آفت زدگی عامل زوال و خشکیدگی جنگل های زاگرس است

خبرگزاری شبستان_ خرم آباد،  یکی از مهم­ترین عواملی که در تخریب و تغییر وضعیت جنگل­های ناحیه رویشی زاگرس نقش چشم­گیری دارد، پدیده­ی زوال بلوط است.

 

جنگل‌های زاگرس با شش میلیون هکتار وسعت، ۴۰‌ درصد کل مساحت جنگل‌های ایران را به خود اختصاص داده که ۷۰ درصد تیپ گونه های درختی این جنگل ها را که در ۱۱ استان شمال غربی، غرب و جنوب غربی کشور گسترش یافته اند، درختان بلوط تشکیل می دهد.

 

بر اساس آمارها و بررسی های صورت گرفته بالغ بر یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از سطح جنگل های زاگرس بر اثر بیماری زوال بلوط خشکیده یا در معرض خشکیدگی است، این سطح خشکیدگی عمدتا در استان های ایلام، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه، فارس، چهارمحال و بختیاری و خوزستان پراکنش یافته است.

 

در استان لرستان نیز به عنوان دومین استانی که بیشترین آسیب را از این ناحیه دیده، گستره ای به وسعت ۵۶۰ هزار هکتار یعنی ۵۰ درصد جنگل های این استان خشکیده است و این بیماری تاکنون به قطع و مرگ درختان زیادی منجر شده است،  برخی از این درختان با ارزش به سه، چهار قرن بالغ می شود انجامیده است.

 

جنگل های بلوط زاگرس به دلیل برخورداری از اهمیت بالا برای منطقه و کشور از جنبه های متعدد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، نگهداری سالانه حدود ۸۴ متر مکعب آب به وسیله هر هکتار از این جنگل ها، تامین حدود ۴۰ درصد منبع آب شیرین کشور و مهار ۶۸ تن گرد و غبار به وسیله هر هکتار جنکل مورد توجه بوده است که اکنون متاسفانه مبتلا به زوال و خشکیدگی است.

 

حفاظت از محیط زیست وظیفه ای همگانی است

 

مدیرکل منباع طبیعی و آبخیزداری لرستان، اظهار داشت: با توجه به تغییر اقلیم، کاهش بارش ها، وجود ریزگردها و گرم شدن هوا، حفاظت از جنگل های استان در اولویت اصلی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قرار دارد.

 

«شیرزاد نجفی» افزود: در این راستا با اجرای طرح پایش جنگل ها، پیشگیری از ورود دام، جلوگیری از شخم زیر اشکوب و همچنین مبارزه بیولوژیک با آفات و بیماری های جنگلی از جمله اقدامات کاری در حال انجام می باشد.

 

مدیرکل منباع طبیعی و آبخیزداری لرستان  با بیان اینکه هر هکتار جنگل در سال هزار متر مکعب آب را تولید می کند، گفت: جنگل های لرستان سالیانه یک میلیارد و ۲۰۰ هزار متر مکعب آب را تولید و ذخیره و بیش از ۸۰ میلیون تن گرد و غبار را جذب می نمایند.

 

نجفی خاطرنشان کرد: سال گذشته بیش از ۱۱۰ هزار هکتار از اراضی جنگلی استان به عنوان ذخیره گاه جنگلی شناسایی و ثبت گردیده و عملیات اصلاح، احیا و حصارکشی گونه های با ارزش و ژنتیک در دستور کار قرار گرفته است.

 

وی به کانون های بحرانی استان در خصوص شناسایی آفات و بیماری های جنگلی اشاره کرد و اظهار داشت: اسفند ماه ۱۴۰۰ و فروردین ۱۴۰۱ عملیات بیولوژیکی جهت مبارزه با آفات و بیماری های جنگلی در سطح ۶۰۰ هکتار از جنگل های استان انجام شده و در برخی از نقاط نیز پروانه برگخوار بلوط شناسایی و عملیات پایش در حال انجام است.

 

نجفی علت طغیان پروانه برگخوار بلوط را کاهش بارش، گرم شدن هوا، بالا رفتن قند، پروتئین و کربوهیدرات در سطح برگ درختان بلوط دانست و گفت: برای مبارزه با این آفت برگخوار، ضمن استفاده از محلول کم خطر، از تله های نوری و مبارزه مکانیکی نیز استفاده شده است.

