خبرگزاری شبستان- استان گلستان،
اجرای آثار فاخر و کمتر شنیده شده مقامی ایران یکی از ویژگی های پانزدهیمن جشنواره موسیقی نواحی ایران بود که توانست رضایت هنردوستان و کارشناسان آواز و موسیقی را جلب کند.
ظرفیت میزبانی گلستان
چند هفته قبل از برگزاری جشنواره موسیقی، گلستان میزبان اقوام ایران زمین در جشنواره فرهنگ و اقتصاد اقوام بود.
سکونت قومیت های گوناگون از سده های پیشین تاکنون، گلستان را به مکانی امن و آرام برای سکونت مسالمت آمیز اقوام در کنار یکدیگر و الگویی برای نمایش انسجام و وحدت ایران تبدیل کرده است.
برگزاری جشنوره اقوام و در ادامه موسیقی نواحی، علاوه بر آن که نمایشگر الگویی کوچک از زیست امن و آرام قومیت های گوناگون در پهنه سبز گلستان است، مسئولان و مدیران بخش گردشگری را با این فرصت آشنا می کند که با بهره بردن صحیح از همه ظرفیت های اقوام از جمله موسیقی می توان تحولی شگرف در اقتصاد و اشتغال گلستانی ها ایجاد کرد.
اگر چه میل و ذائقه نسل جوان به عنوان عناصر پویای جامعه به دلایل گوناگون به سمت شنیدن موسیقی های جدید و حتی غربی و خارجی متمایل شده اما ذات زیباشناسانه جوانان اگر با ضرباهنگ ناب و اصیل موسیقی ایرانی آشنا شود بعید است که فرصت تکرار دوباره شنیدن این نواهای سنتی را از دست بدهد.
اشعار خاص، روایی، حماسی و مختص هر منطقه با الگوی رفتارشناسی ساکنان همان دیار مطابقت دارد و فقط کافی است که نغمه ای از آن با بیان و آوای صحیح به گوش مخاطب برسد که در آن صورت این موسیقی اصیل جای خود را در فهرست علاقمندی افراد جامعه باز خواهد کرد.
به همین دلیل است که گلستان می تواند از فرصت سکونت اقوام برای کشاندن پای گروه های نامدار موسیقی و در ادامه گردشگران بیشتر و به طور همیشگی استفاده کند و به وضعیت گردشگری خود سر و سامانی بدهد.
گردهمایی چهره های خاص موسیقی نواحی
اگر نام هنرمندان حاضر در جشنواره موسیقی نواحی گلستان را غول های موسیقی مقامی و سنتی ایران بگذاریم سخن گزافه ای نیست.
اگر چه جای برخی چهره ای شاخص موسیقی نواحی استان ها در این گردهمایی هنری به شدت خالی بود اما همه کسانی که به روی سن رفته و به اجرای قطعاتی از موسیقی مناطق خود پرداختند، از چیره دستان و چهره های ماندگار موسیقی نواحی ایران به شمار می روند.
شنیدن صدای این گروه ها و هنرمندان، علاقمندان حرفه ای موسیقی را با حسرتی بزرگ روبه رو کرد؛ آرزوی محالی که ابتدای آن با «ای کاش» شروع می شود و می خواهد ما را با این غم بزرگ مواجه کند که ای کاش امکانات امروزی که قابلیت ضبط و انتقال صدا را دارد در دهه های پیشین هم این گونه به صورت گسترده وجود داشت تا غم نشنیدن آوای بزرگان دوره های گذشته در دلها نماند و صدای آن ها به همین آسانی به فراموشی سپرده نشود.
در کنار این حسرت، باید تلاش کرد فرصت های از کف رفته گذشته بار دیگر تکرار نشود و همه قطعه های ناب و اصیل از زبان بزرگان نواحی به درستی ضبط شده و امکان انتقال این مفاهیم ارزشمند هنری به نسل آینده فراهم شود.
جمع شدن هنرمندان شاخص موسیقی نواحی ایران در گرگان، این محدوده از گلستان را به محور فعالیت های موسیقیایی ایران زمین در بخش نواحی و مقامی تبدیل کرد و فرصت بهره مندی از حضور این هنرمندان برای بهتر شدن کیفیت کار هنرمندان جوان استان و بالابردن استانداردهای موسیقی آنان را فراهم کرد.
