خبرگزاری شبستان-آران و بیدگل؛
اشتراکاتِ فرهنگی، نقطه‌یِ عطفِ تعاملات و ارتباطات افراد انسانی و پیوند حلقه‌های اجتماعی بوده و تاکید بر تقویتِ زمینه‌های فرهنگی مشترک مناطق مختلف می‌تواند منشاء برکات بی شماری باشد.
در همسایگیِ پهنه‌یِ کویر مرکزی ایران و جغرافیایِ کوهستانی کرکس و خاستگاه تمدن سیلک(منطقه فرهنگی کاشان)، نقاط تمدنی و فرهنگی متنوعی وجود دارد که با بررسی و بازشناسی ریشه‌های تاریخی پیوند میان آنها، می‌توان تجربه موفقی برای ایجاد شبکه منسجم همکاری و هم‌افزاییِ فرهنگی میان آنها ارایه کرد.
بدون تردید پیوند فرهنگی و معنوی مردمان دو اقلیم "کوهسار" و "کویرزار" از گذشته برقرار بوده اما شناخت، برشمردن و برجسته کردن آن ها می‌تواند الگوی مناسبی برای تعالی و پیشرفت آبادی‌های پیرامون باشد.
با وجود تلاش مستمر و خلاقیت افراد انسانی در سبک زندگی اهالی کوهستان برای به فعلیت رساندن قابلیت‌ها و بهره‌برداری مناسب از موهبت‌های خدادادی طبیعی، کویرزادها هم همواره برای فرونشاندن عطش معرفت جویانه خویش به مصداق "آب کم جو، تشنگی آور بدست/تا که آبت جوشد از بالا و پست"، ضمن همزیستی صبورانه با برخی ناملایمات طبیعی، در تکاپو بوده‌اند تا برای کشف حقیقت، کسب معرفت و درک دانستنی‌ها، از ژرفای دشت تشنه کویر تا بلندای کوه و زلال آبشار همیشه جاری حیات طیبه را پیموده و در این مسیر آثاری پر برکت از خود به جای نهاده‌اند.
همچنان که وجود یک چهارطاقی در سینه‌کش کوهی نشانه ای از حیاتِ آیینی مردمان نیاسر از گذشته های دور بوده به موازات آن وجود ده‌ها نسخه‌یِ خطیِ ارزشمند درآن آبادی که بتواند به تحقیق یک پژوهشگر پاسخی در شان داشته باشد، بیانگرِ غنایِ فرهنگی دیاری است که پیوند با آن، علیرغم تفاوت اقلیم طبیعی یا نابرابری وسعت و جمعیتِ ساکن، حایز اهمیت است.
بنابه مکتوبات موجود، از حدود دو قرن پیش وجود ذهن جستجوگر و روح عطشناک عالمی محقق از خطه کویر برای تتبّع در آثار خطیِ نگهداری شده در کوهسار نیاسر، در مسیر شناخت بهتر و رویت قطعیِ هلالِ مورد تحقیقش که همان نخستین مهاجر علوی به ایران و آرمیده در آغوش گرم و آرام آراندشت می باشد، به خودیِ خود پیوند عمیق دو آبادی در گستره منطقه فرهنگی کاشان را مستند کرده است.
اینکه در سایه پیوند اجتماعی و تعامل فرهنگی شخصیت‌های انسانی محقق و علم دوست در دو زیست بومِ کویرِ رازناک با آسمانی پر از ستاره‌های شگفت انگیز و کُهن باغِ سحرآمیزِ کوهپایه‌ای و پایتخت نجوم ایران، "هلالِ آسمانِ کویر" نمایان‌تر و پیشینه درخشندگیِ ستاره‌ای از آسمان نبوت و امامت در مامن آباد آراندشت مستند شود، خود می‌تواند بسترِ تفاهم و همکاری بیش از پیش بین دو آبادیِ آیین محورِ قدیمیِ واقع در گستره ای از کرکس تا کویر مرکزی ایران را فراهم آورد.
گواهِ اسنادی و تاریخی این حُسنِ همراهی و پیوند فرهنگی را می توان در " رساله هلالیه"، اثر علامه ملاغلامرضا کاشانی آرانی یافت که وی با کنکاش فراوان، نسخه‌ای از تذکره حضرت محمدهلال بن‌علی‌بن‌ابیطالب علیهم‌السلام را در نیاسر کاشان یافته و در آن، از بسیاری موقوفات آستان آن حضرت مطلع شده و در کوهسارِ نیاسر، پاسخ بخشی از ابهامات خود را درباره هلالِ آرمیده در سرزمین کویر یافته و حجیّت قطعی خود را در شناخت‌نامه‌یِ این فرزندِ بلافصل امام‌علی(ع) طی رساله‌ای مجدد، بازشناسی کرده است.
علاوه بر آنچه گفته شد پیوندهای خانوادگی بین اهالی این دو اقلیم نیز خود دلیل مناسبی برای برقراری پیوند فرهنگی بین این دو آبادی است تا ضمن شناخت سایر مناسبات، بر تدوین برنامه و برپایی نشست‌های مشترک در حوزه‌های معنوی، آیینی، فرهنگی، اجتماعی و گردشگری تاکید کرده و از قِبَلِ آن الگوی مناسبی از پیوندِ "کویر تا کوهسار" برقرار شود.
بدین ترتیب ضمن پاسداشت خدمات میراث‌بانان فرهنگی به ویژه صاحبان نسخه‌یِ خطی درخطه‌یِ نیاسر که در حفظ امانت مواریث یادشده اهتمام ورزیده و با تجلیل از علامه ملاغلامرضا آرانی که در بهره‌برداری صحیح از یک سند مکتوب، پیشینه یک آبادی در کویر مرکزی را در حُسنِ میزبانی و ارادتمندی به فرزندی علوی‌نسب و نبوی‌تبار مستند ساخته، همت اهالی و مدیران کوهسار نیاسر را که طی آیینی ضریح حرم فرزندِعلی(ع) در کویر آراندشت را به گلاب ناب شستند، پاس داشته و ثبت این رویداد مبارک معنوی در تقویم تعاملات فرهنگی و معنوی مردمان دو آبادی که متوسل به امام‌زادگانِ بزرگوار حضرات محمدبن‌علی (محمدهلال) و علی بن محمد(سلطانعلی) علیهم‌السلام هستند و همچنین انعقاد تفاهم‌نامه همکاری بین آستان مقدس حضرت محمدهلال بن علی بن ابیطالب(ع) و شهرداری نیاسر را به فال نیک می‌گیریم.
امید که با همکاری بیش از پیش برای ارتقای شناخت مردم از آداب و رسوم یکدیگر و همچنین با برقراری تعامل فرهنگی بین آنها، زمینه هم‌افزایی و همگرایی بیشتر را در منطقه فرهنکی پیرامون حوزه تمدنی سیلک شاهد باشیم.
مقداد نمکی
نظر شما