شناخت و مدیریت نفس، راهکار کسب فضائل اخلاقی است

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور زاهدان گفت: چنانچه ما نفسمان را مدیریت کنیم خواهیم توانست آن را به جایی برسانیم که تمام فضایل اخلاقی در او زنده شود.

«حجت الاسلام عبدالله میری» مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور زاهدان در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از زاهدان اظهار کرد: در راستای خودشناسی، مفاهیم اخلاقی یکی از مهمترین مباحثی است که توضیح و تفسیر آنها مورد نیاز همگان است لذا لازم است حد و حدود آنها را بدرستی بشناسیم و در عمل بکار ببندیم.

 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور زاهدان گفت: در بحث مفاهیم، ما گاه از واژه ی اعتماد به نفس استفاده می کنیم که اگر درست تفسیر نشود و انسان به نفس خود اعتماد کند او را به زمین خواهد زد چرا که اصولا نفس، اعتماد پذیر نیست و تا نفس ما تبدیل به نفس مطمئنه نشده نباید به او اعتماد کنیم و تا آخرین ثانیه های عمرمان باید مراقبش باشیم؛ منتها اگر ما اعتماد به نفس را به پیدا کردن عزت نفس ترجمه و تفسیر کنیم آن وقت است که می توان به آن تکیه و اعتماد کرد.

 

وی تصریح کرد: اگر ما بخواهیم در یک جمله مفهوم عزت نفس، غرور یا تکبر را با تمام وجود درک کنیم باید ببینیم بعد از پیروزی در کاری، چه احساسی به ما دست می دهد، اگر از احساس امید و شادمانی حاصل شده به ما احساس ارزشمندی در حد اعتدال دست داد، می شود عزت نفس؛ که مراتبی دارد و باید سعی کنیم در همه حال آن را حفظ و در بالاترین سطح نگه داریم تا در صحنه های مختلف، موفقیت های دیگری هم برای ما به ارمغان بیاورد.

 

میری ادامه داد: ولی اگر در آن حس ارزشمندی بعد از پیروزی، بیش از اندازه افراط  کنیم بحدی که دچار خودبرتربینی و خودخواهی شویم دیگر اینجا عزت نفس جای خود را به غرور و تکبر می دهد که باید درمان شود. تکبر در اخلاق به معنای اظهار بزرگی است که از خود برتربینی ناشی می شود.

 

وی افزود: عجب نیز به همین معناست، اما با این تفاوت که در عجب، انسان از دیدن ویژگی های مثبت و ممتاز خویش فریفته و مغرور می شود، ولی کبر آن است که انسان خود را نه تنها بالاتر از آنچه هست، بلکه بالاتر از دیگران نیز می بیند.

 

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: صرف اینکه کسی خود را بهره مندتر از دیگران بداند، به معنای تکبر نیست؛ مانند پدر، مربی یا فرمانده. همچنین باید میان تکبر و رفتار متکبرانه نیز تفاوت قائل شویم؛ به همین خاطر امیرمؤمنان علی علیه السلام رفتار متکبرانه زنان در مقابل مردان نامحرم را ستوده است.

 

وی بیان داشت: طبق متون دینی، عزت نفس که برگرفته از نفس مطمئنه هست و با تقویت اراده عقلانی به دست می آید و انسان به آرامش می رسد جزو فضایل اخلاقی به شمار می آید و غرور و تکبر جزو رذائل اخلاقی انسانهاست.

 

میری اظهار کرد: آدمی که از لحاظ مالی در مضیقه است چنانچه عزت نفس داشته باشد، قناعت پیشه می کند و دستش را پیش هر کسی دراز نمی کند و بیشترین سعی و همتش را بکار می برد که از نیروی بازوی خود درآمد کسب کند و این برای انسان، فضیلت به شمار می آید، اما همان آدم اگر عزت نفس پایین داشته باشد به راحتی به دیگران رو می زند و طلب مال می کند.

 

وی با بیان اینکه چنانچه ما نفسمان را مدیریت کنیم خواهیم توانست آن را به جایی برسانیم که تمام فضایل اخلاقی در او زنده شود گفت: تصور نادرست انسان از قدر و منزلت خود و غفلت از رابطه انسان با خدا باعث می شود که انسان گمان کند استقلال دارد و این باعث غرور و تکبر می شود.

 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور زاهدان اظهار کرد: برای دوری از غرور و تکبر باید همیشه ضعف و عجز و نیاز خودمان را به یاد آوریم و این حدیث امام صادق علیه السلام مقابل دیدگان ما باشد که می فرماید: " در جهنم وادی ای برای متکبران وجود دارد که به آن "سقر" گفته می شود. آن وادی از شدت حرارت خود به خدا شکایت می کند و اجازه می خواهد که نفسی بکشد. آنگاه که نفسی می کشد، تمام جهنم شعله ور می شود".

وی با بیان اینکه برای درمان عملی تکبر نیز باید رفتار متواضعانه را بر خود تحمیل نمود عنوان کرد: خانه، محله، مدرسه، محل کار و محیط اجتماع، بسترهای خوبی برای تمرین تواضع اند. در احوال پیامبر اکرم (ص) آمده است که ایشان لباس خویش را وصله و کفش خود را پینه می زد و گوسفندان را به دست خود می دوشید. او با بندگان و غلامان غذا می خورد و نیازهای زندگی اش را از بازار تهیه و تا خانه حمل می کرد. بی گمان همه این رفتارها برخاسته از روح متواضع ایشان است.

میری یادآور شد: اگر با تعریف و تمجیدهای دیگران به خودمان مغرور شدیم این شعر را با خودمان زمزمه کنیم: " اگر صد سال در مشکی شود دوغ، همان دوغ است همان دوغ است همان دوغ " و بدانیم که ما همه چیزمان از جانب خداست و تا خدا نخواهد و به ما چیزی اضافه نکند ما همان هیچیم.

کد خبر 1183090

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha