مسجد، هسته مقاومت/ تمام برنامه ها و فعالیت های مسجد باید با نگاه تربیتی باشد

خبرگزاری شبستان- خراسان شمالی؛ صهیونیست ها در سال ۱۳۴۸ و در ۳۱ مرداد مسجد الاقصی را به آتش کشیدند، این واقعه باعث شد که روز ۲۱ آگوست را به نام روز مساجد بنامند.

به پیشنهاد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با تصویب وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی در اجلاس تهران، روز جهانی مسجد از سی‌و‌یکم مرداد ماه برابر با ۲۱ آگوست، همزمان با سالگرد آتش زدن مسجدالاقصی توسط رژیم صهیونیستی اسرائیل، آغاز می شود. در این اجلاس از کشورهای عضو خواسته شد با هدف ارج نهادن به نقش مساجد و صیانت از آن ها به عنوان مکان های مقدس، در گرامی داشت این روز تلاش کنند.

مسجد در اسلام، قلب تپنده حیات این دین حنیف و جایگاه پیوند آسمان و زمین است و انسان به عنوان اشرف مخلوقات در آن رشد و تکامل می‌یابد. مسجدالأقصی در اسلام، دومین مسجد به شمار می‌آید و از نظر درجه اهمیت، پس از مسجدالحرام و مسجد‌النبی قرار می‌گیرد.

از آنجا که مسجدالأقصی قبله اول مسلمانان بوده، نزد آنان از جایگاهی والا برخوردار است. واقعه معراج پیامبر گرامی اسلام (ص) و نمازگزاردن دیگر پیامبران به امامت ایشان در مسجدالأقصی موجب شده تا محبوبیت این مکان مقدس نزد مسلمانان دوچندان شود.

در این خصوص مصاحبه ای با «حجت الاسلام حبیب الله پاکدامن» مدیر ستاد کانون های فرهنگی و هنری مساجد خراسان شمالی انجام شده که به شرح زیر است:

*کارکردهای اصلی مسجد چیست و اکنون چه کارکردهایی باید احیاء شوند؟

زمانی پیامبر اسلام (ص) مسجد ساخته که تصمیم بر تشکیل حکومت اسلامی داشته است، در واقع زمانی که از مکه به مدینه هجرت می کنند و تصمیم بر حکومت‌رانی دارند؛  اولین بنایی که می سازد مسجد است و این اولین اقدام فرهنگی ایشان است و مسجد پایه و اساس حکومت اسلامی است.

درست است که مساجد مردمی است اما در نگاه دین، مسجد پایگاه تربیت است یعنی همه آموزش ها اعم از آموزش قرآن، جلسات اخلاق، موعظه و پندها در آنجا شکل می گیرد.

از بعد اجتماعی هم همه خدمات اجتماعی پایه و محور آن مسجد است و این مهم هسته مقاومت فرهنگی است که اگر بخواهیم آسیب های اجتماعی، ناتوی فرهنگی که علیه فرهنگ دینی ما انجام می شود، هسته مقاومت فرهنگی برای مقابله با آن مسجد است که جوان، کودک، مادر و پدر ما بیاید و آنجا واکسینه شود تا مقابل فرهنگ بیگانه مقابله کند.

مسجد هسته مقاومت امنیتی نیز هست و حوزه خبر و خبررسانی که پایه دین از آنجا شروع شده و قبلا اگر می خواستند یک خبر را اطلاع رسانی کنند "الصلوه جامعه" می گفتند، یعنی همه بیایید در مسجد جمع شوید و خبر مهمی در راه است.

آموزش های نظامی هم مسجد محور بوده و بر پایه مسجد انجام می شده است و در حال حاضر مساجد ما با این فضا فاصله دارند.

در واقع شما الان عرصه ای پیدا نخواهید کرد که ارتباطی با مسجد نداشته باشد و هر حوزه ای را ورود کنید قطعا مسجد تأثیرگذار است، چرا که مسجد ما خانواده محور است و زمانی که همه خانواده مسجد می روند پس همه چیزهایی که مربوط به خانواده است را می توان در مسجد یافت.

