به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، ابعاد شخصیت نبىّ اکرم را هیچ انسانی قادر نیست به نحو کامل بیان کند و تصویر نزدیک به واقعی از شخصیت آن بزرگوار ارایه نماید. آنچه ما از برگزیدهی پروردگار عالم و سرور پیامبرانِ سراسر تاریخ شناخته و دانستهایم، سایه و شبحی از وجود معنوی و باطنی و حقیقی آن بزرگوار است؛ اما همین مقدار معرفت هم برای مسلمانان کافی است تا اولاً، حرکت آنها را به سمت کمال تضمین کند و قلهی انسانیت و اوج تکامل بشری را در مقابل چشم آنان قرار بدهد و ثانیاً، آنها را به وحدت اسلامی و تجمع حول آن محور تشویق کند. لذا در این خصوص با «حجت الاسلام منصور امامی، مدیر کل تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی» گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.
در خصوص شخصیت و ویژگی های پیامبر اکرم (ص) توضیح دهید؟
پیامبر (ص) حقیقت انسان و انسان حقیقی است. پیامبر (ص) کمال انسان و انسان کامل است یعنی اگر ما بخواهیم تصور کنیم که یک انسان چه اندازه می تواند رشد یابد و خوبی ها را در خود پیاده کند، تمام اینها در وجود مبارک رسول اکرم (ص) متبلور و متجلی شده و حضرت این صفات را به فعلیت رسانده است. پیامبر اکرم (ص) یک انسان بالفعل به تمام معنا است لذا تمام آن حقایق و معارفی که می توانیم برای یک انسان تصور کنیم در وجود رسول اکرم (ص) محقق شده است لذا مکتب پیامبر اسلام (ص) هم متناظر بر همین مسئله است،«اِنّ آثارنا تَدُلّ علينا» یعنی آثار ما دلالت گر ماست. در واقع یکی از راه هایی که می توان به شخصیت افراد پی برد، اثری است که از آنها باقی می ماند؛ بنابراین خداوند متعال قرآن کریم را به نحوی قرار داده که این کتاب، کتاب پیغمبر (ص) باشد، چون شخصیت پیغمبر (ص) یک معجزه جاویدان است لذا قرآن همان جام پیغمبر (ص) است که متبلور و متجلی شده و به شکل کتاب درآمده است، یعنی اگر قرآن به شکل یک انسان متجلی می شد، همان پیغمبر بود و پیغمبر اگر به دست خداوند متعال نگاشته می شد،می شد همان قرآن ؛ بنابراین رسول اکرم (ص) هم یک معجزه جاویدان است و از بین نمی رود،حضرت «لا ریب فیه» است، هیچ شک و ضعفی در آن نیست. در واقع این یک شخصیت یکپارچه، بی نظیر، رشد یافته و متکاملی دارد که باعث شده مطلب ایشان هم بی عیب و نقص باشد؛ بنابراین هر نقصی است از مسلمانی ماست. اسلام به ذات خودعیبی ندارد. بر همین اساس است که اسلام تبدیل به یک دین منحصر به فرد الهی می شود که قرار است تا قیامت انسان ها را هدایت و راهنمایی کند و سعادت آنها را تامین نماید.
لازمه دین اسلامی که پیامبر اکرم (ص) آوردند چیست؟
لازمه دین، این است که بر پایه حقانیت، معنویت و عدالت باشد، یعنی اینکه یک مکتب کامل بدون تصور این سه ویژگی محقق نمی شود، در واقع یک بعدش بعد عقلانیت است، یعنی عقل درش به عنوان حجت الهی لحاظ می شود، درش گفت و گو و گفتمان اصل می شود، اینکه پیغمبران باید مبلغ باشند،به زبان مردم سخن بگویند و با منطق و مهربانی با مردم صحبت کنند که مجموعه اینها در ذیل عقلانیت قرار دارد؛ دوم بحث معنویت است یعنی ارتباط راستین، پاک و درست با خداوند متعال داشته باشیم؛ سوم عدالت است، هم عدالت درونی و هم عدالت بیرونی. عدالت درونی اینکه انسان چگونه خود را بپروراند که مجموعه قوای درونی انسان تحت تدبیر عقل باشد، یعنی افراط و تفریطی در آن وجود نداشته باشد، چون تمام سوء خلق ها و رذایل اخلاقی که در عالم وجود دارد بر می گردد به اینکه انسان در یک بخشی از ابعاد وجودی خود از طریق عقل خارج شده (افراط و تفریط) پس از یک طرف عقلانیت را داریم، از طرف دیگر معنویت و از سوی دیگر عدالت را. این عدالت اگر بخواهد در بیرون خود را نشان دهد، می شود عدالت اجتماعی که یکی از مهمترین اهداف پیامبران الهی بوده که در سوره حدید هم به آن اشاره شده است «لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ» (تا مردم عدل و داد را به پا دارند) لذا پیامبر (ص) هم این مطلب را طراحی و هم ابلاغ کردند و هم تا جایی که جامعه آن زمان ظرفیت اش را داشت آن را پیاده نمودند و انسان هایی را بر پایه همین مکتب تربیت کردند که مهمترین تربیت یافته مکتب این بزرگوار حضرت امیرالمومنین (ع) بود.
به نظر شما مهمترین درسی که مردم و مسئولان می توانند امروز از سبک زندگی و شیوه حکومت داری پیامبر اکرم (ص) بگیرند چیست؟
حال سوال می شود آیا رسول اکرم (ص) بعد از خود راهی را به ما نشان دادند، بله چون این امر در ذات عقلانیت دین وجود دارد. پیامبر هم با تربیت خود و هم با رفتار و گفتار خود این راه را به ما نشان دادند. در مجموع تمام سیره پیغمبر (ص) حاکی از این است که بعد از من به چه کسی باید مراجعه کنیم. آنچه که ما امروز می توانیم از این آیین بی نظیر سهام دار باشیم، این است که به اندازه ای که هر کس در هر جای دنیا به روند رشد عقلانیت و معنویت راستین و عدالت درست کمک کند، این انسان مسلمان است ولو اسم اش مسلمان نباشد لذا هر کسی که عقلانیت، معنویت و عدالت را زیر پا گذارد، اگر اسمش مسلمان هم باشد این یا مسلمان ناقص است یا مسلمان نیست. در واقع پیامبر برای مسلمان بودن شاخص مشخص کرده است. با نامگذاری، فردی مسلمان یا غیر مسلمان نمی شود. به نظر بنده امروز یکی از بزرگترین اهدافی که ما داریم، این است که بتوانیم بحث عقلانیت، معنویت و عدالت را هم تبیین کنیم و هم جوابگوی شبهات در این رابطه باشیم و هم تبلیغ و مدافع آن باشیم.
نظر شما