 

وی همچنین افزود: خشکسالی، ریزگرد و آلاینده‌ها، چرای بی رویه دام، تبدیل و کشت زیر اشکوب جنگل ها، آفات و بیماری ها، توسعه معادن و راه ها، اجرای پروژه های عمرانی در دل جنگل، بالا رفتن سن درخت و عدم زادآوری از عوامل تخریب جنگل ها هستند.

 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان  اظهار کرد: یک میلیون و ۲۱۷ هزار هکتار پراکنش دارند که به لحاظ وسعت، در رتبه دوم کشور هستند.

 

نجفی، با اشاره به اینکه عمده آلودگی از 1تا 25 درصد است، اظهار داشت: منابع طبیعی و مرکز تحقیقات کشاورزی در راستای مقابله با خشکیدگی و زوال درختان جنگلی برنامه های مختلفی را در دست اقدام دارند.

 

وی ادامه داد: در سال 94 جهت مقابله با زوال درختان جنگلی 21 طرح ملی و استانی اجرایی شده است.

 

نجفی، اظهار داشت: در این راستا اعتباری بالغ بر 17 میلیارد و 693 میلیون تومان اختصاص یافته  که 37درصد آن تاکنون تخصیص یافته است.

 

وی، ابراز کرد:در نهالستان های استان تلاش شده است گونه های بومی، جنگلی و مرتعی تولید شده و در سطح جنگل ها کاشته شود.

 

وجود پایگاه اطفاء حریق برای صیانت از جنگل های استان ضروری است

 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان،  آتش سوزی را از دیگر چالش های فرا روی جنگل های زاگرس خواند و ادامه داد: در سال 94 اعتباری بالغ بر 100 میلیون تومان برای تقویت تجهیزات اطفاء حریق استان اختصاص یافته است.

 

وی با اشاره به اینکه 70 نقطه بحرانی در سطح استان وجود دارد، اذعان داشت: به منظور جلوگیری از حریق باید نیرو و وسایل و تجهیزات اطفاء حریق در این نقاط مستقر شود.

 

نجفی، بیان کرد: در سال 94 برای اولین بار تعداد هفت دستگاه ماشین مجهز و مخصوص اطفاء حریق  وارد استان شد و با این ماشین ها هفت شهرستان استان تجهیز شدند.

 

وی با بیان اینکه وسایل اطفاء حریق در اختیار همه شهرستان های استان قرار خواهد گرفت، ابراز کرد: در سال جاری نیز برای سایر شهرستان های استان از این ماشین ها تهیه خواهد شد.

 

نجفی، گفت: در سال 94 از خرداد تا اوایل آبان تعداد 65 مورد حربق در جنگل های استان لرستان رخ داده است.

 

وی ادامه داد: بیش از دو هزار و 266 هکتار از جنگل های لرستان دچار حریق شده و از بین رفته اند.

 

نجفی ، با اشاره به نبود پایگاه اطفاء حریق در استان، تاکید کرد: به رغم آمار اول در آتش سوزی جنگل ها، وجود پایگاه اطفاء حریق در استان ضروری است.

 

کوچ عشایر، از عامل های تخریب جنگل هاست

 

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری لرستان، کوچ عشایر را از عامل ها تخریب مراتع و جنگل های استان خواند و ادامه داد: سه ایستگاه برای جلوگیری و کنترل کوچ در استان احداث شده است.

 

وی با بیان اینکه این سه مرکز در استان کافی نیست، افزود: جهت جلوگیری از زوال جنگل ها توسط دام های عشایر عزمی ملی نیاز است.

 

نجفی، با اشاره به اینکه استان لرستان با توجه به آب و هوایی مطبوع در مسیر کوچ عشایر قرار دارند و عشایر چند استان کشور دام های خود را به این استان می آورند، ابراز کرد: بیش از 4 میلیون و 800 هزار واحد دامی از مراتع  استان ما استفاده می کنند.