*در عصر حاضر چگونه می توان کارکرد اصلی مساجد را به جایگاه اصلی خودشان بازگرداند و این خلاء را پر کرد؟

بحث حکمرانی که حضرت آقا به آن اشاره دارند را باید پررنگ کرد، یعنی حاکمیت، بستر سازی می کند تا مردم نقش آفرینی کنند و حاکمیت تصدی گری نمی کند که اگر بخواهد خودش تصدی گری کند از دل مسجد باید بیرون شود و روال کار اداری و سازمانی خواهد شد.

هر جا که ما بستر را آماده کردیم که مردم نقش آفرینی کنند، آنجا این مردمی سازی اتفاق افتاده است و حکمرانی مردمی معنا پیدا کرده است. مثلا برای نمونه یکی از کارهایی که در مسجد صورت می گیرد عزاداری ایام محرم است که کاملا مردمی اداره می شود و مردم هم به بهترین وجه نقش آفرینی می کنند.

در همه عرصه ها اگر حکومت بستر سازی کند که مردم نقش آفرینی کنند و پایگاه و محور نقش آفرینی مردم نیز مسجد است، هر جور که نگاه می کنیم این حرکت و این اتفاق مردمی سازی باید از مسجد آغاز شود، چرا که مسجد، محله محور است و همه اهالی محل در آن نگاه دینی که همه اهالی محل همدیگر را بشناسند، قطعا دردها مشترک و از خیلی از مشکلات کاسته می شود.

اگر ما کمک کنیم که بستر سازی شود و این فرآیند آماده شود که مردم بیایند و نقش آفرینی کنند قطعا به کارکرد اصلی مساجد خواهیم رسید.

اینکه مدیران در صداو سیما گزارش می دهند خوب است اما گاهی بیایند و در مسجد با مردم صحبت کنند و اطلاعات و گزارش دهند، در واقع معنا ندارد که مسئولان مسجدی نباشند، چرا که حاکمیت آمده تا نماز اقامه شود.

*در حال حاضر که در هفته جهانی مسجد قرار داریم، دولت برای حمایت مادی مساجد چه برنامه ای دارد؟

در نظام اسلامی ناب، مسئولی که مسجد نرود قابل قبول نیست و معنا ندارد که مسئول باشد، چرا که مسجد، محل ارتباط با مردم است و هر مسئولی در مسجد باید خود را موظف بداند که نماز بخواند و حضور داشته باشد تا اهالی محل به راحتی بتوانند مشکلات خود را بیان کنند، ارتباط مستقیم با مردم، مسئولان را از کف میدان مطلع می کند و از آن طرف می تواند یک سری از داده های غلطی که به مردم داده شده را برای مردم شفاف سازی کند که این در واقع همان جهاد تبیین است.

در واقع حاکمیت آمده که یاد خدا را فراگیر کند، چرا که خداوند در قرآن می فرمایند که اگر تمکن و قدرت پیدا کردند باید نماز را اقامه کنند و مرکز فراگیری یاد خدا نیز مسجد است. و در حقیقت قلب تپنده هر محله مسجد است و مرکز علم و علم آموزی از صدر اسلام، مسجد بوده و الان مساجد ما در این حوزه ها تعطیل شده است و ما تنها نگاه معبدی به مسجد داریم و این نگاه غلط است و اسلام، انسان را به مسجد می کشاند که او را اجتماعی کند.

*اگر بخواهیم به مسجد طراز اسلامی برسیم باید چه کارهایی انجام دهیم؟

 ما در نظام اسلامی نیاز به کادر و نیرو داریم و ما با این نیرویی که دولت اسلامی را بفهمد و تربیت شود، خیلی فاصله داریم و نگاه ما این است که اگر می‌خواهیم دولت جوان حزب اللهی شکل بگیرد باید کادر آن در مسجد تربیت شود و هر آنچه که ما داریم در حال حاضر انجام می دهیم باید در آن تربیت باشد اگر مواسات و کار جهادی می کنیم، باید به تربیت فکر کنیم و در واقع روح حاکم به تمام فعالیت های مسجد باید تربیت باشد و در حقیقت باید همه برنامه های مسجدی با نگاه تربیتی باشد.

نمی توان از این مهم غافل شد که مردان بزرگی که در هشت سال دفاع مقدس، جنگ را اداره کردند؛ تربیت یافته های مساجد بودند و طبق آمارها 97 درصد شهدای ما مسجدی بودند.