چاه های در اختیار دستگاه های دولتی هوشمند شوند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از خراسان جنوبی، علیرضا عباس زاده ظهر امروز چهارشنبه (۲۷ مهر) در جلسه شورای حفاظت منابع آبی استان به شرایط اقلیمی کشور و استان و بحران کم آبی آن اشاره کرد و گفت: بر اساس گزارشات رسمی، خراسان جنوبی در دو سال آبی اخیر از نظر کم آبی در طول چند دهه اخیر بی سابقه بوده است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان جنوبی با بیان اینکه باید منابع آب استان را مدیریت کرد، افزود: برنامه سازگاری با کم آبی در کشور در قالب طرح ملی سازگاری با کم آبی تدوین و ابلاغ شده است و برش استانی این طرح ملی هم در خراسان جنوبی در حال اجرا است.

به گفته عباس زاده بر اساس این طرح موظف هستیم در برنامه پنج ساله که از سال گذشته شروع شده است در مجموع 175 میلیون متر مکعب مصرف آب را کاهش دهیم و برای رسیدن به این هدف و حفظ منابع آبی استان راهکارهای متعدد در برنامه های استانی و ملی دیده شده است.

وی با بیان اینکه این مهم در کارگروه شورای حفاظت منابع آب استان پیگیری می شود، گفت: اتفاقات مهمی در سطح استان در بحث احیا و مرمت قنوات، استفاده از روش های آبیاری های نوین، خرید چاههای کم بازده و... در استان تدوین و در دستور کار قرار گرفته است.

وی با اشاره به این مهم که چاههای برداشت آب در استان را باید با نصب کنتورهای هوشمند کنترل و مدیریت کرد و اجرای آن از برنامه های مهم این طرح است،‌ افزود: در دستگاههای دولتی از مجموع ۳۷۴ چاه، حدود ۳۱۴ چاه به کنتور هوشمند مجهز شدند که بیشترین چاهها با ۹۳ درصد متعلق به جهاد کشاورزی و کمترین آن با ۱۰ درصد به ارگان های نظامی است.

وی با بیان اینکه بیش از 60 درصد چاههای استان به کنتور هوشمند مجهز شدند، یادآور شد: مابقی چاهها در بحث آب شرب بوده و یا در اختیار دستگاه های اجرایی برای خدمات عمومی قرار دارد و مصوب شد در بازه زمانی مشخص همه دستگاههای اجرایی و شهرداری ها، چاه های در اختیارشان را برای برداشت آب به کنتور هوشمند مجهز کنند.

وی با بیان اینکه با اجرای این طرح می توان میزان برداشت آب را به طور دقیق کنترل کرد، افزود: برای حفظ منابع آبی استان (برنامه کاهش مصرف 175 میلیون متر مکعب)  سهم بخش های مختلف باید مدیریت شود که در طول پنج سال از چه حوزه و منابعی باید صرفه جویی کرد.

به گفته وی این مهم و مدیریت منابع آبی و رسیدن به اهداف پیش رو محل بحث است و امید است پس از ارائه طرح و پیشنهادات و جمع بندی در جلسه آینده و تصویب آن، مبنای کار دستگاه ها و حوزه های مختلف آب بر استان  شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان جنوبی با بیان اینکه دولت برای از بین بردن بحران آب، روش های مختلفی دارد، یادآور شد: کاهش برداشت آب باعث افزایش میزان بهره وری از آب به مدت طولانی تر می شود.

عباس زاده به عزم جدی دولت برای انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس اشاره کرد و گفت: با توجه به اطمینان دولت از وضعیت بحرانی آب، انتقال آن به کوریدور شرق (استان های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و جنوبی) طی سه سال در دستور کار قرار گرفته است و در فاز بعدی هم تأمین آب مورد نیاز استان از خلیج فارس به تناسب ضرورت و تأمین اعتبار در دستور کار قرار دارد.