 

رسیدگی کامل و جامع به همه ابعاد آسیب دیدگی جنگل زاگرس ضروری است

 

نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی، اظهار داشت: با سوال از وزیر کشاورزی وقت در سال ۱۳۹۹ و پیگیری برای تشکیل کمیته ملی راهبری صیانت از جنگل زاگرس با مسئولیت معاون اول رئیس جمهور وقت و با عضویت ۱۶ وزارتخانه و نهاد، این کمیته تشکیل شد و ۴ مرداد ۱۴۰۰ سند ملی صیانت از بوم‌سازگان جنگل زاگرس به عنوان سند بالادستی ابلاغ شد، اما با جا به جایی دولت مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گرفت.

 

«حسین گودرزی» با  مهم شمردن مبارزه با آفت کرم برگ خوار که اخیرا در کهگیلویه و بویراحمد و چند استان رویشی زاگرس رخ داده، ادامه داد: فروکاستن بیماری زوال جنگل زاگرس به کرم برگ خوار و تبدیل آن به مسأله اصلی، خطر پاک کردن صورت مسئله و بی‌توجهی به بیماری زوال دسته جمعی و آفت زدگی یک و نیم میلیون هکتار برابر با ۱۸ میلیون اصله درخت بلوط جنگل زاگرس است که بین ۲۵ تا ۱۰۰ درصد آفت زده یا خشک شده‌اند.

 

وی خواستاررسیدگی کامل و جامع به همه ابعاد آسیب دیدگی جنگل زاگرس شد و افزود: در هریک از دو استان ایلام و لرستان ۶۰۰ هزار هکتار از جنگل زاگرس دچار آفت زدگی شده، اما در جلسه امروز وزارت جهاد کشاورزی و منابع طبیعی متولیان این دو استان حضور نداشتند که نشان از غلبه نگاه مقطعی و روزمرگی بر اقدامات است.

 

گودرزی تصریح کرد: لازم است با پهنه بندی مناطق آلوده زاگرس و استقرار و پایش مستمر این مناطق به مبارزه با این بحران ملی بپردازیم.

 

وی تاکید کرد: مبارزه با بحران زوال جنگل زاگرس نیازمند بسیج همه قوای دولت و ملت و گروه‌های جهادی و مردم نهاد است.

 

نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تنها راه حفظ و صیانت از جنگل زاگرس تبدیل آن به مسأله ملی است، گفت: خوشبختانه عموم ملت ایران به ویژه استان‌های رویشی زاگرس آماده بسیج عمومی برای مهار این بحران زیست محیطی هستند.

 

احیاء و نگهداری جنگل ها ضروری است

 

« احمدرضا دالوند» در سخنانی با تاکید بر ضرورت رسیدگی به وضعیت درختان جنگلی، اظهار داشت: سال های زیادی است که جنگل های زاگرس با پدیده زوال مواجه هستند.

 

وی با بیان اینکه زوال درختان جنگلی زاگرس در قالب پروژه ملی تعریف و در حال بررسی است، افزود:  بررسی زوال جنگل های بلوط در برنامه سفر رییس جمهوری به لرستان در دستور کار قرار دارد.

 

سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان بیان کرد: احیا و نگهداری جنگل و اجرای طرح های جنگل کاری بسیار مهم بوده و در دستورات دینی هم به آن اشاره شده است.

 

وی ادامه داد: همچنین به دلیل اهمیت موضوع، مقام معظم رهبری همواره در بحث درختکاری به صورت مستقیم ورود پیدا کرده و حضور دارند.

 

دالوند اذعان داشت: ساخت و ساز غیرمجاز در حاشیه شهرها و تجاوز به عرصه های منابع طبیعی برخورد جدی مراجع قانونی و قضایی را در پی دارد چراکه مردم به هوای پاک نیاز دارند.

 

هم اکنون که آفت‌ها و قارچ‌ها، خشکسالی های متمادی و همچنین ریزگرد های عربی قصد تخریب جنگل های زاگرس را دارند و با توجه به اینکه به رغم اجرای برنامه های مختلف برای مقابله با زوال هر روز شاهد گسترش زوال درختان جنگلی هستیم، باید برنامه های جامعی برای مقابله با تخریب توسط دام و انسان صورت گیرد.

 

انسان یکی از عوامل مخرب جنگلی است، که گاهی در به قصد توسعه زمین کشاورزی خود، گاهی به قصد تامین سوخت در سرمای پاییز و زمستان و گاهی نیز برای چرای دام خود تبر به دست گرفته و ریشه درختان جنگلی را می زند.