیماران را پاسخ نمی دهد.

 

وی گفت: گروه های جهادی در مناطق محروم استان اقداماتی در حوزه بهداشت و درمان انجام می دهند اما بسیار محدود و در زمان مشخصی است.

 

وی افزود: در راستای پیشگیری از بیماری ها و آموزش نیز در شهرستان ها و آن هم بسیار محدود عمل می شود متاسفانه روستاها و مناطق محروم به فراموشی سپرده شده اند چرا که بعضا با رعایت چند نکته ساده می توان از یک بیماری خطرناک جلوگیری کرد اما متاسفانه در این حوزه بسیار ضعیف عمل می شود دانشگاه علوم پزشکی حوزه آموزش را به فراموشی سپرده است.

 

با وجود اینکه استان خراسان شمالی در سال های گذشته از نظر کمی در حوزه بهداشت و درمان رشد داشته اما متاسفانه از سال گذشته این روند بسیار کُند و حتی متوقف شده است.

 

این در حالی است که هنوز استان خراسان شمالی از نظر زیرساخت ها، محدودیت دارد، هنوز کمبود بیمارستان و تخت در استان وجود دارد، هنوز بیمارستان ها از بخش های مختلف تخصصی برخوردار نیستند که حمایت بیشتری در این حوزه نیازمند است.

 

بیماران اعصاب و روان، بیماران خاص و سوختگی ها از دیگر بیماران هستند که برای درمان باید متحمل هزینه ها و رنج سفر شوند که بیشتر خانواده ها در این خصوص بعضا شغل و کار خود ر ا از دست خواهند داد.

 

طی چند سال گذشته اقدامات خوبی در حوزه بهداشت و درمان انجام شد اما این استان از نظر زیرساخت ها ضعیف بوده و هم اکنون بخشی از نیازها باقی مانده که نیاز به توجه مسئولان دارد.

 

جای خالی بخش خصوصی در حوزه بهداشت و درمان نیز در این استان وجود دارد تا بخشی از خدمات را ارائه دهد. باید گفت هنوز حتی یک بیمارستان خصوصی در این استان راه‌اندازی نشده تا قسمتی از بار سنگین بیمارستان‌های دولتی را به دوش بکشد.

 

بیمارستان امام رضا (ع) و زایشگاه بنت الهدی مرکز بجنورد بسیار قدیمی است، علاوه بر این دو مرکز سایر مراکز درمانی استان از هتلینگ خوبی برخوردار نیستند و تنها بخش های محدود این طرح را اجرا کرده اند.

 

تامین اجتماعی نیز تنها یک بیمارستان در بجنورد مرکز استان دارد و چند مرکز درمانگاهی نیز در شهرستان ها دایر کرده، با وجود اینکه همه بیمه شدگان به یک اندازه پرداختی دارند اما خدمت یکسان دریافت نمی کنند چرا که اصلا دسترسی به حوزه درمان تامین اجتماعی ندارند.

 

در سایر استان ها، بسیاری از پزشکان در مطب های خصوصی امکانات محدودی را دارا هستند اما متاسفانه در این استان از هیچ گونه امکانات برخوردار نیستند و بعضا از یک فضای کوچک برای انتظار بیماران و حتی امکانات سرمایشی و گرمایشی مناسب و یک سرویس بهداشتی مناسب نیز برای بیماران دریغ می کنند.

 

بیشتر مطب های پزشکان این استان کهنه و فرسوده است و پزشکان در یک اتاق کوچک بیماران را معاینه می کنند و اگر امکاناتی نیز ارائه می دهند، هزینه های هنگفتی از بیماران طلب می کنند.

 

شاخص پزشک عمومی و متخصص کمتر از میانگین کشوری 

در خراسان شمالی  ۱۱ بیمارستان وجود دارد که در این مراکز هزار و ۴۴۴ تخت بیمارستانی مستقر است و هم اکنون پنج هزار نفر در حوزه سلامت این استان خدمت رسانی می کنند. در این خطه که بیش از 900 هزار نفر جمعیت دارد ۳۶۰ پزشک عمومی و ۲۵۰ پزشک متخصص فعالیت دارند.

 

استان خراسان شمالی بیش از 800 روستا و آبادی دارد که بیشتر این روستاها نیز با هم فاصله زیادی دارد که این امر موجب شده تا تعداد زیادی از جمعیت این خطه محروم و مرزی به خدمات تخصصی درمان دسترسی نداشته باشند و البته در برخی از مناطق به پزشک عمومی نیز دسترسی ندارند.

 

دکتر «سیدجواد پورنقی» رییس  دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی گفت:  شاخص تعداد پزشک عمومی در کشور به ازای هر هزار نفر یک نفر است در حالیکه این رقم در استان نصف این میزان است.

 

وی در نشست با خبرنگاران که اردیبهشت امسال برگزار شد، اظهارداشت: همچنین شاخص پزشک متخصص نیز در این استان 0.33 درصد است در حالی که این رقم براساس میانگین کشوری به ازای هر هزار نفر نیم درصد است.

 

 

شاخص پرستار و ماما کمتر از میانگین کشوری 

 

وی با اشاره به کمبود پرستار و ماما و دیگر نیروهای پشتیبانی در استان، گفت: اینک شاخص تعداد پرستار نیز به‌ تخت در دانشگاه علوم پزشکی استان کمتر از یک است این در حالی است که این رقم بر طبق شاخص های وزارت بهداشت ۱.۳ باید باشد.

 

پورنقی افزود: برای رفع این کمبودها باید سعی کنیم شرایط ماندگاری پزشکان و متخصصان را در استان فراهم کنیم.

 

دکتر «محمدرضا جمعه زاده» معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی نیز گفت: از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون، ۶۵ پزشک متخصص در بیمارستان ها زیر پوشش این دانشگاه جذب شده اند که بخشی از آنها در مناطق کم برخوردار فعال هستند.

 

وی افزود: این نیروهای متخصص با تعامل سازنده حوزه درمان این دانشگاه و پیگیری‌های مستمر در سطح وزارت متبوع در رشته های مختلف داخلی، جراحی، اطفال، نورولوژی قلب و دیگر تخصص ها جذب شده اند.

 

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی افزود: برای توزیع عادلانه خدمات پزشکی و درمانی در سطح استان، رویکرد جدید دانشگاه علوم پزشکی استان این بود که حداقل از هر رشته پایه تخصصی، داخلی، اطفال، جراحی و بیهوشی دو پزشک متخصص در بیمارستان شهرستان ها وجود داشته باشد تا خدمات حوزه سلامت مداوم ارائه شود.

 

جمعه زاده بیان کرد: هم اکنون با حضور این پزشکان متخصص در شرایط محرومیت استان، نیاز درمانی و دسترسی مردم به متخصص تا حدود زیادی رفع شده و برای تامین کامل نیاز استان در راستای حضور متخصصان بیشتر، پیگیری‌های لازم با وزارت بهداشت انجام شده است.

 

با توجه به اینکه این استان هنوز در بسیاری از شاخص های بهداشتی و سلامت از میانگین های کشوری عقب بوده و مستلزم نگاه خاص دولت سیزدهم است، باید گفت حضور افراد نیکوکار و خیرخواه هم در حوزه بهداشت و درمان در استان یک ضرورت است.

 

 

ملیحه بیابانی