به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، حجت‌الاسلام «جواد نصرالله‌پور»، عضو هیئت مدیره مجمع راهبردی اندیشه مهدویت و کارشناس مهدوی در سلسله مباحثی به شرح دعای شریف «اللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ ...»، دعای مشهور به دعای امام زمان(عج) پرداخته که در ادامه بخش نخست آن مرور می شود:
حجت الاسلام نصرالله‌پور با بیان اینکه دعای مشهور «اللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ ...» از زبان مبارک حضرت ولیعصر(عج) در کتاب «مصباح» شیخ کفعمی نقل شده است، اظهار کرد: در قالب این دعا، 27 خواسته و 27 حاجت با موضوعات تربیتی، فردی و اجتماعی، سیاسی و ... بیان شده و آنچه در این دعا آمده ویژگی های منتظران واقعی حضرت مهدی(عج) است که امام عصر(عج) با زبان دعا، آنها را به ما یاده داده اند تا با آراسته شدن به آنها در مسیر زمینه‌سازی ظهور ایفاگر نقش باشیم.
این کارشناس مهدوی ادامه داد: این دعا به منزله شرح وظایف مهدی‌باوران و مهدی‌یاوران است و وظایف همه طبقات آنها را بیان می کند؛ لذا خوب است که این دعا در جامعه به گفتمان فراگیر و عمومی تبدیل شود اگر این اتفاق بیفتد، زمینه های ظهور حضرت مهدی(عج) مهیا می شود. این دعا ناظر بر تلاش جهادی برای زمینه سازی ظهور است مسئله ای که در روایات مکرر مورد تاکید قرار گرفته است.
نخستین خواسته امام زمان(عج)
وی با اشاره به فراز نخست از این دعای شریف که حضرت حجت(ع) بیان می کنند: «اللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ، وَبُعْدَ الْمَعْصِيَةِ»، گفت: نخستین خواسته امام زمان(عج) در این دعا، توفیق اطاعت و بندگی خدا است، در رابطه با معنا توفیق و اطاعت و اسباب آن مباحثی مطرح است؛ توفیق یعنی فراهم کردن اسباب و لوازم برای رسیدن به هدف، با این معنا وقتی توفیق اطاعت را طلب می کنیم یعنی خدایا اسباب این طاعت را مهیا کن.
حجت الاسلام نصرالله‌پور اضافه کرد: طاعت در لغت از واژه طوع به معنای فرمانبرداری همراه با تواضع و میل است و در اصطلاح دینی، طاعت به معنای فرمانبرداری خاضعانه از خدا و کسانی است که خدا تعیین کرده، چنان که خدای متعال در آیه 59 سوره مبارکه نساء می فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ...؛ ای اهل ایمان، فرمان خدا و رسول و فرمانداران (از طرف خدا و رسول) که از خود شما هستند اطاعت کنید».
عضو هیئت مدیره مجمع راهبردی اندیشه مهدویت در ادامه بیان کرد: از امام صادق(ع) روایت است که فرمودند: هر کس از شما حدیث ما را بیان و در حلال و حرام ما دقت کند و دستورات ما را بشناسد، به فرمانروایی او دلخوش باشید و دل بسپارید که من او را بر شما حاکم و فرمانروا قرار داده‌ام و اگر مطابق حکم ما فرمان دهد و کسی نپذیرد به یقین فرمان خدا را خوار و سبک شمارده و برخلاف خواست ما اهل بیت(ع) عمل کرده و هر که چنین کند برخلاف خواست خدا عمل کرده و هر کس چنین باشد اقدامش در حد شرک است. (کافی ج 1 ص67)
وی افزود: نکته بعدی در این دعا، اسباب توفیق طاعت است، یعنی تا توفیق الهی شامل حال ما نشود در مسیر سیر و سلوک الی‌الله به جایی نمی رسیم به قول حافظ «تا که از جانب معشوق نباشد کششی/ کوشش عاشق بیچاره به جایی نرسد».
اسباب توفیق منتظران در طاعت خدا
حجت الاسلام نصرالله‌پور در بیان اسباب توفیق ابراز کرد: نخستین اسباب توفیق، دعا است، همانطور که هر چیزی را باید از خدا مسئلت بداریم، موفقیت در توفیق طاعت را هم باید از او طلب کنیم؛ چنان که در سوره مبارکه هود، آیه 88 حضرت شعیب(ع) عرضه می دارد: « وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ؛ و از خدا در هر کار توفیق می‌طلبم و بر او توکل کرده و به درگاه او انابه و بازگشت دارم».
وی تاکید کرد: دومین عامل توفیق طاعت، تلاش همراه با دعا است، در بحارالانوار، ج75، ص356 از امام علی بن موسی الرضا(ع) نقل است که فرمودند: هر که از خدا توفیق بخواهد و تلاش نکند، خودش را مسخره کرده است. سومین عامل توفیق در طاعت و بندگی، همدم همراه و رفیق موافق است، بنابر روایات این عامل از باارزش ترین اسباب طاعت است، امام صادق(ع) فرمودند: پنج خصلت است که هر کسی یکی از آنها را نداشته باشد، همیشه زندگیش ناقص، عقلش نباود و دلش پریشان است، ... چهارمین آنها همدم و رفیق موافق است، راوی می گوید پرسیدم، منظور چیست؟ فرمودند: یعنی زن و فرزند و همنشین خوب (وسائل الشیعه، ج 20، ص 51).
حجت الاسلام نصرالله‌پور در ادامه بیان کرد: فردای روز ازدواج امیرالمومنین(ع) و حضرت زهرا(س)، رسول خدا(ص) به دیدار عروس و داماد رفتند و از امیرالمومنین(ع) پرسیدند: فاطمه(س) را چطور یافتی؟ مولای متقیان(ع) پاسخ دادند: او بهترین یار در اطاعت خدای متعال است؛ حضرت زهرا(س) نیز در پاسخ همین سوال پیامبر(ص) عرضه داشتند: یارسول الله(ص)! او بهترین همسر است. تاریخ هرگز نقش زنانی همچون همسران زهیربن قین و وهب و دیگر مردان الهی را در موفقیت ها فراموش نمی کند!
علم در طاعت نقش دارد
این کارشناس مهدوی تاکید کرد: چهارمین اسباب توفیق بندگی، کسب علوم مرتبط است، دانستن برخی امور سبب سعادت و نادانستن آنها عامل شقاوت است؛ از رسول خدا(ص) است که فرمودند: خدا بوسیله علم و داشتن اطاعت و شناخت می شود و صله‌رحم بواسطه علم انجام و حلال و حرام الهی با علم شناخته می شود، علم پیشوا و امام عقل است.(تحف العقول، ص28)
وی در پایان شرح نخستین فراز از دعای «اللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ ...»، خاطرنشان کرد: پنجمین اسباب توفیق بندگی ارتباط با خوبان و اهل فضیلت است، گاهی رفیق مسیر زندگی انسان را تغییر می دهد امیرالمومنین(ع) می فرمایند: همنشینی با خوبان، خوبی را به همراه می آورد(غررالحکم، ص429).
نظر شما