دعاها و زیارات مهدوی، باب مهدی‌شناسی هستند/راه بهره‌مندی از عطایای امام زمان(عج)

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام «جواد نصرالله‌پور»، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در سلسله مطالبی در کانال «مهدویت و انتظار» در سلسله مباحثی به شرح و آموزش مباحث مهدویت می پردازد. در ادامه مشروح مباحث درباره «آثار و برکات معرفتی دعای برای حضرت مهدی(عج)» مرور می شود:

در قرآن و روایات آثار و برکات بسیاری برای دعا و مناجات با خدا بیان شده اما علاوه بر همه این آثار، نتایج دعا برای امام عصر(عج) بررسی می شود تا متوجه شویم شیعه منتظری که برای امام زمانش دعا می کند و عرض ادب و اخلاص به آن حضرت(عج) دارد، چه اجری می برد؛ البته پاداش اخروی این عمل را خدا می داند و اینجا فقط برخی آثار دنیوی آن را مرور می کنیم. این فواید دنیوی با سعادت اخروی هم قرابت دارد.

نخست محبت نسبت اهل بیت(ع) و به ویژه حضرت ولیعصر(عج) است، یعنی وقتی ایشان را زیارت و به محضرشان سلام و عرض ارادت می کنیم، بین ما و حضرت(عج) محبت و دوستی ایجاد می شود این محبت با دعا و زیارت ریشه دارتر و محکم تر می شود از دیگر سو یکی از حقوقی هم که بر گردن ما است، ادا می شود چون خداوند در آیه 23 سوره مبارک شوری می فرماید: «قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى»؛ با دعا و زیارت این تکلیف ادا شده و از طرفی قلب ما از محبت حضرت(عج) سرشارتر می شود .

دومین اثر، شکر نعمت اهل بیت(ع) است، دعا برای امام زمان(عج) قدردانی و شکر به درگاه الهی برای حضور ولی الله الاعظم(عج) است، چنان که غفلت از این دعا به نوعی کفران نعمت است، خدا در آیه 11 سوره مبارکه ضحی می فرماید: «وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ» این شکر و قدردانی، پیوند ما با امام زمان(عج) را قوی می کند.

سومین اثر، نیکی در حق امام(عج) و تشکر از ایشان است، امامی که وجودشان سراسر خیر برای بشریت است و با همه فراموشی های بشر برای آنها از پدر و مادر دلسوزتر است و همه برکات به واسطه فیض وجود ایشان به ما می رسد «بِیُمنِهِ رُزِقَ الوَری»‌ و بلایا از ما به برکت امام(عج) دفع می شود.

چهارمین اثر دعا و زیارت امام مهدی(عج) باعث جلب عنایت ایشان می شود، قرآن در آیه 86 سوره مبارکه نساء می فرماید: «وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا» یعنی اگر کسی به شما تحیت و درود گفت بهتر به او یا همانطور پاسخ دهید. قطعا وقتی ما دعا و ثنا و سلام به محضر امام زمان(عج) داریم ایشان بنابر فرموده این دستور قرآن بهتر از آن به ما پاسخ می دهند. چنان که نقل است حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در مقابل یک شاخه گل، کنیزی را آزاد کردند و چون از چرایی کار ایشان پرسیده شد حضرت سیدالشهداء(ع) آیه مذکور را تلاوت کردند و فرمودند خدا ما را اینگونه قرار داده است.

لذا وقتی به نیابت حضرت حجت(عج) زیارت برویم و صدقه ای بدهیم و دست درمانده ای را از طرف ایشان بگیریم و هر کار خیری به نیابت ایشان انجام دهیم اعم از حضور پیاده روی اربعین، جلسه ذکر و دعایی، کمک به محرومی و ... امام زمان(عج) به ما عطایی شاهانه می کنند؛ امام معصوم به سلام و کار ناقص ما نگاه نمی کند!