ضرورت توجه به موسیقی نواحی گلستان
گلستان از دیرباز میزبان اقوام گوناگون ایرانی است. قومیت هایی که هر کدام برای خود دارای آداب و رسوم و فرهنگ و همچنین موسیقی خاص هستند.
برخی از این قومیت ها حتی از ساز مخصوص به خود نیز برخوردارند که البته در نتیجه همجواری اقوام با یکدیگر، در هم ادغام شده و به شدت از هم تاثیر پذیرفته اند اما در اصل و بطن، دارای ویژگی های خاص و منحصر به فرد هستند.
این ویژگی های متفاوت اقوام ساکن گلستان، ضرورت انجام پژوهشی کاربردی برای شناسایی هنرمندان، سازها، اشعار، مقام ها، نت ها و هر چه به موسیقی این اقوام مرتبط است را ضروری می کند.
انجام این گونه فعالیت های پژوهشی علاوه بر ثبت آثار شاخص و هنرمندان اقوام، نسل جوان و جویای هنر را با این سبک و روش ها آشنا خواهد کرد که در آن صورت دغدغه نابودی و فراموشی موسیقی مقامی از بین خواهد رفت.
برگزاری جشنواره نواحی فرصت خوبی برای آشنایی مردم با موسیقی سنتی استان ها است اما به نظر می رسد اجرای آن با همین سبک و سیاق به صورت استانی هم مناسب شرایط استان مملو از اقوام گلستان نیز هست.
این موضوع یک واقعیت انکار ناپذیر است که جوانان در حال حاضر یک خواننده غربی را بهتر و بیشتر از یک خنیاگر ایرانی می شناسند.
هنرمندی که اشعارش برآمده از دل مردم و حتی گاهش شرح حال زندگی یک چهره شاخص منطقه ای است اما به هر دلیل که شاید مهمترین آن، معرفی نشدن اثر باشد، گوش جوانان با آن اثر آشنا نشده و در حالی که برای پاسخ دادن به میل غریزی خود به دنبال یک اثر هنری می شود، با وسوسه دنیای جدید مجازی به سوی یک خواننده بیگانه میل پیدا می کند.
جهان امروز دستخوش تغییرات شگرف و تحولات بنیادین است و تاثیر آن در عرصه های گوناگون علمی لحظه به لحظه صورت دنیای اطراف را دگرگون می سازد.
سلطه رسانه ها و تبلیغ به مصرف انبوه تولیدات فرهنگی و غیرفرهنگی که با طراحی بسیار پیچیده همراه است، قدرت انتخاب را از کودک سلب کرده و سلیقه اش را در دراز مدت تحت کنترل تولیدکنندگان در می آورد.
تاثیر شدید امواج تبلیغات گوناگون روی جوانان در سال های اخیر در نظام تعلیم و تربیت آنان بسیار موثر بوده است تا جایی که آگاهی های لازم را در زمینه ریشه ها و چشمه های فرهنگ خود دریافت نکرده و اصولا شناختی در زمینه تاریخ، فرهنگ و هنر شهر و دیار خود ندارند و در نتیجه فاقد قدرت و نقد و بررسی و انتخاب هستند و همین جاست که اهمیت آموزش مفاهیم فرهنگی به ویژه موسیقی در تعلیم و تربیت مشخص می شود.
تولید موسیقی های فاقد هویت با اشعاری که در فرهنگ و ادبیات ما جای ندارد روز به روز در حال افزایش است و استفاده از آن ها، مردم به ویژه جوانان را از موسیقی مناسب و وزین دور کرده است.
نبود تعریف درست و جامع از این هنر، استفاده از آن به عنوان تفنن، فراموش شدن بزرگان و نایده گرفتن موسیقی اقوام و نواحی و نشناختن سازهای ملی و بومی از جمله بلایایی است که دامنگیر موسیقی شده و چه بسا راه را برای تهاجم فرهنگی بیگانگان هموار کرده است.
پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران پس از پنج شب در تالار فخرالدین اسعد گرگان به کار خود پایان داد.
در شب آخر این جشنواره، هفت گروه موسیقی شامل پنج گروه ایرانی و ۲ گروه از ترکیه و تاجیکستان قطعات و برنامه‌هایی را اجرا کردند.
نظر شما