وی با بیان اینکه باید منابع آب زیرزمینی را در تراز موجود نگه داریم، تأکید کرد: باید میزان داده و برداشت یکسان باشد و مدل سازگاری با کم آبی مدیریت شود.

مدیرکل هواشناسی استان هم با بیان اینکه سال زراعی و آبی گذشته سالی کم باران بوده است، گفت: در دو سال اخیر بر اساس میزان بارندگی نسبت به 22 سال گذشته و حتی 60 تا 70 سال قبل کم بارش ترین سال ها را داشتیم.

علیرضا خندان رو افزود: با توجه به کاهش بارندگی و شرایط کم بارشی در سال آبی 1400-1401 ، کاهش بارش به میزان 30.9 میلیمتر معادل 27 درصد کاهش نسبت به میانگین بارش بلند مدت استان است.

به گفته وی وخیم ترین شرایط به لحاظ بارش در شهرستان های زیرکوه با 62 درصد کاهش، بیرجند 56 درصد کاهش، قاین 55 درصد کاهش، بشرویه 52 درصد کاهش، سربیشه 39 درصد کاهش، درمیان 35 درصد و طبس با 33 درصد کاهش کم بارشی انباشته از سال زراعی 1399-1400 مشاهده می شود.

مدیر آب منطقه ای استان هم با بیان اینکه کاهش بارندگی، کاهش طرفیت سدها، چاهها و... تبعات زیادی دارد، گفت: خراسان جنوبی وابسته به منابع آب زیرزمینی است.

سعید سروری با بیان اینکه با توجه به کاهش بارندگی ها و اقلیم منطقه دبی قنوات از 600 میلیمتر به کمتر از 200 میلیمتر رسیده است به کسری مخازن اشاره کرد و گفت: وقتی میزان برداشت از ورودی بیشتر باشد کسری مخزن به وجود می آید.

وی با بیان اینکه در سال 98-99 کسری مخزن به 101 میلیون متر مکعب رسیده است، افزود: میزان کسری مخازن در سال گدشته به 125 میلیون متر مکعب رسید که نشان می دهد متوسط میزان افت به 25 سانتی متر رسیده است.

وی گریزی به تراز آب در سال 1365 زد و گفت: تراز آب در این سال 1300 متر بوده و این مقدار در حال حاضر به 1275 متر رسیده است و باید مدیریت مصرف در دستور کار قرار گیرد.

وی کاهش مصرف، مدیریت مصرف، نصب کنتور هوشمند و ... را در دستور کار دانست و افزود: با کاهش کمی آب، کیفیت آب نیز کاهش می یابد و برای جلوگیری از نشست دشت ها، باید مدیریت مصرف آب بهینه سازی شود.

وی توجه به الگوی کشت را مهم دانست و گفت: باید متناسب با آب موجود، کشت محصولات در دستور کار قرار گیرد.

سالاری معاون آب و فاضلاب خراسان جنوبی هم با بیان اینکه 90 درصد آب موجود در بخش کشاورزی، دو درصد صنعت و خدمات، هشت درصد در مصارف شرب استفاده می شود، ادامه داد: با وجود کمبود آب و کاهش بارندگی ها باید مصارف آب کشاورزی تا پنج درصد کاهش یابد.

مدیر شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی هم با بیان اینکه برای مدیریت مصرف باید حداقل پنج تا 10 درصد از سهمیه آب کشاورزی کاهش یابد، گفت: با این اقدام، آب ذخیره شده و چنانچه کشاورز به آن نیاز داشت مشکلی برای شارژ آب وجود ندارد.

حسین امامی افزود: حدود 500 میلیون مترمکعب آب توسط بخش کشاورزی مصرف می شود و می توان با مدیریت صحیح مقداری از آب را ذخیره کرد.

وی گریزی به سنوات گذشته و کاهش میزان آب شارژ شده بخش کشاورزی زد و گفت: این اقدام در کاهش کسری مخزن آب و مدیریت آن موثر است.