حضرت محمد(ص) الگویی برای همه نسل‌ها / پیامبر خاتم آینه تمام‌نمای اخلاق بود

خبرگزاری شبستان از گیلان - مائده فلاحتکارضیابری؛

در روند تکامل خلقت انسان برای رسیدن به جایگاه خلیفه الهی، انسان‌ها نیازمند راهنمایانی از سوی خالق بودند تا بتوانند راه را از چاه تشخیص و تمییز دهند و به کجراهه‌ها نروند. بدین جهت، مهربانی بی‌پایان خداوند ایجاب می‌کرد تا سفیرانی از سوی خود به‌سوی انسان‌ها در دوره‌های مختلف اعزام کند که آخرین پیامبر آسمانی، حضرت ختمی مرتبت محمدابن عبدالله(ص) است. وجود مقدسی که خداوند متعال تمام جهان را به یمن او و عترت پاکش آفرید و نور او اول مخلوق خداوند است. پیامبری که خداوند حکیم بارها در قرآن کریم او را ستوده است.

پیامبر خاتم آینه تمام‌نمای اخلاق، زهد و پرهیزگاری بودند و در پرتو آموزه‌ها و رهنمودهای نجات بخش ایشان، مسلمانان فصل نوینی را در تاریخ بشریت رقم زدند. آخرین فرستاده پروردگار با رهنمون ساختن بشر به سوی سعادت حقیقی و نمایان کردن جلوه‌های دیگری از دنیای هستی به پرورش امتی یکتاپرست و آزادیخواه در سراسر گیتی پرداختند.

لذا در این خصوص با حجت الاسلام «علی شایان» امام جمعه موقت گوراب‌زرمیخ گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن ارائه می‌شود.

*در راستای ویژگی‌های روحی و اخلاقی پیامبر(ص) توضیحاتی بفرمایید

صداقت و پاکی حضرت محمد (ص) در آینه تاریخ کاملاً روشن است، آن چه در قرآن راجع به پاکی، صداقت و اخلاق مطرح شده، آینه تمام نمای آن را در سلوک، گفتار و اخلاق رسول الله (ص) می توان مشاهده کرد. اگر سراسر تاریخ زندگی پیامبر اکرم (ص) را مطالعه کنیم، صداقت و قاطعیت را خواهیم یافت، همین اخلاق کریمه پیامبر (ص) به ضمیمه جذّابیت قرآن کریم باعث پیشرفت سریع اسلام شد.

حضرت محمد (ص) در عمل به تعهدات خود بی بدیل بود. شاهد این گفته، واقعه «حلف الفضول» است؛ پیامبر (ص) در ایام جوانی با چند تن از غیرت مندان مکه عهد بست که امنیت زائران خانه خدا و مسافران مکه را تأمین کند. وی پیوسته بر تعهد خود پایدار بود و پس از بعثت نیز فرمود: اگر آنان مرا به یاری بطلبند، اجابت کرده و خواهم رفت.

*مناسب ترین و مطمئن ترین الگو برای زندگی انسان ها چه کسی است؟

با بررسی ابعاد گوناگون زندگی پیامبر اکرم(ص) و با توجه به کمال، جامعیت و جهان‌شمولی دین اسلام، می‌توان ادعا کرد: اگر کسانی در زندگی خود به دنبال الگویی مطمئن باشند، نمی‌توانند الگویی مناسب‌تر از پیامبر اعظم(ص) برای زندگی خود بیابند.

این الگو می‌تواند ما را برای دست‌یابی به حیات طیبه در رفتارهای فردی و اجتماعی رهنمون شود و الگوی تربیتی بی‌بدیلی برای ارتباط ما با جامعه به‌شمار آید، چراکه قرآن کریم ایشان را بهترین الگو و اسوه اخلاق و رفتار انسان‌ها معرفی کرده است که همگان باید به آن‌حضرت تأسی کنند: «لقد کان لکم فی رسول‌الله أسوة حسنة»؛ احزاب/21

*پیامبر اعظم (ص) چگونه رفتار می کردند؟

حضرت علی (ع) به عنوان نزدیک ترین همراه پیامبر زندگی ساده رسول خدا (ص) را اینگونه توصیف می‌کند؛ از دنیا چندان نخورد که دهان را پر کند و به دنیا با گوشه چشم نگریست، دو پهلویش از تمام مردم فرو رفته تر و شکمش از همه افراد خالی تر بود، دنیا را به وی عرضه کردند، ولی نپذیرفت.

اگر این پیامبر رحمت و مهربانی نه تنها برای جامعه اسلامی بلکه برای جامعه انسانی الگو شود، آنوقت خواهید دید انسانیت و مهرورزی همه دنیا را فرا می گیرد.

*چند نمونه از مهمترین توصیه های رفتاری و اجتماعی پیامیر اکرم را که برای جامعه امروز الزام و ضروری است و می تواند در حل مسائل و مشکلات امروز مردم کارگشا باشد را بفرمایید؟

در زندگی امروز رفتار پیامبر گرامی اسلام(ص)، بهترین نماد زندگی است در این رابطه باید مطالعه بسیاری در عمق زندگی آن حضرت داشته باشیم .

یکی از صفات بارز که در ایشان بیش از همه صفاتشان نمایان بود و در قرآن نیز به صراحت به آن اشاره شده است، اعتدال و میانه روی در رفتار اجتماعی و در برخورد با دیگران است، اعتدالی که همه انسان ها از آن صحبت می کنند بدون تردید از جایگاه بالایی در اسلام برخوردار است که به پیروی کردن از آن و الگو قرار دادن آن سفارش شده است.

پیامبر گرامی اسلام با هر موضوع و با هر شخصی عادلانه رفتارکرده و از افراط و تفریط که لازمه رفتار اعتدال گونه است خودداری می کرد، بعد از هجرت پیامبر به مدینه و گرایش بیشتر افراد به دین اسلام افراد میانه رو بودن پیامبر را مد نظر رفتار خویش قرار دادند و بر اساس آن رفتار می کردند .

* چرا زندگی پیامبران می تواند به صورت کامل، الگوی زندگی ما قرار گیرد؟

همانطوری که گفتار پیامبران نشانگر راه دستیابی به رستگاری است، رفتار آن ها  نیز الگوی زندگی ماست. پیامبران الهی چون خود هدایت یافته بودند بهترین شیوه زندگی را انتخاب می کردند. بنابراین زندگی آن ها به صورت کامل می تواند الگوی زندگی ما قرار گیرد.

* پیروی از اخلاق پیامبر(ص) نیازمند نیازمند چه چیزی است؟

پیامبر اکرم(ص) مصداق زیبایی اخلاقی در اسلام هستند و برای آنکه بتوان به خوبی و شایستگی ویژگی‌ها و خصوصیات اخلاقی ایشان را الگو قرار داد، باید به شناختی عمیق از آن حضرت نائل شد .