مرحوم موسوی اصفهانی که مکیال المکارم را تالیف کرده می گوید: دعا بالاترین نوع احسان و نیکی است لذا وقتی بنده مومن برای امام زمانش خالصانه دعا کند، مولای بزرگوارش هم او را دعا می کند و دعای امام(ع) کلید همه خیرات و خوبی ها است.

وی در گواه این سخن تعریف می کند، به مردی به نام عبدالرحمن از اهالی اصفهان که ابتدا جزء شیعیان نبود، پرسیدند چرا علی بن محمد(ع) را به امامت برگزیده ای؟ وی در پاسخ گفت: از او چیزی دیدم که واجب شده او را امام خویش بدانم، من فقیر اما انسانی جسور بودم، روزی برای دادخواهی به قصر متوکل عباسی رفتم، آنجا شلوغ بود و گفتند: امام هادی(ع) احضار شده و او از فرزندان امیرالمومنین(ع) و امامِ شیعیان است، و متوکل قصد کرده او را به قتل برساند.

در دل گفتم نمی روم تا ببینم چرا چنین شده است، وقتی حضرت(ع) را از دور دیدم، محبتشان بر دلم افتاد و در دل ایشان را دعا کردم و گفتم: خدایا امروز شر متوکل را از امام(ع) دور کن

وقتی حضرت(ع) از مقابل من رد شدند، ایستاندند و فرمودند: عبدالرحمن، خدا دعای تو را در حق من اجابت کرد ... خدا به تو عمر طولانی، پول فراوان و فرزندان بسیار می دهد (سه مشکلی که داشت برطرف شد) و چنین هم شد.

کیفیت و ادبیات و محتوای دعا برای امام زمان(عج)

هر چه انسان از نظر مقام معنوی و روحانی بلندمرتبه تر باشد با خدا ارتباط بهتری برقرار می کند، معرفت انسان به نیازهای خود باعث می شود بهترین ها را از خدا بخواهد، گاهی نمی دانیم خیر ما در چیست، لذا دعاها و مناجات های رسیده از معصومین(ع) گنجی بی پایان و فرصت و توفیق است اما وقتی دعایی مثل ندبه و زیارت آل یس را که همراه با سوز و گداز امام معصوم(ع) است، زمزمه می کنیم، درهای مهدی شناسی به روی انسان باز می شود.

آثار معرفتی ادعیه و زیارات مهدوی

نخست مروری بر اعتقادات حقه شیعه مثل جامعه کبیره که یک دوره امام شناسی است یا اقرار به اصول اعتقادی در زیارت آل یس؛ یعنی اعتقادات شیعی که هویت مکتبی است در این ادعیه و زیارات مرور می شود.

دوم آنکه وظایف و تکالیف شیعیان نسبت به امام زمان(عج) مرور و یاد گرفته می شود. یعنی در پی شناخت و معرفت به تکالیف، به آنها عامل می شویم.

سوم آنکه اوصاف و ویژگی های حضرت مهدی(عج) را می شناسیم در فرازهای متعدد زیارت آل یس و دعای افتتاح این اوصاف مرور می شود.

در فرازهایی از دعای امام رضا(ع) برای امام زمان(عج)، اوصاف چون بیگناهی و پاکی، راضی بودن به رضای خدا و ... برای امام زمان(عج) برشمرده شده است.

ترسیم معیار حق و باطل دیگر اثر معرفتی ادعیه و زیارات مهدوی است یعنی معیار معروف و منکر آن چیزی است که شما دستور می دهید.

محور دیگر معرفت در ادعیه و زیارات مهدوی ترسیم عصر ظهور است که شوق منتظران را به ظهور افزایش می دهد، در دعای افتتاح عرضه می داریم: «اللهم إنا نرغب إلیک فی دولة کریمة» یا در دعای ندبه می خوانیم: «أَیْنَ جامِعُ الْکَلِمَهِ عَلَى التَّقْوى».