به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان،وقف یکی از برترین مصادیق احسان و نیکوکاری است که در سامان‌دهی زندگی فردی و اجتماعی، نقش فراوانی دارد و از اموری است که قبل از اسلام بین جوامع بشری و بین پیروان همه ادیان متداول بوده است و بعد از ظهور اسلام هم این سنت توسط پیامبر اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) پایه‌گذاری شد. همزمان با دهه وقف گفت و گویی با حجت الاسلام «عباس رمضانعلی زاده»، کارشناس و پژوهشگر حوزه دین ترتیب داده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
حجت الاسلام «عباس رمضانعلی زاده»، در گفت و گو با خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با اشاره به تاکید آیات و روایات اسلامی به موضوع وقف اظهار کرد: یکی از مشکلات همیشگی جامعه بشری فاصله طبقاتی و قرار گرفتن اغنیا در مقابل فقرا بوده است، در این میان یکی از گام های ارزنده که تا حدودی فاصله طبقاتی و فقر را کاهش می دهد، اجرای سنت حسنه وقف است.
پیشینه وقف قبل از اسلام است
این کارشناس حوزه دین با اشاره به اینکه وقف موضوع امروز و دیروز جامعه نیست،بیان کرد: پیشینه وقف برای سالهای بسیار گذشته است و قبل از اسلام نیز در میان ملت ها برقرار بوده است و همه مردم دنیا با وقف آشنا بوده و هستند، به طوری که در ایران باستان و نیز قبل از اسلام نیز میان ملل مختلف به موضوع وقف تاکید شده است و حد و حدود آن نیز مشخص شده است.
وقف دستور حاکمیتی نیست
وی خاطر نشان کرد: برخی گمان می کنند،وقف یک دستور حاکمیتی است، در صورتی که این گونه نیست. اگر چه واژه وقف در قرآن کریم ذکر نشده است اما اهتمام به موضوع وقف با واژه هایی همانند صدقه و انفاق آمده است که ناظر بر وقف است. شهید اول نیز در این زمینه تاکید کرده اند که وقف همان صدقه جاریه است منظور از صدقه همان وقف است.
این کارشناس حوزه دین با اشاره به اینکه ائمه اطهار(ع) به موضوع وقف تاکید بسیاری داشته اند،اضافه کرد: امام علی(ع) مال و اموالشان برای استفاده فقرا وقف می نمودند و امام جعفرصادق(ع) نیز در این زمینه فرمودند که امیرالمومنین علی(ع) اموالشان را برای استفاده فقرا وقف می نمودند. درروایتی از حضرت امیر(ع) است که می فرمودند پروردگارا صورتم را از آتش جهنم با صدقه دادن دور کن و درروایت دیگری هم است که خداوند فرمود به بر و نیکی نمی رسید، مگر آنکه چیزهایی که دارید را ببخشید و صدقه ووقف دهید.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده با اشاره به اینکه وقف موجب باقیات و صالحات می شود،ادامه داد: مال و فرزند زینت دنیایی است و باقیات و صالحات همان وقف و صدقه است، در روایات اسلامی آمده است که روز قیامت چیزی دستگیر انسان نمی شود، مگر با صدقه جاریه ،زیرا که پس از مرگ انسان نیز همه از آن بهره مند می شوند. وقف یکی از حسنات باقیه و جاریه است که با مرگ از بین نمی‌رود. به عبارت دیگر وقف، فانی را باقی می‌کند. امام صادق(ع) می‌فرماید: «شش چیز است که پس از وفات مؤمن به او می‌رسد: فرزندى که براى او طلب آمرزش کند، کتاب یا قرآنى که پس از او به جاى ماند، نهالى که آن را برنشاند، چاهی که براى بهره بردن مردم از آبش آن را حفر کند، صدقهاى که آن را جریان بخشد و سنّتى که پس از او به کار گرفته شود.»
این کارشناس حوزه دین با اشاره به اینکه بهترین مال انسان آن چیزی است که انسان آن را وقف نماید،تصریح کرد: یک درهمی که انسان در زمان سلامت و حیات انفاق کند، بهتر از آن است که موقع مرگ یک بنده را بخرد و آزاد کند.
پیامبر اولین واقف
وی با اشاره به اینکه اولین واقف پیامبر اکرم(ص) بودند، افزود: ائمه اطهار(ع) هم همواره در طول زندگیشان اموال خود را وقف می کردند. در جنگ بنی نظیر وقتی سهمی به پیامبر(ص) رسید به حضرت امیر(ع) فرمودند که از طرف من وقف(صدقه) بده. امام علی(ع) هم خانه خود را قف بستگان کرد و تاکید کردند پس از فوت آنها خانه به محتاجین مسلمان برسد و یا حضرت زهرا(س) باغ های خود را وقف کردند.
این کارشناس حوزه دین با اشاره به انواع وقف گفت: ما دو نوع وقف معنوی و مادی داریم، وقف معنوی شامل قرائت قرآن کریم،تعلیم قرآن و یا وقف کتاب است و وقف مادی شامل برپایی روضه و تعزیه، کمک به ایتام،کاشت درخت در مساجد و ساخت مراکز درمانی و بهداشتی و تهیه دارو برای بیماران است.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده وقف را عاملی در آبادانی و عمران شهرها دانست و تصریح کرد: وقف زمینه ساز حفظ ارزشهای فرهنگی،دینی، ایجاد اشتغال و گسترش علم و دانش می شود. در جامعه ای که مردم آن اهتمام به وقف دارند، فرصت های فراوانی جهت تعالی و گسترش فضایل نیکو و خصایص الهی در اختیار همه مردم قرار می گیرد. این رفتار حسنه که برگرفته از تعالیم برتر انبیا و امامان جامعه اسلامی می باشد، می تواند هم در جهت برطرف کردن نیازهای مادی جامعه مؤثر واقع شود و هم معنویت مردمان را تأمین کند.
نظر شما