طوبی سادات هاشمیان در گفتگو با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با گرامیداشت میلاد با سعادت و پرسرور امام هادی(ع) اظهار داشت: یکی از ویژگی های زمان امامت این امام بزرگوار، آشفتگی سیاسی حاکم بر جامعه بود؛ هر چند مامون به ظاهر تلاش می کرد بنی عباس و بنی هاشم را به یکدیگر نزدیک کند، اما بعد از مامون سایر خلفای عباسی با تنگ نظری عرصه را بر ائمه شیعه تنگ می کردند که این سخت گیری‌ها در زمان متوکل عباسی به اوج خود رسید.
این پژوهشگر افزود: در این دوران از طرفی نزاع های درون حکومتی و شورشهایی که در نقاط مختلف کشور اسلامی اتفاق می افتاد نشانه تضعیف و بحران مشروعیت حکومت و موجب زوال هیبت و عظمت مقام خلافت بود و همه این ها نه تنها باعث گشایش برای ائمه و امام هادی(ع) نبود بلکه باعث افزایش سخت گیری بر امام و شیعیان می شد که از این دوران به دوران محنت علوی و سادات و شیعیان نام می برند.
وی بیان کرد: علاوه بر این آشفتگی عقیدتی و فرهنگی، مشکل دیگری که در زمان امام هادی (ع) وجود داشت این بود که در زمان ایشان، دوران اوج فرقه گرایی و مذهب سازی بود و فرقه هایی به دلیل تعصبات بی جا و جهالت افراد به وجود آمده بودند.
هاشمیان عنوان کرد: غُلات، فرقه هایی بودند که امام علی(ع) یا سایر ائمه را تا مقام خدایی بالا می بردند، همچنین صوفیه فرقه انحرافی دیگری بودند که به دنبال عرفان، راه را اشتباه و به خطا رفتند و گروه دیگر مجسمه بودند و با اتکا به برخی از آیات قران کریم و تفسیر به رای برخی از آیات قائل به جسمانیت و تجسیم خداوند شدند.
وی خاطرنشان کرد: واقفیه نیز فرقه دیگری که معتقد بودند امام کاظم شهید نشده و ایشان همان مهدی موعود است، این گروه و فرقه دشمن ترین افراد نسبت به ائمه بعد از امام رضا(ع) بودند.
این عضو فعال پژوهشگاه جامعة الزهراء گفت: این دوران آشفتگی اعتقادی و عقیدتی اگر با آگاه سازی امام هادی و اعلام بیزاری از فرق ضاله انجام نمی شد بعید نبود که طومار شیعه در هم پیچیده می شد.
وی افزود: خفقان حاکم در دوران امام هادی(ع) و عدم دسترسی مردم به امام موجب بروز مشکلاتی برای شیعیان شد، امام در صدد تشکیل سازمان و یا شبکه وکالت بود که در زمان ائمه قبلی نیز بود ولی امام هادی آن را با هدف پاسخگویی به سوالات و شبهات ومسلمانان در حوزه اعتقادی و فقه و اخلاق گسترش داد.
هاشمیان تصریح کرد: این شبکه گسترده باعث همبستگی میان پیروان اهل بیت(ع) و گسترش مذهب تشیع در مناطق مختلف اسلامی شد تا جایی که تشیع حتی میان فرماندهان و رجال سیاسی دولت عباسی نیز راه یافت و این می تواند دلیل همان گسترش مذهب تشیع در زمان امام هادی(ع) باشد.
وی بیان کرد: از دیگر آثار در شکل گیری این سازمان، می تواند آماده سازی شیعیان با مفاهیمی چون ولایت فقیه و دوران غیبت و آماده سازی برای زمان غیبت و تثبیت جایگاه ولایت فقیه باشد.
این پژوهشگر عنوان کرد: امام هادی علاوه بر تربیت شاگردان، برخی معارف شیعه را در قالب دعا و زیارات بیان می کردند و دو یاگار مهم از امام هادی(ع) در این زمینه باقی مانده است.
وی اظهار داشت: یکی از این آثار، زیارت غدیریه است که متن زیارتی امام هادی(ع) برای امیرالمومنین(ع)شامل فضائل قرآنی و القابی و تاریخی امام علی(ع) است و می تواند منظومه علی شناسی نامیده شود.
هاشمیان گفت: علاوه بر این زیارت جامع کبیره بهترین منبع شناخت معرفت ائمه(ع) است که یک دوره امام شناسی جامع برای شیعیان با هدف زدودن شبهات از امامت به شمار می‌رود در دورانی که شبهات زیادی در این زمینه وجود داشت.
وی خاطرنشان کرد: شاید بتوان گفت که رمز این راز، گستردگی شبکه شیعه در زمان امام هادی(ع) است که به واسطه آرامش درونی و ظاهری امام بود که علاوه بر خفقان دوره عباسی این آرامش باعث شد شبکه شیعه گسترش یابد و حتی با نفوذ در درون دولت و حکومتی عباسی نیز همراه بود.
نظر شما